колено (ср.)
Биди силна! Ти изгуби, о мајко, џин! Народните ќе пеат колена со уста милна за делата на твојот син.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Се колнеа Гегите, колено чисто на тие Пелазги славни.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Со раце на колена, пушката светната ледна таа ја милува благо.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Обколиха него, чедо, Турци крвопијци, а он падна на колена, милно им сја молит да не земат млада глава, че един у мајка.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Ножове удриха в земја, пушки на колена; грло кинат, гласи креват: „Брго ти, ѓаурин, сестри л' имаш, или тетки, донеси ги овде, те нас редом да ни служат, да стојат на нозе; чаши ртедом да подават, чаши с вино п'лни.“
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Крв до колена беше направиле.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Таа позајмена и преработена азбука се предава од колено на колено и со предавањето се изменува и сѐ се дотерува до својствата на јазикот на позајмувачите.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
(Како да прави „метании“ — длабоки поклони при молитва, по колена влегува во колибата, која е ниска.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
А и политикант: нема да се размножуваат гркоманите! (ја чука по коленото) Разбираш ли?
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Растат жита, горе нависоко: оризите крај вода студена, мрки урви дури до колена, жолти ’ржи до преку рамена.
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Стариот не ме забележува; тој непрекинато пуши и го трие коленото со голема дланка замислено нишајќи го горниот дел од телото.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Дел од кошулата расип — вода за растур раст — храст, ситна шума ресен — веленце со реси, тулбен, шамија со реси реченија — судбина решме — женски накит од многу срсбрени пари нашиени на подвески ромак — болно, обично криво животно кое дома се храни и пои ронкарка — метла со која се метат ронките 'рслан — лав 1) Во преносна см. син како лав рувет — носија рута — награда за трудот што го дава човек на човека, чорбаџија на момокот саватлија — прстен сребрен со монограм саѓиа — женска облека до над колена со кистови сајсана — добра кобила, атица сакма — машка долга облека, дебела место долго палто сак'н — немој сакуле — малечко торбиче светилник — железна направа со венец на која се клава боријата да свети сврчок — ѕадникот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Линијата се редеше по петте собрани прсти на разни прекршители на дисциплината, а при големите „престапленија“ се применуваше и драконскага „валага“ та дури и граовите зрна истурени на земја (бидејќи собата немаше душеме) на кои за казна клечеа на колена „престапниците“.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Доста слуша натажена, дури се поразлигави малку. Се исекна неколку пати во шамивчето, што му направи голем впечаток на дедот Петка, ги забриша солзите и откако си ја кладе раката пред устата, потпрена на лактот и колената, отвори да зборува не полошо од дедовците: — Море, дејди вујко, дејди родителу.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Одредот се повлече, а од нашата отстапница го ранија десетарот. Дум-дум изгледа, левото колено му е распарчено.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Подофицерот седнува на воденички камен. Потоа мести парче хартија на колено.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ногата треба дасе сече високо над коленото“.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Гледаше низ мрежата на клепките: агентот го дувна пепелот на цигарата од своето колено.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Кадијата седна со скрстени нозе на меката постела и ги зеде двете кадани што беа до него, таа што му висеше на вратот и онаа што му ја бушавеше косата, и ги кладе на своите колена и како деца почна да ги лула, а кон другите извика: – Фатиме, Халиле, Ремзие, Мерсиме, Атиџе, Мамуре, харфата и дајрињата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Кадијата ги прегрна двете кадани што му седеа на колената, ја здружи главата со нивните и се заѕури во играчицата која се виткаше како змија низ трева. – Аферим, бре Халиле-е! – се провикна кадијата, ги ослободи своите раце и почна да плуска силно.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
