челичен (прид.)
Та не беа челични! И нив ги родила жива жена, и паѓаа мртви.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Маршира денес мојот народ – силна Мајска парада, маршира марш челичен трудов, - мојата земја млада!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Немавме чадорче и челична жица.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Темни се и загатливи како судбина. Како некој да ја корне од челичните зглобови, тешката врата се отвора зад мене со крцкот.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Челични лисици на раце, штик зад грб.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Невидливите гавраништа, разбушавени црни старци со злобни челични очи, закрескаа од негде.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Зад челична мрежа, најверојатно за да ги заштитат од мене, седат во ист ред сведоците: ученичката во црн сатен, онаа танка скоро проѕирна жена што бездруго ќе се откажува од мене колнејќи се дека сме биле во брак, оној што еднаш го сечев под струјомерот (сиот е во превивки и под долги фластери), оној друг што остана да лежи со крваво теме во царството на пауните и тревите, двајца што еднаш ја откопуваа од подот Неговата слика.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Мислеше на своите раце, на студена челична острица, на зарез во болно месо.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Челичните жици на електричнотот грло матно зајодлуваа и го покрија нејзиното плачење.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
На крај од стапот е закачена замка од челична жица. Ништо повеќе.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Виде едно безредие на бои и предмети и се зачуди: зошто му се стори далечно, во правечност, едно мислење, кога тоа било сега, пред еден миг, пред да влезе, дека на секој акт закован е со печат по еден човек, нумерирано е по едно стебло, фатена е во челична закачка по една овца.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Дури и тагата на браќата. „Во неговата соба видовме голема челична каса.“ „Во чија соба?“ расеано ги праша не сфаќајќи ги веднаш.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Челичните заби се вклештија еден во друг, се стиснаа како ѕверска челуст, и тој, Стојан Ванков, се исправи со суво шушкање во душникот.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
НЕДА: Не... Не... Не... Не, мили. (Отпрвин таа се противи, се обидува да се ослободи од неговата челична стега, да се откине од неговиот здив, но не успева.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Под неговото длето, му се чини, подлегнува пркосен непријател во челичен оклоп и само нему му е одредено да го продупи со мечот (длетото е веќе остар меч) на човечката правда.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Квечерината, со огорченост ја оставаат само одозгора изгребана, застаната како челичен оклоп пред нив.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Го познаваше како својата дланка тој заплиснат челичен порој, тој незадржливо вивнат струеж, ја знаеше најмногу таква, дива, а сепак скротена, спитомена, многу често ја имаше во своите раце и владееше со неа како што ќе посакаше, крај неа се чувствуваше како да беше јавнат на некој разигран бинек, што корне искри со копитата, вивнат суза а мирен, и ја сакаше најмногу заради таа нејзина незаздишеност, заради таа сигурност, постојано во некој лет, секогаш, со секое ново движење, сѐ со по некој нов писок, на кој што ни еднаш не е возможно да свикнеш и да ти биде обичен, бидејќи тоа е нејзиниот говор.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Сега дури и му се стори како да ја гледа онаа постојана врвца пилотина како фискија од двете страни на забиеноста на челичната плоча во дрвото, како се спуштаат тие бели сиџими по подот и како се расејуваат по целата просторија, што подигрува под ритамот на бичењето.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Змејко знаеше колку ѝ е лесно на таа челична ламја да се спушти надолу во еден замав, таа како од играчка би загризала во дебелиот трупец и би продолжила со една ритмичка постојаност да полетува, вивната нагоре, како некој челичен галеб, а потем да паѓа пак, и пак и пак, како од шега, трпеливо, без сенка од какво и да било напнување, без никаква измореност, сосема лесно, всушност тоа како да беше за неа единствениот начин на постоење.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И кога горчината во неговото челично срце се прелеа, им рече на ’рѓосаните шини под себе: - Не можам веќе!
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
