природа (ж.)
Им рече... ја гледаат збунето Гегите неа: лик на природата сама...
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Во природата. Големо, старо дрво.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
СТОЈАНКА: (Сентиментална е и силно заљубена, како и Томче, но, чувстаувајќи се навредена и загрозена, западнала во моментна настројба на огорченост, зајадливост и жестокост, во држење кое се поклопува со некакво инстинктивно женско тактизирање и уценување, иако по природа е непосредна, искрена и кротка девојка.) Добро утро...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Се добива „апсолутна идеја“ на логичките категории, којашто е безлична и многулична, никогаш не мирува и чијашто природа е „вечно да се движи.“
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Хегел никојпат не тврдел дека човечкиот субјективен „светски разум“ го создава движењето на категориите на „објективизираниот апсолутен дух“ во природата или општеството (неговата дијалектичка филозофија го признаваше приматот на надворешниот, „објективизираниот светски разум“ над самоспознатиот, „субјективниот разум“ кај човека), туку верувал дека во неговата филозофија „апсолутниот дух“ се „самоспознал“.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Бидејќи законите на дијалектиката се универзални, објективизираниот „дух“ во природата ги пренесува нив преку науките кај човекот кога се „самоспознава“.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Буен и со немирна природа тој никого не трпеше и бараше правда.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Таков беше овој Велигден. Убав, јасен, чист ден — радосен како целата природа.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Бистер по природа, научи да пишува уште во своите четиринаесет петнаесет години и уште од осумнаесет дваесете почна да се меша со самите Турци аскери и нивните забити.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Пчелите одамна тропаат на вратите на сите видови цветови, а славејчето го извива својот тенок глас од рана зора до доцна вечер, скриено во мирисавите цветови и зелените лисја на разбудената природа.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Дај природо, мојот живот да е далеку од секо штуро примирување.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Онака, бел од брашно, изгледаше дека одамна така стои и самиот скаменет во оваа дива, немила природа.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се заредија тешки ноќи на она циганско лето во кое природата со последни сили му се отргнува на сонот.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Скромен сум и повлечен, по природа не сум плашлив.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Додека пристапот на Чебренскиот Мост го штитеше тесниот пат и непристапните карпи, оној на Светецот беше незаштитен од природата, та требаше на вештачки начин да се бара и создава заштита, макар и по цената на човечки животи. И ја најдоа бунтовниците.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Во мојата природа има нешто многу еснафско: веројатно затоа сум станал адвокат.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ја гледа Борко оваа чудна игра на природата и во неговата глава искрснуваат десетици замрсени прашања.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
Луѓето отапуваа и немаа разбирање за ништо. Природата ги опоменуваше, нејзината закана висеше над нив.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Пет крвави искри на пет зглоба и пет пцости на сувите, набабрени усни, со пет именки во црно завиткани - бог, и природа, и мајка, и смолара, и сопственото семе.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Тие казни не го оставија на мир ни Гоцета, кој многу пргав по природа, не можеше да трпи стеги и неправди.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
