светилник (м.)
Дел од кошулата расип — вода за растур раст — храст, ситна шума ресен — веленце со реси, тулбен, шамија со реси реченија — судбина решме — женски накит од многу срсбрени пари нашиени на подвески ромак — болно, обично криво животно кое дома се храни и пои ронкарка — метла со која се метат ронките 'рслан — лав 1) Во преносна см. син како лав рувет — носија рута — награда за трудот што го дава човек на човека, чорбаџија на момокот саватлија — прстен сребрен со монограм саѓиа — женска облека до над колена со кистови сајсана — добра кобила, атица сакма — машка долга облека, дебела место долго палто сак'н — немој сакуле — малечко торбиче светилник — железна направа со венец на која се клава боријата да свети сврчок — ѕадникот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Трајко клава борина на светилникот, Митра го полни бардакот со вода, ја тера мачката од под софра и вечерата се сврши.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Од каде сега без панаѓур волку госје кај тебе, вујко? — праша и се прибра до светилникот небарем и таа борина ќе клава.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Еден светилник залета во воздухот и падна врз главата на омбашијата, а од неа бликна крв. – Пукај, сечи, коли! – се разрева раскрвавениот омбашија и сам се загна напред со голиот јатаган во забите и кубурите во двете раце. – Еј, Ристосеееее!
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Си запали и тој свеќа на сите три светилника, се прекрсти по христијански обичај и излезе заедно со старците, та поддена разговор пред црквата, прашајќи ги отворено што мислат за опсадата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Игуменот им кажа дека манастирот го изградил свети Наум околу деветстотата година, дека бил светилник на словенската писменост и култура; дека по неговата смрт, дејноста ја продолжиле неговите ученици.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Калето останало мегдан за размин на империи, запрено како светилник во океанот на времето.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Додека пловеа по преполните тротоари, никогаш сосем еден покрај друг и никогаш не гледајќи еден во друг, тие водеа необична конверзација во продолженија, која блеснуваше и се гаснеше како светилката на светилник, ненадејно прекината од приближувањето на некоја партиска униформа или од близината на телекранот, продолжена неколку минути подоцна од средината на реченицата, потоа нагло пресечена при разделбата на договореното место, и продолжена речиси без секаков вовед наредниот ден.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Нејзиното се знае. Ќе самее до крај, крај Езерото, во пригушен довик на сите свои заминати, престорена во жив светилник на надежта на заминатите...
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Светилнику претворен во пристаниште.
„Три напред три назад“
од Јовица Ивановски
(2004)
Нејзината душа беше и силен браник, траен светилник на семејството крај океанот на балканските немирни бранови и темнини.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Потиснато под вода, од Долнец остана подоцна само една куќа на едно брекче, како некој светилник на пусто море.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Еве ја одбележана онаа осамена куќа, сама, крената на брекчето како светилник.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Патуваш по границите рани, странични
на вселената – изведена смисла/свет
а таму душата лебди, бдее
бедеми бедни та раскошни
со плимата плиска
со осеката секне
секавично и ведно
гледаш и мижиш во длабините
и самиот длаб
на етерот бладање, сон на сенката
светилник на помрачението
блаженство во јадот
страст за питие
смрт и заборав
за лага и заблуда
за облик, опиум!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
ВЕЛКОВ: (Приоѓа до Михајло. Го бацува во чело.) Јас сум поп Велков. Одбивате да ги премачкувате фреските. Вие сте мал светилник во ова мрачно море.
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
Шанса за светилник на морепловците
оние кои сѐ уште не се очајни
и не се плашат од фантазијата на брановите.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Ars poetica
кога го опеваш не го спомнувај
морето, туку кажи делфин
кажи алга, кажи блуз
или
за морепловците, потонатите ’ртови
јодот и струјата зборувај
за солта, нуркачите, светилниците
за галиите, фосилите, коралите
за одронувањата, песокта, реумата
за ритамот
за матката
за бродоломците
за капаците на прозорците, кристалите и
авантурите, морските болести и трговијата
на свила и бело робје
за капетаните последни што умираат
за проститутките кои не се надеваат...
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Стига да ни намигне од далеку Таа натраплива заводничка, победата, И стрелката на часовникот ќе из'рти од коренот на времето Ќе блесне заслепувачки знакот, белегот, зборот - Високиот неодминлив крајбрежен светилник!
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
II Баба остана како светилник во длабоката ноќ на брегот на Езерото да го осветлува со својата внатрешна светлина патот на чунот во темната ноќ во кого беше нејзиниот постар син со своето семејство.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Пладне свиткано под старата козирка. Испотените соништа се спуштаат по акробатските скали кон светилникот снемоштен од стари бури.
„Кревалка“
од Ристо Лазаров
(2011)
