бреза (ж.)
На Вилка ѝ навеза ли ново кошулче? — ја праша Доста Бојана со која никаде не се делеше, та дури и на Велја сабота навалија двете еден котел, да приперат нешто ситно од децата и да набелат некоја нова нивна кошула, оти утре треба да се излезе на сретсело, а дал господ, тие двете се „брези магарици" и сите витолишки во нив ќе гледаат, а особено нивните деца: како се облечени и наружани.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Лежат негде закланите трите маслинки, коренот им е длабок; не ѕвонат зад нив есенските дукати на брезите, не мавтаат бели гранки како бели момински раце.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Ми се загледа в очи и со крик што не беше посилен од криците на пауните се потпре со грб на полусува црвенолисна бреза, стана стебло, побрза да пушти жили во земјата.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
А малку потаму, на едно друго полјанче, растеа две брези.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
И така, растеа брезите, му се радуваа на сонцето, на птиците, на ветерот. Растат, шумолат, си раскажуваат.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
- Јас ќе ти раскажам ако сакаш, - рече првата брезичка. - Раскажи, те молам.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Клука како по мене да клука додека брезата се рони пред занемените дрвја.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Во јули застанат во вашиот двор да ја кренам раката наспроти сонцето и внимателно движејќи ја низ воздухот да се одрзува сенката на секој нејзин потег како оган што да го нагризе ѕидот сѐ дури мислата на тој цртеж не се вглоби во душата на каменот сѐ дури среде ова болно јаве на животот ѓаволски убава одново не се покажеш ти наведната како му ги замиваш раните на вашето болно ждребе и гледаш на мапата на неговата засушена крв пат што скршнува кон вилински езера и коњ на патот што `ржи самоти ѕвездите и стебленце бела бреза што се ниша над младичот.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Долго ливадите ја паметуваа нејзината прошетка по нив На прсти се поткреваа тревките за да го допрат нејзиниот фустан И жолти и бели и небесни гласови на цветови ѝ го довикуваа името И ја молеа да седне Но таа продолжи, исчезна меѓу брезите и ѕвездите...
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Празното седало се ниша од врвот на брезата прегрнатото од сивата измаглица.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Некогаш тука имаше едни млаки Една воденица зад млаките висока бреза среде гробишатата, бели коњи и песна на момчиња што надоаѓаше како молитва на ангели распејани по небесата.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Брезата почна да се суши како мома од болка погодена.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Набљудувајќи го поленот под микроскоп, пресмета дека во еден цвет од јаболко има околу сто илјади поленови зрнца; во цветот од божур, околу три милиони; во реса од леска, околу четири милиони; во реса од бреза околу шест милиони; а пак во ресите на брестовите и костените по неколку милијарди поленови зрнца.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Влезено е летото, не знам кое време од летото, брезите се јавнати од зеленило, лисјата им трепкаат ко човечки очи.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
- Мамо, мамичке! - ѝ се стрча Бреза, - колку долго те чекаме!
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
- Кој има таму? - тивко и уплашено ме праша Бреза.
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
Ја воведе во употреба играта “ламуш“, го поплочи плоштадот на пазарот и ја засади со брези улицата што води до јавните канцеларии; повторно се обиде во Глупов да воведе академија, но, откако доби отказ, изгради собирен дом.
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
Жално е, во центарот некои неранимајковци ноќе испокршиле млади брези засадени од Паркови и зеленило.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
3. Горниот свет
Неартикулирана камена композиција
втисната на Гарван, черна древна птица
затскриена зад брезите, дабојте, черешните
меѓу трепетливиот и див отсјај на небото
двосмислена како поетски знак
и живописна
а ние -
недораснати да ги разбереме
мегалитските, сакрално елементарни
глетани семи на минатото
само ги посакуваме, и -
приседнуваме на Плочите
небаре во неправедно студениот
скут на Господ
кратко, многу пократко од О-н-ние онаму долу
во подземјето полно мицелиум
и ехо, ехо од Ум!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Впрочем со поетите и писателите секогаш е така Цел живот сите ги гледаат како џуџести брези А кога ќе умрат ќе се види дека биле бабачки како секвои Секвоите галиба први рекоа Едно сонување еден век А за Дикенс и научно е утврдено Дека ја откри обратнопропорционалноста на сонот и јавето
„Сонот на коалата“
од Ристо Лазаров
(2009)
