пагански (прид.)
Во нивниот бит, во нивните меѓусебни општења, во верската традиција и празнувањата, многу нешто се задржало од паганските славјански времиња.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Со неа, со Латинска Црква, и со одржувањето нејзино беше врзан еден обичај, безмалку пагански.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Хористите, со и без маски, грабаат од кошарата и танцувајќи по ритамот на блузот, со уживање ги гризат јаболките. таа во кадата или чинот на капењето како ритуална вертикала мојата пријателка ужива во решавањето еротски криенки низ антиката гилгамеш и енгиду ахилеј и патрокло како топли браќа незаситноста на хачепсут само (за) доволноста на хиполит ноншалантно како дома си влегува во неизмерната живост на паганските олимпи го бакнува кастор во левиот полукс во десниот образ со сибила ги претресува најновите пикантерии мислев се работи за умешност научена од библиотеката од таткото универзитетски професор по математика дека едно попладне не видов како се капе како си игра со сапунот по кожата силно возбудувачки сепак наивно така црномурестата египетска божица си играла во нил со младунчето хипопотам миноската голограда девојка со острите рогови на бикот дијана со шумските извори сосема лесно можев да ја префрлам во персеполис атена картагена нинива меѓу бадемовото млеко гулабовите очи јасминовиот цвет сокот од лилјан босонога ќе стапне меѓу нив во насмевката нитрага од исклештениот грч на дојденката најскриените катчиња на висечките градини се отвораат пред неа мокра сфинга сред куќните змии ограбувачите на пирамиди светите писма лавиринтите сиот си се вжештил ми вели не е тоа секс одговарам тоа е мит и влегувам во кадата есента веќе ги пожолти градските улици или фотоапаратот како детектив
„Или“
од Александар Прокопиев
(1987)
Паѓа на коленици и во паганска молитва удира со чело по вратата зад која е бездната на минатото, не негова туку на дедо му Осип Крстин.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Навидум, имаа прво: широките стапала со кои самоуверено го грабаше потчинетиот простор, премногу здравата, волчја отпорност на блескавата насмевка, малите, цврсти гради што во четвртата деценија ѝ стоеја исправени како штотуку распупена девојка, таа мускулеста едрост на целото тело кое на нејзините платна со паганска надмоќ лебдееше над урнатините на згаснатите светилишта, пламените кадрици со по некое седаво влакно, што се извиваа околу лицето како змиолики фалуси – имаше невообичајан „машка“ сила за една пост-симболистичка сликарка.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Целото големо знаење што го има (вклучувајќи го тука и она побизарното, што така фино го отсликува неговиот маниристички сензибилитет: за разни детски игри, пагански обреди, необични симетрии, јазични игри...) на Гринавеј како да му служи само за да го здроби под валјакот на своите моќно апокалиптички филмови.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
И сосема паганските хетери стануваат побожни, и на речиси сите узор им била приказната за света Магдалена. Насликани се и опишани безброј Магдалени!
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
Несомнено е дека нашата стара словенска вера е вградена во новата, заедно со паганските култови, со обичаите и боговите кои добиле нови имиња.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Сурово природни
затекнати во немајкаде
онемени, од вџашеност побелени
можеби од премногу
живот и дарба
можеби од премногу набожност, паганска
или премногу смрт, нагла, неправедна
само се наѕираат - маргина до маргина
диск до диск за вчитување на изгубеното
аз, буки, веди, глаголи, добро ест живете...
алфа, бета, гама, делта...
алеф, бет, гимал, далет...
сличности на претек
претци
а, наоколу
по којзнае кој пат преродена
исчезнатата флора
риган, рик, реа
ни смртта не е вечна,
ни смртта!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Елеазар бен Цви пред очите ги гледа ликовите на првите владетели што во новата земја ги обединија еврејските племиња и на свештениците на единствениот бог што водеа битка со првосвештениците на паганските култови на богот Баал и на божицата Астарте, ги гледа нивните жртвеници и необични ритуали во кои на овие божества им жртвуваат крвни жртви, обезбедувајќи, по сите колебања и пресврти, доминација на единствениот, на Мојсеевиот бог и на неговите свештеници, на рабините од древните времиња благословени оттогаш, па сѐ до денес, сѐ до него.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Краткоденицата е иницијација
во надземните обичаи
во паганските култови
на огнот и водата
во либидото и авантурата.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Пред неговите очи дефилираат потомците на генералот Селевк, еден од наследниците на Александар, митскиот цар на Македонците и на Грците кој завладеа со сиот дотогаш познат свет, според тоа и со Палестина и чии потомци, еден од кои е и Селевк почнуваат да ги хеленизираат и Евреите, особено дел од еврејската аристократија, забранувајќи ги нивните верски обичаи, внесувајќи го меѓу нив грчкиот јазик, а во Храмот на единствениот Бог, нивните пагански многубожечки симболи.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Страв и восхит
Претпоставка:
Македонскиот крал
премногу го сакал светот
и премногу можел
и премногу претчувствувал
немал време, хронично немал
но сепак доволно
за да ги поремети
дозите предвидени за рамнотежа
на Просторот, и самиот
без смисла за умереност
- хармонијата е нешто друго, сосема
само предозирана волја, отровен концентрат
само неповторлив порив, рев по далечното
- туѓината како вечно искушение!
само силна страст по странствување
per se, дури и во јазикот
само вродена дарба
да и’ се тутне на смртта
грациозно, пагански
под здолништето
додека Оваа си игра
божем случајно
криенка-миженка
митска мижитатара
само сензибилитет за походи
општа хиперсензибилност
- просто да се спростре
врз далечниот Исток
ко полна месечина на полноќ
- просто да го освои светот
како туѓа жена
со чувство на нелагодност
а забраната стимулира
срна истрчува на пусија
во заседа, балканско дувло
империјална глутница
избришани, заташкани траги
имагинарно писмо
толку голема моќ
што се втиснала во потсвеста
за век-и-веков
жиг на восхит и страв
од повторување
од повторување
на судбината...
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Освен попрскувањето на темелите со крв која се слева низ устата на тукушто заклано јагне, која еднаш Минувачот во 5 до 12 ја налеваше држејќи го за нозете, дотогаш не бев видела друг пагански ритуал поврзан со темелите.
„Ниска латентна револуција“
од Фросина Наумовска
(2010)
Стануваше збор за женска долна облека закачена на втемелувачките столбови, небаре непознат пагански ритуал на повикување на божиците на плодноста.
„Ниска латентна револуција“
од Фросина Наумовска
(2010)
Брајант во својата мошне позната ’Митологија’ спомнува сличен извор на заблуда, кога вели дека ’иако не им веруваме на паганските басни, ние постојано забораваме и изведуваме заклучоци од нив како да станува збор за постојни вистини’.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Математичарите, кои и самите се пагани, сепак им веруваат на ’паганските басни’ и изведуваат заклучоци, не толку поради дупките во сеќавањето, колку поради некоја непресметлива спреченост на умот.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Во парискиот Лувр ја видов сликата на Еусташ Ле Суер, на која се гледа како апостолот на скалите пред храмот собрал верници нови христијански конвертити како носат пагански книги, таблици, ролни, кои потоа ги палат...
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)