штом (сврз.)
Штом јунакот тој ќе го гушне со насмевка милна, радосен ќе ми те баци . . .
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Го викавме војвода, господ. . . штом наумил нешто - веднаш го вршеше лесно.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом опасност видеше Кузман од негде, тој тешко мавташе оружје ледно. Во погледот - острина.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом е така, тогаш нема смисла и понатамошното спротивставување.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Реформите руско-австриски, штом се меѓународен акт, ќе им даваат право секогаш на Македонците да настојуваат пред големите сили да се исполнат во целост.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но штом ќе ја поминеме границата на Македонија, или на југ или на североисток или на север, т.е. во Грција, Бугарија, Србија, наеднаш ќе почувствуваме оти на нас дува веќе друг ветер; ќе почувствуваме дека ние таму сме само неканети гости.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Во иднина светла, во иднина нова, татковино наша и родино клета, штом овдека златни ќе зазвучат слова, во чудесни ружи ќе расцутиш сета.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
И штом ќе го чујат на куршумот екот низ планини диви, ќе истрпнат многу.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Штом ќе чуете да пукнам, до мене да сте! Се разбравме ли?
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
А штом ќе помине времето што си погоден со компанијата, се разбира ако не ти е арно таму, ќе му пишеш да те земе кај него. Разбираш?...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
МИТРЕ: Слушај, синко, штом ќе појдеш во Америка, во вилаетот што ќе те однесе компанијата, веднаш пиши му едно писмо на кумот Донета и кажи му сѐ кој си и што си.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
КОТЕ: Е, проштевајте штом било така. Сум грешил.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
БАБА АНЧА: Тој самиот ми рече, дека квечерум, штом се заноќи ќе дојде кај мене.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
ВАСИЛКА: Штом е за невестата да ми заигра во куќава — тука сум јас!
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Штом ќе ти дадам знак значи дека нема никој и излегувај. (кинисуваат баба Анча прва, а Илија по неа).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Брат ми е болен од офтика. Штом ќе умре, стрико ви ќе се пресели во неговата куќа.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
- Има, сигурен сум, уште од турско време. Штом сме почнале, ќе завршиме. - Ќе завршиме, реков.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Во исчекување на муштерии, тие стоеја пред дуќаните и потфрлуваа бесмислени шеги еден кон друг но веднаш се менеа штом ќе се појавеше купувач; се веднеа пред него и љубезно се насмевнуваа, ја фалеа својата стока.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
По добрата вечера и уште подоброто пиење, за кое време Пере постојано ги канеше сватовчините со познатите негови зборови: „Повелете, браќа, како во своја куќа, од своја мака!“ — зетот Крсте ја наду и гајдата од Перета, која секогаш беше готова да проквичи, штом ќе дојдеше некое весело друштво.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И штом го виде дедот Петка оти иде кај нив, веднаш се сети дека работата е готова.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)