ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Играта завршува со масакрот на козите и преобраќање на козарите, во иреални работници на индустријата која не постои...

Без разлика дали потекнуваат од прастара опсесија, од идеолошко замрачување на умот или од племен­скиот антагонизам, уништувањето и Жртвувањето на козите на Старова е едно тажно сведоштво за тоа: една лажна логика, противречна на смислата и на реалноста на фактите, завршува со трагедија.

Организирана хронолошки, изложбата почнува и завршува со варијации на растителни форми, мотив кон кој Бојс репетитивно се навраќал.

Во внатрешноста на галериите, близу до една група од брзи цртежи кои Бојс ги користел како „партитури” okno.mk | Margina #15-16 [1995] 89 за своите перформанси, еден вид монитор го покажува уметникот како бесчујно, скоро ритуално ги распоредува делата околу една галерија во Антверпен, во еден перформанс од шеесеттите.

И така, баш во тие денови, решителни за моите чевли, јас истапив пред литерарната дружина првпат со една песна, ноќна по настроение, во која сека од четирите строфи завршуваше со рефренот: „Оздола идат сејмени”.

Инаку, самата приказна во „Бебето на Макон“ е едноставна и заличува на некаква апокрифна варијанта на Новиот завет: една грда, стара жена (под маска) раѓа особено продуховено дете; нејзината убава и интелигентна ќерка (маестрална улога на ....) го користи детето за сопствена промоција, но и за добробит на градот Макон; се покажува дека детето има многу помоќни способности отколку што претпоставувала итрата ќерка- девица; обидот таа да ја загуби својата невиност од страна на еден локален високодостојник завршува со смрт на младичот; девојката сфаќа дека детето е тоа кое ја предизвикало смртта и таа го убива детето; за казна, осудена е да биде силувана од цела чета војници; таа умира, а низ целиот филм присутната публика (измешана со актерите на театарската сцена) на крајот вели „Каква добра глумица!“

Филмот завршува со слика од неколку патнички коли и автобуси полни со туристи кои го поминуваат мостот кај Кулата и восхитени од убавината на ова божјо катче, се враќаат на југ.

„Вистинска будалетинка сум, нели?“ Јас не одговарав, само се смеев.

Се свртев и се засмеав – за нозете му се имаа припиено тесните розеви панталони, кошулата беше во најразлични бои, а над сериозното лице со брада и наочари се издигаше капа со два портокалови израстока, кои завршуваа со зелени туфни.

Претставата завршува со силување на експонентот на државната културна политика од страна на перформерите.

Приказната со бугарските театарџии не завршува со пофалбата на Олби.

А сега размислуваше за сите такви ловови и знаеше дека тие ниеднаш не се завршувале со првата средба.

Она пладне, кога војната беше оттатнета, а нејзините сенки сѐ уште стоеја во изгорените куќи на нивното село, и во разурнатите мостови, и во разодградените плотишта, а по селските сокаци се тркалаа празните картонски кутии од УНРРА, и селаните се облекуваа во половните американски карирани виндјакни со неминовната црвена шарка, и кога двете селски бакалници беа прекрстени во Кооперативни сектори, а секој нивни ден се завршуваше со по една фронтовска конференција, на која тие по двајца-тројца продолжуваа да се запишуваат во Задругата; она попладне, во кое исто така мнозина, продолжувајќи да немаат доверба, а и Змејко беше меѓу нив, обично молчеа, за сето време, сите тие денови, и додека се меткаа по цел ден по средселото, а и вечерта на конференциите, а дури после си се разотидуваа кон дома; она попладне, кога ќе им станеше чудно ако речеше некој дека оваа вечер нема да има конференција, толку чудно и толку пусто, што дури и самите би ја закажале неа, она додека исчекува задружниот курир - поранешениот пандур, - пак да притропа со барабанчето по сите мегдање од селото и се чудеа што уште го нема; во таа тишина, во која стоеја зачмаени на средсело сите мажи, а меѓу нив само ретко ќе пробечеше некој глас, кој можеше да бара или огон, или тутун, кој ниеднаш не кажуваше ништо повеќе: тоа пладне, во кое подоцна се насобираа сите крај една лимузина и еден џип што пристигааа од градот, носејќи уште една од сите оние делегации, што доаѓаа на конференциите и постојано им го зборуваа сѐ тоа пак тоа, сега од колите излегуваа луѓето и се поздравуваа со селаните со онаа неприфатена, одгатната фронтовска желба за приближување и Змејко уште на прв поглед го препозна онојго.

Се шегачеа меѓу себе. Сѐ им почнуваше со зборовите „си беше еднаш еден Банаќанин...или Бачканин и така тој...“ и секогаш шегата завршуваше со потсмев на оној вториот.

Попатно Рада не престануваше да зборува за сите знаменитости на овој град, завршувајќи со јодната бања, за која беше емотивно врзана.

Секое скалило беше поразлично од другото, а се завршуваа со широка цветна платформа.

Чудото со шепот почнуваше, завршуваше со гласна смеа.

Овде постои еден, за психоаналитичарот зачудувачки парадокс, бидејќи најблагородната активност на психичкиот живот, градењето на објектната релација го завршува со празнење кое е обична соматизација.

Чудото со шепот почнуваше, завршуваше со гласна смеа.

Одгоре, јас завршувам со рамениците, оддолу со петиците, од страните со рамениците. Ете ме сиот јас.

Прашањата се следните: кога некоја шема завршува со работа и активира некоја друга шема?

Јунаците во романот Бувар и Пекуше веруваа внесено во апсолутното, не можејќи да ги поднесат противречностите, понесени од нивниот идеализам тие стануваат херои на една необична интелектуална авантура на времето која завршува со гротеска.

Тие што физички ќе преживееја, завршуваа со осакатена душа. И тоа најмногу поради вината на кодошите.

Тоа чекање навистина завршуваше со успех на кој ние децата не се радувавме премногу, ами олеснето потрчувавме по ластик или топка.

Додека трае мајкината грижа за своето чедо без оглед на годините, размислував завршувајќи со читањето на писмото, тоа свесно или несвесно ги живее најубавите, најбезгрижните години во животот, животот добива поголема смисла...

Противниците во Арафатовиот напор не гледаат моќ на иден државник да се соочи со сите димензии на историјата.

Преговорите завршуваат со неславен крај.

Беше тоа чудесна, тивка солидарност, како дел од нејзината молитва ...

Но во секој случај знам дека завршуваше со „ Еве една свеќа да ти го осветли патот, еве еден џелат, да ти го скине вратот!“

Двајцата, стиснати еден во друг, како сенки се мушнаа меѓу двете бакалници на аголот на Корејска улица и чикмакот што завршуваше со висок ѕид од бетонски тули, и брзо се вратија назад, разделувајќи се со обострано тапкање по рамената.

Епизодата во која во една квечерина се појавува Нанчо кој чиниш во раширената прегратка има чиста вујковска љубов спрема внукот, а завршува со фатена вошка од јаката, не ги поматува тие денови.

Во таа средина зборот „педер“ се третира како навреда, зборот „лезбејка“ како медицинска дијагноза, а секој обид за дебата завршува со тезата дека хомосексуалната љубов е неприродна.

Значи сѐ завршува со љубовна сцена, која којзнае по кој пат веќе цела година и неколку месеци се повторува, исполнувајќи ме со горчина, со одвратност.

На челниот дел од куќата, под стреата: срце, прстен, токосани раце, ангелче, венче, и во нив: почетните букви од името и презимето на домаќинот и годината на градењето; балкони: украсени со елементи од железо или ламарина во форма на триаголник, четириаголник, ромб, ромбоид, круг, трапез или со гипсени елементи во вид на амфори, во вид на подлактени раце или сосем едноставни со парапети кои завршуваат со коритца за цвеќиња; чардаци: долги колку што е долга и куќата, со пармаци, со плотици од костен, од даб, од јасика; на чардаците испуштени башлаци над кои висат мали куличиња низ кои може незабележено да се ѕирне во дворот, на патот, или во време на војни и арамилак, да се протне цевка од пушка и да се направи пусија; покриви: со рамни или со стрмни стреи, со испуштени чакми и кучиња, со поткренати маи како крилја од птица, со издолжени предни страни како козирка од капи, или прекинати со предниот ѕид што се крева нагоре за да го затскрие покривот; вратите: со една, со две поли, обични или со нутифедер, со украсни бордури на секоја пола, со надвратни прозорчиња застаклени или опшиени со мрежа за заштита од секакво гадурии; на вратите жапка или шуличе што се отвора со стап кој постојано е врзан на вратата, ѕвонец што ќе чукне потивко или посилно, резе со катинар или брава донесена којзнае од каде; прозорците: широки, европски, или пак тесни со по неколку крила доближени едно до друго за што подобро да ги осветлат просториите; оние што се на долниот кат и низ кои може да се ѕирне, заштитени се со железни прачки извиткани во разни форми; кај што нема железни пречки - дрвени капаци испукани од сонце и дожд, но кои ноќно време убаво ја затвораат куќата како дланки склопени на очи или како мравкини дупки.

Завршува со читањето и ви ја враќа книгата во пристоен рок. Вели дека ѝ се допаѓа.

Сѐ почнува со литература, а завршува со крв.

- Мирувај, мирувај, завршувам со преврската – рече болничарот. - Ама крвариш како заклан вол.

И пушката завршува со... - Кундак! - громко се слушна гласот на Циљка. - Браво!

Всушност, немоќта да се излезе на крај брзо и неповратно со предвидената замена на верувањето што очигледно завршуваше со пораз, со своите видливи последици беше присутна во Атеистичкиот музеј…

Сакањето беше некое чувство на задоволство кога ќе се сретнеа и кога заедно ќе си играа во дворот и градината, иако на крајот играта завршуваше со плачење од страна на Пела.

Неговата точка секогаш завршува со бурен аплауз.

И после почна да се кркори: го фатила некоја разуздана смеа, некој кикот што завршува со потписнување на грлото.

Ако една револуција завршува со победа, вели Горачинов, со победата завршува и самата револуција.

Некому смеењето му завршува со кашлање.