кришум (прил.)
Таа кришум му доаѓаше на широчината со плашливо обѕирање вадеше од својата торба јадење.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Кришум го гледав момчето, бев ситен и бесполезен.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Ги испитував навечер кришум од домашните своите очи в огледало и се разочарував.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Но само еден со стапки кришум сторени ко крадец некој го граба моето бреме, и ги разголува, ги корне моите корени, па јас се чувствувам дека сум живот и време.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
- А јас за штрковите ова го знам, и Петко пак кришум го враќа туѓото шише таму кај што беше.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се збираа и тапо го испраќаа крадецот - така кришум го викаа оттогаш по до неговата смрт.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
- Гледаш дека е така, се охрабрува Петко и кришум ја подава раката кон шишето. - Ете, гледаш.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Клучовите на утрешниот ден се во нашите џебови.“ Беа како џинови во задимената кафеана, луѓето, дури и оние најпијаните, кришум ги гледаа од своите маси.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Влезе, поразговара и запиша во својот список едно име: Стојан Ванков, роден тогаш и тогаш, тоа и тоа, неженет и - доселен по војната од зад граница. „Благодарам“, рече кришум гледајќи кон касата, а тој, Ванков, имаше доверба во него и му говореше со асматично шушкање до душникот за сѐ - какви се цените на пазарот, кога бил најголемиот пожар во некој голем град, каква политика води Черчил.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Трубачот ги брише кришум, со шамиче, кондурите, го истегнува кусото палто, чекори збунето.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Во некоја вечер пред тоа, обиколен крај огнот со ѕвездесто распрснати сенки, им објаснуваше: „Некогаш вештерките ги топеле во смола и ги палеле со помамни славопејки за крстот.“ Смоларите не му веруваа; се подбуцнуваа кришум со лакти и се клештеа кон месечината.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Навраќајте во него за да се присетите и за мене, зошто јас постојано се соживував со вас и стрпливо поднесував сѐ што се случуваше; страдав кога со вас нешто тешко ќе се случеше, а кришум се радував и се лутев поради вашите немирлаци; сетете се и за вас, мили деца, за вашите први денови, кога како преплашени зајчиња се припивавте кон клупите и плачливо се држевте за рацете на вашите мајки.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Златко гледа во нив, потоа кришум погледнува во своите меки, нежни рачиња. Гледа и не може да издржи.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Штом сонцето ќе клонеше кон заод, Трајан кришум низ бавчите и лозјата се провираше до кошарата на другата страна од брегот каде што Царјанка доаѓаше со кошот на рамо за да земе храна за добитокот.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Откако Профим успеа неколку пати да ја премине кришум границата за Албанија и да донесе во селото сол, масло, шеќер и газија, спечали пари и го купи сиот брег; ги израстури меѓите на брегот, ги спои малите парцели во поголеми, испланира кои делови ќе му бидат бавчи, кои лозја, кои дрвја ќе ги исече, а каде нови ќе насади, каде патот ќе го рашири, од каде вода ќе довлечка за сиот брег да го наводнува - зафати да приготвува материјал за да го обгради брегот, да не им дозволи ни на луѓето, ни на селскиот добиток да врви по него без контрола, а и да му олесни еднаш на душата што, ете, сиот брег најпосле ќе го стави в рака.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
А кога ти вечерта дојде од некаде и влезе кришум внатре, чувме плач во одајата, чувме дека дете „се роди“, и тогаш јасно ми стана зошто мајка ми редеше дипли на мевот и зошто седеше затворена во одајата чекајќи те тебе.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Лежејќи загледани нагоре тројца војници си одбираат по една ѕвезда и секој ам се искачува кон неа Три жолти цветови се нишаат на ридот пред нив како три слатки збора на нивната татковина Утринум, една песна за неа и кришум место точка на крајот на песната ЧЕКАЈЌИ ГО СИНОТ „Сите патеки во пеколот да би раззеленеле чекајќи те“ (Ирска здравица) Таа со бела шамија на главата Тој со бели коси Седнати еден спроти друг Под дрвото во дворот.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
По еден месец ѝ се јави од Италија. Ѝ пишуваше дека е здрав и жив и дека со некој си другар што биле порано во интернатот, ја минал кришум границата и дека сега се наоѓа во привремен логор, во кој ќе помине извесно време, а потоа ќе замине за Америка.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Ти, проклето ајдучко копиле, цедеше од себе, и тогаш на крајот од мочуриштето, и десетина ноќи по тоа, кога првпат влезе кришум во туѓ стан.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Можеби утре кришум ќе доаѓаат и ќе го откопуваат плодот на мракот и влагата, за себе, за своето вревносно и неподносливо друштво, ќе ги киселат со секакви мали и големи тегли и ќе чекаат есенска анасонка.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
