деценија (ж.)
94. Организираното револуционерно движење во Македонија има знатно подолга историја и започнува всушност уште во 60-тите години од XIX век, коешто изведе и масовни востанија (Разловечкото во 1876 и Кресненското во 1878 год.) што станаа одредници во новата македонска историја, но Мисирков има полно право кога образувањето на најмоќната организирана револуционерна сила во земјата – ТМОРО – ја поврзува непосредно со македонските интелектуалци што учествуваа во тие бегства од Македонија во Белград и во Софија и во акциите особено во Бугарија на самиот почеток на последната деценија од минатиот век.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Не случајно: Никола Кирков е едно од нашите најопитни новинарски пера, цели четири децении буден и дежурен толкувач на најдинамичниот период низ кој минува македонската историја.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Иако се ближи кон шестата деценија, по својата виталност и активност тој прилега на момче кое е готово да прави хируршки интервенции уште многу години.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Меѓу 42 автомобили, кои учествуваа на оваа необична парада, се наоѓаше и еден „Мерцедес“ од 1907 година, доајен меѓу ветераните, кој за шест децении изминал над еден милион километри.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
И во еден врел јулски петок, ден кога Алах име на поблизу на правоверните, Липа Рипс и Рубина Фаин како руски дворјанини под дипломатски имунитет, доаѓаат во близината на светото место на кое, заштитен од проверени азиски и европски гардисти, дел од низам џедит, нов ред во војската, стар осум децении,можеби од Курди, Сиријци и балкански потурченици со барутни срца в круг околу џамија во која се моли Абдул Хамид.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
„Ти што дрвиш до нос си се закопал во седмата деценија.“
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Гавранот, со натчовечки број децении под избледените и пак несветкави пердуви, е безгласен; стои на гола липова гранка над мене и немо го отвара клунот.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Во истата година, по неколку месеци откако Његош ја создава првата печатница во Црна Гора (четири столетија и две децении по отпечатувањето на Гутенберговата Библија), Џемс Гордон ја изненадува Америка со дневниот весник New York Tribune, големиот врсник на непознатите Новине хорватске на Људевит Гај.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Од тоа време, што и во втората деценија на веков го паметел тогаш живиот и жилав даб со брада, стогодишниот Лозан Перуника, лежат на рекичката Давидица четириесет и три малечки воденици, накривени и безживотни судбини во кругот на заборавот; самоучките врати им се испукани и потемнети, суровото минато ги заѕидало прозорците со бигорен камен. Но си има свое минато.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Навидум, имаа прво: широките стапала со кои самоуверено го грабаше потчинетиот простор, премногу здравата, волчја отпорност на блескавата насмевка, малите, цврсти гради што во четвртата деценија ѝ стоеја исправени како штотуку распупена девојка, таа мускулеста едрост на целото тело кое на нејзините платна со паганска надмоќ лебдееше над урнатините на згаснатите светилишта, пламените кадрици со по некое седаво влакно, што се извиваа околу лицето како змиолики фалуси – имаше невообичајан „машка“ сила за една пост-симболистичка сликарка.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Наспроти нана ми, која од секогаш (а и денес, во деветтата деценија од животот) задишана, со рафални реченици без точка, стига во последен миг да исечка и додаде домати во тенџерето, да ја избрише трошката прашина на најгорната полица во шпајзот или пред легнување, вешто да ме истрие со комова за превентива, дедо ми беше убеден дека брзината победува секакво знаење и задоволство. „Ќефот“ е најважен.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Во текот на повеќе децении никогаш не успеав да откријам слика, идеја за да го овековечам мигот на изгубениот детски рај.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Антонио Коста Гомез, шпански писател El. Sol. Web. tv, 23.02.2013 Балканските книжевности, особено во последниве децении, се посебно означени со третирањето на историјата во нагласен книжевен контекст и тие се познати од европските читателски кругови и европската книжевна критика.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Набргу сите разбраа дека Чанга ги надмудрил републичките и федералните стратези кои го подготвуваа судскиот процес на деценијата во јужната република.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Неколку децении Австријанецот (по раѓање) Фаерабенд (на англиски се изговара fire-AH-bend) водеше војна против она што тој го нарекуваше „тиранијата на вистината“.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
По извесно време, вистинскиот облик на таа фиока е надминат и како што ќе одминат децениите и вековите, нам ни се чини дека времето се стврдна и го зазеде тој облик.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Можеби дури ќе успеете и да го заборавите додека се шеткате меѓу несмасните надгробни споменици од осумнаесеттиот век, понекогаш налик на вазни, што можат да се добијат на некоја уметничка лотарија, но почесто личејќи на облаци вкаменета пена од прашок за перење; потоа меѓу надгробните споменици од деветнаесеттиот век, интересни поради мешањето на рускиот класицизам и уште по нешто руско, се чини, духот на апсолутизмот и, најпосле, помеѓу надгробните плочи од последниве децении, неромантични, каков што е обичниот алат.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Најчесто употребуваниот термин во последните децении кој ја формулира оваа надеж е „критика на идеологија“.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Во обидот да се најави времето што надоаѓа за Европа - или пак само следната деценија - беше направена досадна и разочарувачка претстава.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Старецот се сеќаваше на тоа, на таа ноќ пред шест децении, кога иташе низ сините ритчиња во железната долина со полн камион машини и апарати, сиот среќен, свиркајќи возбудено.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
