вратоврска (ж.)
Мажите, помладите, со паларии, вратоврски, бели кошули, бели панталони, со прстења и блескави часовници на рацете, жените со разнобојни фустани, со високи штикли, најмодерни фризури, како да се собрани од некој најмодерен градски булевар и доведени тука да бидат статисти во нечија режија, во нечиј филм.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
- А потоа, другар? - Што потоа ? Така освежени, секој ќе облече костум сошиен по негова мерка, чевли лукс, на врат вратоврска или пеперутка и на прошетка по Атина или во кафеана на кафе, чашка “Метакса” или “Узо додекато варели”.13
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Како ли ми ја врзува женава оваа вратоврска! Како божем прв пат да ѝ е тоа.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Покрај оделото и темната вратоврска, старчето има добродушен лик на престарен вујко и сосема семејно ми ги подава кадифените албуми, што и самите би се чинеле домашни, да не се позлатените букви и везот по рабовите, со кои добиваат нешто неприродно, наместено.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Уште вратоврската треба да ја ставам. Црна.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Кој би можел да ги спои неговата расприкажана, полничка личност, мустачињата а ла Клерк Гебл и љубовта кон шарените вратоврски и цицлести жени со неговиот минималистички уреден ергенски апартман: црно-бели театарски фотографии, три старински фотелји, а плакарите со стотици костуми и вратоврски и креветот вовлечен, камуфлиран во ѕидот, незабележливи како и музичката кутија, што ја сокриваат листовите на големиот фикус во аголот на собата.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Овде, без сомневање, ако треба да се расплеткаат сложените односи во кои беа заплеткани Duchamp и неговото семејство, клучниот настан од биографијата не би била, како што произволно тврдат многумина од неговите биографи, неговата вљубеност во сестрата Suzanne, туку тоа што токму во моментот кога ја започнуваше каријерата, кога и самиот беше на пат да стане сликар, го оневозможија неговите сопствени браќа, кои беа, ако смеам да ја направам таа грда игра со зборови, негови апрови (SES PAIRS); тие свечено дојдоа како гласници, со црни одела и вратоврски и му ставија на знаење дека треба да ја повлече својата слика Акт што се симнува по скали.
„МАРГИНА бр. 3“
(1994)
Мажите во бели кошули, во одела, вратоврски, уредно избричени и исчешлани, жените во костуми, во чевли со високи потпетици, со уредни фризури.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Несвесно си врзува вратоврска од вените на вратот. Ги врти ушите.
„МАРГИНА бр. 19-20“
(1995)
Понекогаш ја облакаше облеката од татко му, ставаше вратоврска, паларија, ставаше мустаќи од волна, ставаше луле в уста, ја ставаше сабјата и шлемот што ги донесе татко му кога се врати од фронт и застануваше пред огледалото и се огледуваше.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)
Од горе по другата страна на тротоарот пристигна еден младич со мустаќи протегнати токму по работ на горната усна и со вратоврска на која беа отиснати цела плажа мажи и жени.
„МАРГИНА бр. 34“
(1996)
„Супер! Ќе си запалиме вистински свеќички, а не електрични трепкачи на елката!“ важно извика Мими, си стави една сребрена гирланда в коси и започна да дели подароци: за дедо и баба топли пантофли, за тато вратоврска, за мама цветен шал, за Влатко и Мими - најмногу - баба Мирјана сплела џемперчиња, мама и тато одбрале интересни книги и новогодишни фигурички од чоколада.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Беше човек на околу шеесет и пет години, облечен во ново, со син костум на себе и вратоврска со еднододруго аплицирани јаворови лисја во силни бои и паларија со боја која наклонуваше кон кафеаво.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Јас тргнав по друг пат, според сфаќањата на моето рано окружување, многу полесен, патот на моливот и белата кошула и вратоврска.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
„Која боја ви е костумот?“ го праша Германија и пресегајќи ја десната рака го сотре своето тврдо рамено од него потфаќајќи цела дузина вратоврски.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
Излегоа испрашени Алајко Ошев и Мире Ирчев, ја истресоа прашината од палтињата, ги стегнаа вратоврските, со трева ги светнаа чевлите и чантите, се искашлаа длабоко, се забришаа со шамивчињата, и се погледнаа со истата сериозност со каква и тргнаа.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Алајко Ошев и Митре Ирчев, луше од власта и на власта, едно јулско утро измазнети, стокмени, со црвени вратоврски, утлеисани, со б`снати чевли, со чанти во рацете го чекаа џипот за да ги однесе во планинското село Ошево, како членови на Мировниот совет, како авторитетни помирители, но не и на војување (војната ја поминале „во позадина“).
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Миха, кој уште со тапанот се научи еднакво да удира со големата како и со малата палка, небаре си го вртеше образот на ударите од животот, го прими својот успех наполно мирно, поправо онака прибрано како што ја прими татко му неговата диплома: дури не се чести ни со чаша пиво, а не пак да стави вратоврска на крута јака и да подигне пенлива шира во лажлива здравица.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Кошулата не мораше да му е нова, но секогаш чиста, испрана и испеглана, со закрпени лактови и изедени манжетни, а вратоврската секогаш иста, еднобојна и темновишнова, во знак на протест што уште во младоста му било забрането да врзува црвена врска.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Вратоврската му беше темноцрвена, а косата, темна, густа и залижана, му го откриваше мазно избриченото лице.
„На пат кон Дамаск“
од Елизабета Баковска
(2006)