прпелка (несв.)
Зар некаков демон кон пропаста стрмна нѐ турна. Браќата мои под ридон ко рибите насуво тогаш во борбата бурна, да се прпелкаат видов.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Еве ја онаа долга улица што се мрешка од ладниот повев на тихото помирено сознание: овие мали прозорци беа полни со сон и младо утро во гранките што се препелка и имаше во нив очи со густа сончева прашинка што ја постилаа штедри пред нашиот припитомен од
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Зглобовите му се оптегнуваат и го тегнат сиот напред, го чувствува срцето како се прпелка во градите и сака да искочи.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тукушто поминаа дождовите и сонцето почна да ја грее земјата, да ја вари како во казан, стаса поморија по рибите: осамна езерото со илјадници збрлавени риби што водата ги изфрлуваше на брегот; скокаа рибите низ песокта, прпелкаа се превиткуваа, замавнуваа со опашката, ја тресеа главата, ја закопуваа во песокта за да ја столчат, да прекинат со овие грчеви; умираа со подзинати усти, со испуплени очи; од мевот им се цедеше недоисфрлената икра.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Сонуваше: некој му го поткопува ѕидот од куќата откај патот и му става експлозив да го руши; истрчува Бандо со пушката надвор, вика по тие невидливи минери во мракот, пали фенер, ја бара дупката со експлозивот; никаква дупка и никаков експлозив нема, но го слуша фитилот кој шишти, кај што гори, му оди по шиштежот, го бара, никаков фитил не може да најде; врти околу куќата и го слуша ветерот што шумоли во сувите трски; легнува повторно да спие, но токму тогаш силна експлозија екнува и ја руши куќата; скокнува Бандо од постелата, стрчнува низ одајата, излегува надвор, но гледа никаква експлозија нема, никакво рушење на куќата; гледа езерото се нишка полека, мирно, гледа месечината прпелка во него како риба, превртувајќи се на мев; селото е глуво, заспано; само од далечина одвреме-навреме се слуша некој посилен пукот од фронтот.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Нови јата риби надоаѓаа и пласкаа во плитката вода крај брегот, прпелкаа како фатени во мрежа: се пикааа во трските, во шеварот, во водните растенија и испуштаа чудни шумови и клобурци над водата; шумеше водата како подземни извори да се креваат; пиштеа галебите и сите езерски птици кружејќи и налетувајќи на рибите; трчаа луѓето, довлечкуваа кошници, сепетки, кошови, вреќи, и ги полнеа со риби; довлечкуваа и магариња, коњи, ги товареа со риби, се грабаа меѓу себе, се караа, се пикаа во езерото, заграбуваа поголеми и попресни риби; ги соблекуваа кошулите, панталоните и со нив фаќаа за да не им се лизгаат рибите од раце; се крвавеа во прстите од нивните перки, од нивните крлушки, удираа по нив со ости, со вили, со виљушки врзани на стап за да ги скротат и да не им бегаат од раце; се мешаше водата со крвта од рибите и од рацете на луѓето.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
- Ах, што сум зет, си велам јас, знам инаку на кого да мавам, си велам, и гледам како се прпелкаат луѓето, ошевратени митокос крај меѓата, како кијаници коноп, излезени од под мелица.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
- Ела мртво, пак колвај, ѝ вели на кокошката што се прпелка, и пак фрла пченка.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Гледаме дека тоа се штркови и орли. Удираат, се прпелкаат.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Изутрината го најдовме како се прпелка крвав и избезумен, уловен.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Тој човек, кој со леснина претрчуваше толку милиони километри, планини, реки, полиња, што како елен совладуваше големи трапишта со вода, кој на чудесен начин можеше да пролета низ кални, тешки патишта, низ трње, низ дождови, низ лапавици, со секавиците да се гони, беше жално, беше очајно да се гледа како се прпелка во малото, смрдливо сопче.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Утрото се прпелкаше во острите срчи на ѕидот.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Тие се прпелкаат, а кокошките кракаат, испуштаат душа.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Се прпелкаат риби, кленови и крапови, на суво, доаѓаат диви вепришта, ги лапаат и се дебелеат.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Се кубат, се кинат и се прпелкаат во снегот.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Се мачи да се одлепи, невината, го поткрева главчето, прпелка со крилцата, и секој обид одново да погледа кон сонцето - е нова казна: стежнува нејзиното тело, сѐ подлабоко и побезнадежно само се заробува во смолата...
„Ненасловена“
од Анте Поповски
(1988)
Ќе се попрпелкам така, и ајде пак.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Французинот и Англичанецот молчеа, и со чашите в рака гледаа во мрежите низ кои одвреме-навреме сонцето се заплеткуваше: личеше на светлива риба што прпелка фатена.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
На неговото чело како заклана птица се прпелкаше сенка на изненаденост.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Со друг се прпелка по душемето и си го поти газот од рипање.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
