шамија (ж.)
Штом сама остана, шамијата ја сметна в трепет и пушти веднаш жален вик.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Чукнете го тешкото!... Тешкото!... (На даден знак со шамијата, свирачите почнуваат да го свират бавниот ритам на тешкото македонско оро.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Глава преврзана, Румке мори, со сина шамија, Румке, глава преврзана, лице овенало. Румке, очи пропаднале...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
СЕЛАНЕЦОТ: Шамија нема на глава.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
(Ја брише потта со шамијата.) Ама жештина!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Во шамија патлиџани, аман, аман, патлиџани, негде годе и пиперки, аман, аман, и пиперки...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
ПАНДЕ: (откако си ги измива рацете вади шамија од појасот и си ги брише, а потоа и устата и мустаќите).
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Севезден ќе му праќаат шамии да им врзе по некој жолт.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
ВАСИЛКА: Добро, срце... (му ја врзува околу вратот шамијата која стоји на масата, а потоа му ја дава авланката со вино).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
АНТИЦА: (ѝ бакнува рака на Василка и по тоа ѝ дава шамија). Со здравје да си ја носиш.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
ДЕВЕРОТ: (ѝ ја зима на Василка старата шамија од главата).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Се изви по прашниот пат надолу нејзината колона, песна се огласи по полето и долго низ зелените перки на пченките светкаа белите шамии на бригадирките, а високо на синото небо се оцртуваа лопати и копачи. Малиот водоносец остана сам на празната полјанка пред логорот.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Една мала, топчеста бригадирка, преврзана со бела шамија, кога усети дека ја блисна студена вода и и’ се разлеа по градите, цикна преплашено и го испушти чанчето на земја; Мече се засркна од смеа, а после нацрпи во црпалото пак вода и уште неколку пати ја плисна бригадирката, која што беспомошно се обидуваше да се одбрани со раце: – На, сакаш уште!
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
— Кожув, вели, сакам бездруго. Толку рала чевли, шамии, крпчиња, марами, капа, минтани, минтанчиња!
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Бојана ја набели шамијата и тулбенот на Вилка и се готви глава да се мие.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ги извади парите од крпата каде што ги имаше завиткано и му ги даде на Лумана, а тој бркна во шамијата, извади неколку лири и му ги подаде на деда Бошка: - На, за маката.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Танас, не сфаќајќи што станува, бавно ја зеде шамијата и откако долго се колебаше пред насобраните браќа и снаи, полека почна да ја одврзува.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Му ја подаде шамијата на Танаса велејќи: - На...
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
По неа влезе Анѓа? младо девојче – селанче, во мариовска облека, со црна шамија подбрадено.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)