ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Сега нивните досиеја покриваат над 500 видови. 160 okno.mk За да идентификуваат една, тие прават хемиски тест, ги мерат нејзините обем и длабочина, и потоа ја забележуваат нејзината боја и белези.

Имаат листи на познати видови, страници и страници од нив (оваа што ја гледам има девет страници и ги покрива само сините таблети од последните четири месеци), со детаљи собрани во код со 13 единици.

Имено, иако во договорот со работодавачот стоеше дека тој може да добие отказ „во секое време“ – тој, со право, вели дека во трудово-правните односи постои т.н. ограничување на автономијата на договорните страни, со што договорот не смее да биде порестриктивен од законот, што впрочем се покажа и во неговиот случај.

Висината на месечниот паричен надоместок за време на невработе- ност се утврдува врз основа на пресметаните и исплатени плати кај работодавачот, согласно со закон и колективен договор, и изнесува 50% од просечната месечна нето-плата на работникот за последните 24 месеци – за лице кое има право на паричен надоместок до 12 ме- сеци, а 40% – за лице кое има право на паричен надоместок подолго од 12 месеци.

За време на работниот период за кој беше ангажиран, бидејќи немаше склучено класичен договор за вработување, тој немаше никакви бенефиции во поглед на здравствено или социјално осигурување.

4 По недобивањето соодветен одговор К. П., во декември 2009-та, ја поднесува тужбата и, како што вели, позитивно е изненаден од времетраењето на судскиот процес – кој траеше четири месеци.

Во Агенцијата каде што работеше, која функционираше како ДООЕЛ, во тој период, работеа 12-13 луѓе како „обезбедувачи“ – сите, освен управителот, со облигационен договор за дело и со статус приправници!?3

Спорот траеше прилично долго, една година и четири месеци, со одржани само три рочишта за главна расправа, на кои тужената страна ниту еднаш не се појави иако беше уредно поканета.4

Со наведената пресуда е задолжено туженото претпријатие да и исплати сума во вкупен износ од 6.804 денари (110 ЕУР) на име неисплатен регрес за исхрана за период од четири месеци [јули–октомври 2002], зголемен за законската камата.

А и самиот управител имаше отворен и другарски однос кон сите вработени, што Мушаланов го оценува како доста позитивна работа и наведува дека, доколку управителот професионално и навремено ги плаќаше обврските спрема вработените, самата Агенција можеше да прерасне во модерна компанија. 289

Имено, право на паричен надоместок има невработено лице кое било во работен однос најмалку девет месеци непрекинато или 12 месеци со прекин во последните 18 месеци (чл. 65, ЗВОСН).

Но, бидејќи немаше досудени времени мерки за времетраењето на спорот, таа – потпаѓајќи под финансискиот притисок на секојдневието и, мимо решението кое го беше добила од Фондот за ПИОМ, про- должи да оди на работа со полно работно време од осум часа дневно, како би можела да добива и хранарина – која сума, барем за неа, не беше воопшто за занемарување.

Паричниот надоместок на невработеното лице се исплатува: 1) еден месец – ако има стаж на осигурување најмалку девет месеци во непрекинато траење или 12 месеци со прекин во последните 18 месеци; 2) два месеца – ако има стаж на осигурување над 18 месеци до две и пол години; 3) три месеца – ако има стаж на осигурување над две и пол до пет години; 4) четири месеци – ако има стаж на осигурување над пет до седум и пол години; 5) пет месеци – ако има стаж на осигурување над седум и пол до десет години; 6) шест месеци – ако има стаж на осигурување над десет до дванаесет и пол години; 7) седум месеци – ако има стаж на осигурување над дванаесет и пол до 15 години; 8) осум месеци – ако има стаж на оси- гурување над 15 до седумнаесет и пол години; 9) девет месеци – ако има стаж на осигурување над седумнаесет и пол до 20 години; 10) десет месеци – ако има стаж на осигурување над 20 до дваесет и две и пол години; 11) единаесет месеци – ако има стаж на осигурување над дваесет и две и пол до 25 години.

Иако цело време Агенцијата доцнеше со исплатата, за спорен период се земени само четири месеци, поточно времето од јуни до септември 2007 година – за што Мушаланов претходно и се консултираше со адвокат (С.Атанасовски), кој беше негов сосед и близок пријател.

На добар пат е да стане енолог.

Димитар имаше четири месеци кога се роди Филип.

И во купето пак стана бучно. Луѓето се подразвеселија, а момчето од Неготивно, ми вели: - По четири месеци ќе се видиме во Скопје.

Се враќам по четири месеци, и тоа ќе биде крај на моето печалбарство.

„Ништо“, рече, „еднаш веќе така ми се случи и четири месеци гледав како ми расте нокотот.

Интересно: модринката се искачуваше колку што нокотот растеше. Најнакрај имав сосем нов нокот.“

„Велиш, четири месеци?“ го прашав со недоверба. „Да не си претерал - четири месеци?“

Под нокотот веднаш му излезе модро, ама тој не офна.

Влатко со чеканот си го удри прстот.

И мравките, ене ги го изнесле својот одвишок од храна да го потсушат на благото сонце да не им се расипе од зимошната влага, а мрзливиот штурчо дебне отстрана да може да крадне некое и друго зрнце, оти прегладнел за овие три четири месеци лежење под снегот.

Барем три, четири месеци во годината, уште од најраните детски години, тој престојуваше в планина.

И навистина како што тие растеа, неговата љубов кон нив се намалуваше, а кога ќе навршеа четири месеци, неговата љубов кон нив целосно исчезнуваше.

По само четири месеци следеа вторите измени во оваа сфера, каде повторно дојде до намалување на забраната за вршење на работа доколку работодавачот не постапи по решението на инспекторот на трудот, но наместо се додека не бидат отстранети утврдените прекршувања, сега забраната трае 15 дена, а доколку и по истекот на забраната, работодавачот не ги отстрани утврдените незаконитости, инспекторот на трудот со времено решение ќе забрани работа на работодавачот во траење од 60 дена.

Дозвола за вработување и дозвола за работа a) се избриша противуставниот законски текст кај дозволата за вработување, кој пропишуваше дека „откако важноста на дозволата за вработување ќе истече, дозволата за вработување не може да се обнови, освен ако се работи за прво вработување на странецот кога дозволата е издадена со ограничување од четири месеци.

Со ваквата законска резерва се остава широка можност за злоупотреба во праксата, каде работодавачот искористувајќи ја својата надмоќна позиција во однос на работникот, преку разни закани и притисоци ќе издејствува да ја добие оваа „согласност“ на работникот; г) до терминолошка измена дојде кај дополнителното работење со промената на нејасниот, конфузен и терминолошки недоследен „договор за вработување со скратено работно време“ со поприфатливиот „договор за вработување со неполно работно време“ (part-time job) (чл. 24 од ЗИДЗРО/фев.13);29 д) во сферата на прераспределбата на работното време кон чл. 124, кој ја регулира оваа материја, беа додадени нови четири става кои нормираа дека при прераспределба на работното време кај сезонската работа, тоа не може да биде подолго од 12 часа дневно или 55 часа неделно, за време не подолго од четири месеци.

И не поминаа три или четири месеци, беше зима со многу снег и цикна, ете ти го Иљо наш.

По три или четири месеци од молкот, откако чудењето го победи стравот, соседите ги повикале луѓето од власта.

Изложбата е настан на столетието. Изложбата ќе трае уште три или четири месеци.

Таа ноќ била последна страница на историјата во Лесново, секако за дружината но не и за пештерците и за нивните жени.

Подоцна, многу подоцна, се чуло во Кукулино од некои кираџии дека се вратил оддалеку маж ѝ на Фиданка Кукникова и исекол поголема гранка од дуњата во дворот, ја исчистил од кора и ѝ ја измерил тежината со десната рака, бил висок, со светла коса и имал во торбите и дисагите што ги донел на маска секакво богатство; веднаш, со првата ноќ на неговиот втор живот во Лесново, ги спобркал сенките што се грчеле со машки воздишки околу неговата куќа сѐ додека не натерал тројца никаквеци да се напикаат во манастирот па тој таму без збор ја дигал и ја спуштал ластегарката поттикнуван од цел куп жени што дошле да ги собираат своите парталковци и да ги лекуваат дома од модрици и навреденост со толчен печен кромид во зејтин, потоа, по три или четири месеци, кога можело да се види дека прочуената убавица затруднела, попот знаел дека ќе остане без нова кошула, без нови чорапи и без куќа иако Доце Срменков му рекол дека ќе му купи нови опинци и, повторно облекувајќи ја везената кошула, отишол во некое штипско село по осамена вдовица со момченце од три години и со покуќнина што можела да се натовари на два магарешки коша, така било, селото се наполнило со доенчиња до првата протока на ракиските казани во сувите дни кога младите татковци се насмевнувале со модри усни кон Фиданкиниот маж од чија ластегарка сѐ уште накуцувал ситноглавиот Гавруш Пребонд но тој и порано со есенските 'рѓи чекорел под тешката облека со една здрвена нога од настинка и веќе се пеело, законите на Лесново или биле измислени заради дојденците или се заборавиле, и се кршел каменот по пештерите, впрочем и можело - на небото потрепетувале многу повеќе ѕвезди отколку што ги паметеле луѓето во тоа кратовско село.

Се извлекоа со година – две, а во просек одлежаа три – четири месеци.

Таа е плантажерската аристократија, а јас сум сиромашниот додворувач, кој штедел четири месеци за да се довлечка до вратите на нејзиниот дворец во најдобрите алишта.

Дали Тулио Бути и неговата љубовница се беа сетиле на него по неколкумесечното свирепо лудување?

И така остана празно сопчето во коешто околу четири месеци живееше господинот Бути.

Да смислам како да ги преживеам следните четири месеци во самотија.

Уште цели четири месеци, т.е. две години или пет, може и повеќе.

„Треба да мирува, уште не е оздравена. Додуша, до сега требаше веќе да му помини. Скоро четири месеци како е болна.

Беа во брак три-четири месеци.

Таму работев четири месеци и не добив никаква плата.

Неповолната промена е усвоена во 2003 година и со неа обврската на невработените лица да се јавуваат во Заводот за вработување на секои шест месеци беше заменета со обврска да се јавуваат на секои четири месеци (чл. 1, ЗИДЗВОСН/03).

– Ете четири месеци јуначки се боревме и уште три години ќе се боревме ако не ни напакостеа со водава.

Коста веќе четири месеци му е доделен на овој човек кој за фронтот знае онолку колку што чита во весниците и колку што му раскажуваат оние што се враќаат оттаму.

Се трупаше снегот цели четири месеци, од декември до март; кога влезе април, ги ослободи куќите од снежните окови.

Како што се топеше снегот, така се откриваа и морничавите глетки: камбаната биеше непрестајно, а попот Матлија ги читаше молитвите набрзина за да можат што побргу да се погребат мртвите.

Ќе Те потсетам госпоѓа Лејбовиц неа ја дефинира како литература која и не се занимава со друго освен со длабините на душата (Старова, 2008: 10).

Со моите најубави мисли и чувства Елен Лејбовиц Ce 1 VI 2001 Monsieur Pour vous vitеr de nouvelles dсоnvеnuеѕ avec le fax, je dois vous dire que demain, comme chaque аnnе je quitte pour 4 mois la Сtе dАzur et ses chaleurs, son bruit, ses agitations, etc. Si vous souhaitez mсrirе, le plus simple serait, nouveau, par e-mail. Avec mes реnѕеѕ et mes sentiments les meilleurs. Hlnе Lejbowicz 7 јуни 2001 г.

Посебно во овој момент ми се чини дека овие прекривки, кои го прекриваат столот околу кој се собира семејството за обедите, за мене добива посебно значење.

Го правев токму спротивното: пишувајќи ти за маркизата од Пескара, за грофицата фон Мек или за Евелина Ханска јас се обидував да ја откривам, но и да ја дефинирам суштествената разлика помеѓу сите нив, од една, и Твојата суптилна француска заштитничка, од друга страна.

Господине, За да избегнеме нови проблеми со факсот, треба да ви кажам дека утре како и секоја година јас го напуштам Азурниот Брег во траење од четири месеци, спасувајќи се од овдешнава горештина.

Не смеам, најпосле, да ја испуштам од оваа листа и маратонската седумнаесетгодишна кореспонденција помеѓу Оноре де Балзак (Honore de Balzac) и убавата полска грофица Евелина Ханска (Ewelina Hanska), која, по неколкуте негови безуспешни обиди да ја ожени, решила да стане госпоѓа де Балзак дури четири месеци пред смртта на славниот писател; најискрено: откако пред многу години прочитав само дел од писмата што Балзак $ ги испраќал на госпоѓа Ханска (и тоа во енормни количества), затрупувајќи ја со информации за луѓето со кои се гледал, за својата облека, за долговите што треба да ги плати и (одвреме-навреме) за книгите што ги пишува... не можам да ѝ се изначудам на кутрата жена! ***

Ова тој го поткрепил со констатацијата дека во случај да биде „обелоденето дека Британците се во контакт со него на кој и да е начин, преку кој и да е канал, на најважните политички односи што јас ги изградив во Бугарија во изминатите четири месеци би им била нанесена непоправлива штета“.

Тој побарал информацијата да им се достави на сите заинтересирани членови на разузнавачката организација.

Ѝ се пристори дека го слушна гласот на политкомесарот кој скоро пред неполни четири месеци, таму на ливадите на Арена им велеше: - Ако не убиеш, тогаш тебе ќе те убијат!

Сепак, сите пресметки на тато паднаа во вода, затоа што бев недоносен и се родив четири месеци предвреме.

Во инкубаторот седев четири месеци. Паметам само дека инкубаторот беше стаклен, проѕирен и со топломер.

По четири месеци, мене ме извадија од инкубаторот.

7. По четири месеци, ми пишаа пак да се вратам назад, преку граница. „Потребна си ни, ми велат, секој кадар ни е потребен.“