република (ж.)
Денеска околу 60% од европското население на Јужноафриканската Република се Бури што постепено се слеваат со Англичаните во една нација.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Откако биле заземени градовите, Бурите ја продолжиле борбата со партизанско војување. Дури на 1.7.1902 год. Англија ги присилила Бурите да потпишат мир и како автономни републики да влезат во Британската Империја.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
71. Бурите се некогашни холандиски доселеници во Јужна Африка, кои по незадоволствата од англиската управа во 1831-1835 год. се преселуваат во Трансвал и Оранж и образуваат свои републики.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
- Република! Слобода! - повик се носи, одмазда вечна гори!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
- Република! Слобода! в колиби, села огнена пушка збори! Чивлигот гори!!!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Тоа нѐ потсетуе исто така на задачата со која што бездруго треба да се нагрби секој еден културен работник од нашата Народна Република, а имено: прибирање и печатење народни песни.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)
Ко спомен тој е на деветстотрета, на Прохор Пчински, на Мечкин Камен, о, расти, цути Републико света, во гордост веј се, алово знаме!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Не земјата, времето беше република на безделните - она топло, неподвижно, дембелско лето.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Уште пообемна е неговата општествена дејност: бил секретар на Друштвото на писателите, секретар и претседател на Македонскиот ПЕН центар (сега почесен потпретседателот), основач и претседател на Граѓанскиот комитет за македонско-грчки дијалог и разбирање, основач и претседател на Хелсиншкиот комитет за човекови права на Република Македонија (сега почесен претседател), член на бордот на Транспарентност Македонија, член на писателите при Универзитетот во Ајова, САД, главен уредник на издавачкото друштво „Стерна“.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Погребан е во Алејата на заслужните граѓани на градските гробшита во главниот град на нашата република.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Мечкин Камен се бореше и го бранеше прагот на Републиката.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
И не се излага Тренков. Навистина, тие топовски грмежи идеа од Крушево, и навистина Никола Карев со своите другари се расправаше со агите, но не да ги избрка, но сега ја бранеше победата и првата македонска република од турските сили кои донесоа и топови за да ја урнат.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Простран, со водоскок, во самиот центар, на чии оснежени фигури наседнале младичи и девојки, фрлајќи топки од снег, обиколен со монументални објекти - старата зграда на општината, градена во минатиот век, достоинствена, со голем градски часовник, со две цркви, кои се реновираат, а во дното се златее големата и монументална „Палата на Републиката“, во која само во еден нејзин дел е Претседателството на ДР Германија, а сѐ друго во овој огромен комплекс служи за обичниот граѓанин - за негова разонода, пред сѐ за младината.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Јоанидис преведува: — Ние ја спроведувавме националистичката политика што ја добивавме како директива од Народна Република Македонија.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Некои, од последните живи сведоци на Републиката од илјада деветстотини и третата, биле, и нив ги нема веќе, поинаку ја знаеле прикаската.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Во Југославија има и македонска република, се фалам.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Така, велам, јас сум Македонка, а во Југославија има македонска република. Море беља, море беља, ми велат.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Овој феномен опседнува цели краишта на Републикава...
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Кога сирените престанаа да свират, кога потресот се смири, застанав над Републиката да ја гледам.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
А лизуркото! Сега го препознавам. Тој е телохранителот, оној сатир на претседателот на Републиката.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
