зеница (ж.)
Блажени да се твоите ангеловидни зеници озарени од божествената слава, тие ми го разгонија слепилото на срцето и го просветија со боговдахновни зборови.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
Го нема, кутри, Кузман ваш кој како своја зеница ве чуваше вас сите и крајот свиден роден наш!"
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Матните зеници се простуваа со сината ведрина на летниот ден.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Намуртено гледаше пред себе со очи под полуспуштените клепки и ги криеше светкавите зеници пред љубопитни погледи.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Сѐ што гасне сѐ в зеница сјае.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Мојата улица е мала и безимена, со обични радости и обични грижи, и да нема зеници од сонцето подгорени не ќе може ништо со светот да ја зближи.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Сал нив им ги отвора широко зениците топли од сонувања за дни недонесени, меѓу сите предели ги брише границите... Затоа поетите гледаат занесени.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Гледај го црвеното око на мртвиот бик и читај ја во изгаснатата зеница песната на мојата крв.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Меурите на прозрачниот бисер имаат зелени зеници.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
А таа страсна набрекнатост немаше ни очи ни зеници обрабени со злато.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
И како ќе може да ја поднесе крвта на полжавчето и како ќе ги остави очињата негови на мртва, премрзната трева, достоинствениот црн гавран да го огледува едновековниот клун во двете стаклени зеници?
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Во арената прснала едната негова зеница, неговите ребра.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Тие зеници беа две црни положени парички. Остри и слепи.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Зашто тој не беше ничии и не беше свој.“ Тогаш едната клепка на убиениот хирург се подотвори само малку над зеницата.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Затоа пред собраните зеници прскаа жолти тркалца, затоа устата однатре му ја збираше горчината на сите испушени цигари во тој ден.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
- Не врескај, момче! - во сенчестите зеници на Џемал-ага се збра замаглина.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тој се подава напред, кон него и ги шири воденестите зеници.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Џемал-ага се промени. Во возбудено проширените зеници згаснуваше темна страст.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тоа беше како некој да помина со крпа по сета белина наоколу и како да ги избриша со првиот замав сите тие превсенувања, сите тие бладања на неговите изморени зеници.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Ги гледаше сега како се изгубуваат, но од тоа немаше никакво штипкање во зениците.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
