добиток (м.)
А сега човеци от грешно живеење не познават ни Бога ни закон Божиј, ами ходат и живеат како безумни добици.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Сакам со неа век да векувам како со жена, не како со платен добиток. Ме разбираш ли? Јас сакам и таа да се праша!
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Тоа беа офанзиви над народната војска, над жени и деца, над старци, над куќи и кошари, над добиток, офанзиви над момински и невестински ковчези. Заедно со војската која што отстапуеше од селата во планините бранејќи ја секоја попалена куќа и плевна - се точеа колони од испиени, но непокорни лица.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)
Високиот, внимателно напудрен професор по српски и по историја, киваше во белите дланки, удираше со прсти по масата, речиси по барабан, и весело говореше: - Вие не сте добиток, имате јазик.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Обично керамитка полупка — лоша, грда жена. (Ѓупка — полупка) понатолчи — да му подрече, поднаговори попраг — ремен или конопен колан со кој му се врзува самарот на добиток поразружа — си ги остави накитите или новите алишта порек — ветер што дува по реката посатка — покуќнина постилаче — покровче за постилање потпркнам — по тукум — нарочно, особено (те барам, ме бараш и тн.) потуркам — скитам (оттамудотаму) потурок — селска јавнија, манџа со кромид, ориз итн. поусекна — (борината) ја трлка да падне јагленот за да продолжи да свети прва — (од радост орцето и прва) весело настроение првица — не е прво од нас.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Местото над оган на билото товарит (добиток) — што се товари, за разлика од пашитиот што не се товари топраклија — тврд, вистински стопан, газда треска — јаде.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
За умрените се дава на живи разни предмети и продукти да им се најде на тој век сереј — волната кога ќе се попари пушта жолта течност која се зика „сереј“ симсиле — род, потекло синдилија — кременисување од високо, паѓање, несреќен случај синдрак — синко (аугментатив од син) синија — софра, трпеза сињелко — господ кој се наоѓа на синото небо скипне — догорува оганот, скипнува сонцето, животот на човек кога умира скисна — ми се досади скопец — женски накит од сребро или бакар подресен со пари или трепки скорнам — разбудувам, дигам некого од место скубам — пасам трева слеа се — се стопи како восокот што се топи слог — нива слог сповојница — веселба по повод на новородено дете српјановец — рид над селото Витолишта сртам — висам, се врткам околу тебе срчка — види срдешница срџба — лутина ставам — се сретнав со тебе се ставив со некого, 2) Станувам од место старавински — од село Старавина стегната рака — скржав, стипца, циција стигна — роди, се породи жена стопанот — мажот, сопругот страк — парче борина странам (дрва) — редам дрва или друго нешто за товарење на добиток стрелушам — се потплашувам струнено — тканина или плетена врвца од козина суварија — турски жандар, коњаник сугарен —доцна, поназад.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Сите овие деца пасат туѓ добиток само за да спечалат нешто.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
И ќе им кажете и тоа оти ако до зајдисонце не донесат, ќе им го отерам преку планина сиот добиток, а тебе – му се сврте тој на Пецета, - ќе те заколам.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Кој продаде до пладнина – продаде, кој не – ќе ги тера добиците до пазар, ако не сака да ги продаде пошто-зошто.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
И така направи. По растоварувањето на добиците, отиде право кај агата на дуќан.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Бидејќи целото село беше заинтересирано за оваа работа, овој пазар речиси од секоја куќа имаше по еден или двајца луѓе кои тераа на пазар по еден, два, па и повеќе добитоци.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Само добитокот во дворот гласно и бунтовно врескаше и рикаше. ***
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Во училишниот двор панично врескаше собраниот добиток.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
А знаеш Бојане, и со добиците е исто. Гледај ги, да речеме, јагнињата, телињата, кутрињата. Играта им е потребна.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
„А добитокот, а колибата? А моите дома?“ му ораат низ глава тревожни мисли и чувствува дека, му се врти од тоа пред очи и пак замижува, и пак почнуваат оние бранови, оние кругови, онаа црвена боја во која сѐ се стопува.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Таму се чуваше храната за добитокот: сено, отава, слама, царевиње, а во еден дел од јужната и најзаветна страна, врз распосланата слама, се чуваа јаболка, круши - зимјаци и киселици.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Вол, коњ, маска, магаре, овца, коза, што имаше добиток со четири нозе, та дури и кокошките ги собираа и ги тераа во дворот на Биринџиевци, каде што Мефаил кондисуваше секоја година и седеше по недела две, насладувајќи се од убавините на трите ќерки и двете снаи на чорбаџи Стојка Биринџиевски.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
И така, ние добиците за оглави, наврламе тоа плачкуринките на ниј, и бегај долу Писокал; и ошче в зори си дојдоме дома.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Тоа лето, со другите добици, загина и коњот — биникот на Ќемалбег.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)