ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Работничката В И од Скопје (сега 50-годишна) беше вработена во ДПСУ „Електрометал“ АД Скопје – претпријатие што се бави со трговска дејност, и тоа со договор за вработување на неопределено време.

На странката која признава – понатаму не ѝ се суди! (Ulpianus – D. 9,2,25,3)

4 Работната атмосфера, особено по доаѓањето на новите газди и смената на дотогашната сопственичка структура, почна забрзано и значително да се „вжештува“: беше поставена нова директорка која ги тераше вработените да работат и за викенди, без да бидат 218 соодветно платени за тоа; се работеше и по цели денови – од 7 часот наутро до 21 часот навечер, под образложение дека на вработените „им фалеле работни саати“ за да ја остварат предвидената норма; перманентно некој од вработените работеше и на празници – без за тоа да добие надоместок [дневница] или, пак, слободен ден; а беше вршен и перманентен мобинг врз работниците – преку разни средства на вознемирување (на пример, тие беа тенденциозно казнувани за измислени „прекршоци“ и дисциплински повреди; често, при пописот на лековите, беа лажно обвинувани дека имаат наводен кусок, односно „минус“ во касата – дури и по неколку илјади денари, а којшто потоа требаше да го надокнадат од свој џеб; беа терани солидарно да учествуваат во плаќањето на сметката за фиксен телефон кој го користеа исклучиво за службена комуникација и сл.).

Она на што најпрво се сети тој беше да се обрати до ССМ, од каде што доби мошне добри правни совети за валидноста на известувањето што го доби, а беше запознаен и подучен за неговите права од работен однос.

3 Во оваа компанија од фармацевтската дејност, во којашто има- ше околу 35 вработени, според систематизацијата на работните места, таа ја извршуваше задачата на фармацевтски техничар, работејќи сменска работа со дежурства на шалтер – непосредно во контакт со пациентите.

Имено, во тоа време на неговата работната позиција, беше поставен друг човек, негов колега и соработник, за кого што С. С. нема никакви персонални замерки – ниту за неговиот однос спрема него ниту, пак, за вршењето на работата.

Во ова прилично големо претпријатие работеа околу 250 вработени, а самата структура во фирмата беше поставена строго хиерархиски – однапред се знаеше „кој e кој“, а одлучувачкиот фактор беше директорот, којшто истовремено беше и газда на компанијата.

Николески е автор на стихозбирката „Македонче“, објавена 1946 година со која беа поставени темелите на современата македонска литература за најмладите.

Николески почина во Охрид на 15.04.1980 година.

Во МОМА, 3 табли беа поставени на штафелаи, додека останатите беа расфрлени околу платформата.

Сто школски табли се испишани за време на Бојсовото четиринеделно предавање (8 часа дневно) за време на Лондонската ICA изложба „Уметноста во општеството - општеството во уметноста”, - се изложени врз голема крената дрвена платформа.

На влезот во изложбените галерии, Фонд /V/4 (1979), голема минималистичка скулптура составена од 14 правоаголни плочи од влечено олово, железо, бакар, кои беа поставени наспроти еден друг пример на Бојсовото користење на продолжената репетитивна форма: еден збир или „блок” од 25 списоци и цртежи со молив наречени Демократијата пее (1963-75).

За да се согледа врската меѓу цртежите и другите делови од уметничката активност на Бојс, една селекција од помали објекти и мултипликати можеа да се видат во приземјето на едукациониот центар на МОМА, каде што континуирано се вртеше и една од видео снимките за уметникот.

Пред куќата беше поставен воен камион со неколку исплашени војници и еден ранет и набрзина повиен подофицер.

Во хрониките што се чуваат во библиотеката на неговата синагога, во долгите ноќи откако беше поставен за нејзин рабин, Елеазар бен Цви читаше дека по завршетокот на Првата светска војна во 1918 година, двата балкански града им припаѓаат на две различни држави: Салоник на Грција, а Битола на новата држава Југославија.

„Се надевам дека може да се каже дека и вие ќе ѝ припаднете на таа монастирлитска светла линија на верата”, му рече со спокоен глас претседателот на синагогалниот одбор, кога младиот Елеазар бен Цви беше поставен за рабин.

Колку убави мермерни скали имаше старата куќа во еврејското маало и колку змиулесто беа поставени!

СЛОБОДНИ ЛУЃЕ Четворицата стари другари катаден на масата во маалската крчма распостилаат фрагменти од детството.

Во декември 1946 со основањето на Филозофскиот факултет беа поставени темелите на високото образование во Македонија.

Во наредниот период беа формирани и Медицинскиот и Земјоделскиот факултет со што беше основан и универзитетот “Кирил и Методиј” во Скопје.

На мојата машина беше поставен белиот лист хартија, готов да го прими мојот голем немир.

Но сега беше поставен пред директен предизвик.

Возот, со кој Татко патуваше од Скопје до Битола, брефташе низ пругата што беше поставена уште кон крајот на XIX век.

На патот до станицата беше поставена и полициска стража.

Нивните епитафи беа поставени на големите заштитни ѕидини, на големите камени блокови кои, така составени, претставуваа делови од разни писма.

Како мал го носеше татко му кркач на манастирски празник, кога во дворот меѓу црквата и конакот беа поставени сергии со барчиња како свирчиња, зашеќерени јаболчиња на стапчиња, прапорци за угичи и порти и прапорчиња за сугариња и капиџици, картонски маски за очите со ластиче преку ушите до тилот, медени колачиња тврди како пилешки срца, до колобајчиња во различни бои, а и шарени како градски велигденски јајца.

Опашката ѝ беше поставена во позиција на неизбежен погон, но телото ѝ беше целосно неподвижно.

И птиците, кои порано од страв не се осмелуваа да дојдат близу до чинијата на Домаќин, сега беа собрани околу неа како таа да беше поставена за нивно добро.

Застана за да не си го удри челото од една издадена, рачно изделкана греда, што беше поставена преку нискиот таван.

Сѐ уште не беа поставени звучниците, но изолираните жици што беа издадени над столбовите го правеа целиот терен да изгледа како калемен овоштарник или лозје.

И токму во овој миг идејата му дојде сама од себе: Таму беа поставени петнаесет слоја цементни блокови, врз цементните темели каде што лежеше заробената сенка.

Во еден агол беше поставена шумската убавица - елката. Сета беше искитена, како невеста.

Овааа реконструкција беше поставена на масивна дрвена рамка, со иста форма и димензии како и постаментот врз кој делото за прв пат беше изложено во јавноста на меѓународната изложба на модерна уметност во музејот на Бруклин во 1926 година.

Затоа, наместо него, на изложбата беше изложена потполно верна реконструкција што неодамна ја направи Улф Линде, поранешен директор на Музејот на модерната уметност во Стокхолм. (претходната реконструкција што тој ја направи во 1961 се оштети - како и оригиналот - при транспортот).

Ги нема широките тремови под кои од двете страни беа поставени миндери од камен.

Што ли ќе беше во Корештанската котлина, каде беа концентрирани главните сили на владината војска пред големата и одлучна битка, ако би загрмеле оние 45 партизански топовски и минофрлачки цевки што беа поставени на околните планини? Не загрмеа...

А таму, пред Поградец беше поставена колоната камиони.

102. Стојан Михајловски (1856-1927) е бугарски поет и општественик од гр. Елена што немаше ништо заедничко со борбата на Македонците за слобода, но во 1901 год. беше поставен за претседател на ВМОК, наместо дотогашниот Б.Сарафов што се покажа „непослушен” за бугарскиот кнез.

6. Иако реформената програма од февруари 1903 год. што беше донесена со согласност на сите потписнички на Берлинскиот договор, во Македонија беше наречена „Падарски реформи”, треба да се нагласи дека со овој меѓународен акт првпат трите вилаети на Македонија беа изделени од другите области на Европска Турција и беа поставени извесни основи за политичкото индивидуализирање на Македонија.

Ние видовме оти во Македонија името Бугарин е последната метаморфоза во развивањето на нашето национално самосознание и дека е резултат на таа политика и општествена положба во којашто бевме поставени од завојувањето на Балканскиот Полуостров од Турците.

101. Бугарскиот резервен генерал Иван Цончев (1859-1908) беше поставен од бугарскиот дворец и владата за потпретседател на ВМОК и беше главен вдахновител и организатор на „Горноџумајското востание” (1902).

Истата беше поставена во Народниот театар во Велес и во Народниот театар во Прилеп.

Тоа беше на втората година откако почна ѕидањето; чатиите беа поставени и на општината и на училиштето, требаше уште само да се постават ќаремидите и да се изработи дрвенријата, подовите, вратите и пенџерињата.

Мора да ги очекувал, а настаните покажаа дека навистина ги очекувал, заседите кои му беа поставени.

На работната маса на чардакот од двете страни беа поставени речниците на турцизмите, односно османизмите во балканските јазици.

Во средниот дел на градината беше поставена трпезата за ручекот по повод завршената работа на Татко и Камилски.

Камилски повторно ја бакна својата сопруга, која не беше навикната на толку голема нежност од својот сопруг, оддалечувајќи се да ја постави вечерата, додека Климент не знаејќи што да прави во кујната влезе во својата библиотека, ја остави чантата, имаше време само да отвори некои од речниците и да се врати во трпезаријата каде што веќе беше поставена вечерата.

Ручекот требаше да биде еден вид практичен дел за да се покаже во живо употребата на османскотурските заемки во домашната гастрономија.

Секоја книга беше поставена во рафтовите на библиотеката како тула на сеќавањето во одржувањето на оној continuum temporum за кој зборуваше Климент Камилски.

До доцна во ноќта Камилски пребаруваше во веќе отворените речници османски заемки од областа на архитектурата и урбанизмот.

Ни донесе кутија со локуми со ореви кои Мајка ги нареди во подавалникот каде веќе беа поставени ѓезвињата за кафе со сините шолјички од порцелан.

Во таков случај ѕвонарот во одреденото време се качуваше малата бина што беше поставена среде двор и од тоа место почнуваше со своето ѕвонење.

Речиси на сите улички во Картагина беше поставен по еден наоружан војник или полицаец, како и наоружени лица во цивилна облека. Најверојатно Палестинци.

Воени сили беа поставени на критични места во земјата и во градот.

Влеговме во Картагина. Забележавме на небото над резиденцијата и вилата Магребија како се спушта хеликоптер, а други хеликоптери кружеа околу резиденциите.

Во Колари бев поставена за заменик комесар на втората чета.

ПРЕТРЕС НА БУЛИТЕ

Телекранот во дневната соба беше поставен од некоја причина во необична позиција.

Наместо да биде, како што беше нормално, на крајниот ѕид, од каде ќе имаше преглед на целата просторија, тој беше поставен на подолгиот ѕид, спроти прозорецот.

Дворот на Прифатниот центар беше голем, имаше три нивоа изделени со потпорни ѕидови: на првото ниво беше главниот влез со објектот за сместување на жените и малиот ресторан, на второто ниво на двете страни, под високите ореви се наоѓаа приземни лимени магацини, а на третото ниво, на самиот врв од заградениот простор со талпи, на работ каде што започнуваше боровата шума, беше поставена мала барака, позната како осматрачница.

Ковчегот со измиеното и променето тело на Сандри, беше поставен во средината на црквата, а околу него гореа свеќи во рацете на присутните.

Кога скопскиот санџак-бег беше поставен за везир на источна Румелија, Сафет-ефенди се прибра сосема во куќичката крај шамакот.

Од задната страна на собата, кон брегот, немаше прозорци, а отспреди, имаше два и, оттаму, бидејќи куќата беше поставена високо, се гледаше целото езеро таму дури до Лерна.

Со носењето, пак, на новиот ЗРО (2005), старата глава која гласеше „Права на работниците и нивната положба“ несмасно беше расфрлана во повеќе нови глави, кои не секогаш беа поставени на вистинското место, 16 а во доменот на положбата на вработените и нивните права се предвидоа повеќе промени, во различни области, кои соодветно ќе ги разработиме.

Во ковчегот што беше поставен во одајата свртен кон исток, роднините, пријателите, селаните, му ставаа разни овошја и благи работи да им ги однесе на нивните мили што се на оној свет.

Попот се поздрави со мудурот и другите Турци, му направија место на чело на софрата, на која веќе беше поставена и една погача ненакршена, саани со есенско сирење, а дедот Петко си го држеше пагурчето готов да го благослови идниот брак. ***

Видни претставници од нејзиното семејство имаа високи позиции во Отоманската Империја, некои од нив втасаа и до паши, а добро беа поставени и во првата независна албанска држава.

Крај првото езерце беше поставена голема трпеза.

Масите сега беа поставени во тркалезен облик.

- Знаеш дека помислив оти нема да дојдеш - се зарадува Господ Саздов.

На превртената гајба до неговите колена беше поставен шахот во очекување на првиот партнер.

Во бифето седна до масата што беше поставена најблизу до печката.

Скалилата беа поставени однадвор и водеа надолу, кон покривот од тремот. Се повлече од прозорецот. 79

Во нивата беа поставени две машини за вршење.

” И шаторите беа поставени така што гпедани од подалеку, ги испишуваа истите пароли.

Претпоставувам дека за дедо неприкосновениот голем френски беше поставен кон нашиот език како полуцилиндарот кон фесот, или уште подобро, како панталоните купени во „Кавалер моде“ кон долгите гаќи со учкур.

Трпезата на ѕидот во црквата беше поставена со леб, со риби, бокалче вино. И седеше тука осамена светица – млада и очајна.

На врвот беше поставена најмалата по форма книга, омилената книга на професорката Олга Ничота, La porte trоitе (Тесен премин) од Андре Жид.

Со него беше симната владата на Цветковиќ-Мачек и формирана нова влада, беше сменет регентот Павле и на негово место беше поставен кралот Петар II Караѓорѓевиќ.

58 Неа ја сочинуваа: претседател: Душан Симовиќ (армиски генерал); потпретседатели: Владимир Мачек (ХСС) и д-р Слободан Јовановиќ (Српски културен клуб); министер за надворешни работи д-р Момчило Нинчиќ (Народна радикална партија); министер на војската генерал Богољуб Илиќ; Милан Грол и д-р Божа Мирковиќ (Демократска партија); д-р Бранко Чубриловиќ и д-р Милан Гавриловиќ (Земјоделска партија); Марко Цаковиќ (Независни); Богољуб Јефтиќ и Јово Банјанин (ЈН); Миша Трифуновиќ (Народна радикална партија); д-р Јурај Шутеј, д-р Бариша Смолјан, д-р Јосип Торбар и д-р Иван Андрес (ХСС); д-р Сава Косановиќ и д-р Срѓан Будисавлевиќ (Самостојна демократска партија); д-р Фран Куловац и д-р Миха Крек (Словенска људска странка); д-р Џавер Куленовиќ (Југословенска муслиманска организација).

Во неговата земјанка беше поставена специјална телефонска линија која директно го поврзуваше со Тамбулидис, командантот на 105 бригада која го бранеше Клефтис.

Ме привлече миризбата на топлите кроасани кои беа поставени на масата, а во еден стаклен сад џем од кајсии.

Возот веќе беше поставен на вториот колосек кога ние се искачивме на перонот.

Преку таа ограда од талпи со крстови беа поставени во еден ред иконите што беа пренесени од старата црква, а над нив беше направен дрвен лик во кој зографот што требаше да дојде ќе направи икона во облик на леб пресечен на половина.

А на горниот крај, на десната страна, беше пцалтирницата во која се држеа неколку книги, а на чиј врв беа поставени две штици пирамида на оска на која можеш да поставиш четири отворени книги и да го завртиш така што да можеш да ја читаш која сакаш од книгите.

Фронтот како да беше поставен спроти свлетлината на хоризонтот; сега ќе треба да мине доста време додека војниците навикнат на темнината; тогаш ќе почнат да го распознаваат бришаниот простор пред себе и ќе го заборават хоризонтот од загледаност во заплашувачките поединости пред нив.

Едо реши да седне на талпата што како клупа беше поставена долж ѕидот пред продавницата.