ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Јас немав таква склоност и ме заморуваа таквите карактери.

Не е затоа што не сакаме, ние едноставно немаме таков принцип на работа, немаме фондови со финансии кои би биле планирани во буџетот од оваа година и би се однесувале на реализирање помош на индивидуални лица.

На крајот на масата, каде беше седнат татко ми, бидејќи тоа беше неговото востановено и неприкосновено место за седење, како некој да му го врачил по заслуга (се прашувам само кој ли ќе биде неговиот престолонаследник, бидејќи јас немав таква амбиција, а мојот брат по ниедна основа не го заслужуваше тоа).

И знаеше уште дека нема таква птица која пропеала во туѓа татковина.

Отпосле им притежнуваат торбите полни со љубов и среќа, отпосле, бришејќи си ги измрсените муцки, разбираат дека нема такви на кои, кога тогаш, не им се парчосала барем една од кристалните чаши со која наздравиле првпат.

Од града на града како од врв на врв, сите се радосни и весели во првите сто дена од таа приказна.

Ќе ви бидеме некој ден и друг пак вам гости, кога Толе ни го откажа своето гостопримство...

Но ќе се нареди и таму. Нема таква сила по велешко како овде, — им го кажа своето мислење Ѓорче и ги повика беловодичани што го доведоа него.

И што ако нема таков збор, вистински или измислен, што ја врши истата работа?

“Верувај ми, нема таков лав, волк, тигар, базилиск кој би го правел она што го прави човекот”.

- Среќа што немаме такво јаже, - рече Бојан.

Но сега немаше такво мешање на време и на идентитети.

КАТА: Зошто, таму нема такви работи?

Таа е однатре, нужно на страната на културата. ‌Зашто, што е културата ако не отклонување од природата, од зададеноста на светот, особено од зададеноста на општествениот свет, од очигледноста на човечкото постоење и од сето она што има врска со него, а што непромислено го земаме здраво за готово?

Само отстапувањето од зададеното може да создаде култура и да го даде растојанието и оттргнатото промислување кои се нужни за културна дејност. ‌Во извесна смисла, хомосексуалноста е култура. ‌И ете зошто му требаме на општеството. ‌Каде би биле без пронигбите, без безобразлукот, без нетрогнатата критичка интелигенција што ја дава геј-поткултурата?

Сексуалната различност и дисидентност веројатно може да биде појдовната точка за покатегорично, посвесно, попрагматично застранување од природата и од сѐ што во општествениот свет важи за природно. ‌„Секогаш кога говорот или движењето или однесувањето или предметите покажуваат извесно застранување од најдиректниот, најполезниот, најмрзеливиот начин на изразување или суштествување во светот“, напишала Сузан Зонтаг пред речиси педесет години, „можеме да сметаме дека имаат ‘стил’“.473 Без стил или облик, нема такво нешто како култура.

Самото нејзино постоење го драматизира функционирањето на културниот поредок, а не на природниот.

Свесната свест на (некои) геј-мажи самата е суштина на тој клинамен, на тој отклон од привлечната тежа на очигледното, на начинот какви што се работите.

- Го бараме патот за Трстеник – му велам. Селото така се викаше порано. - Нема такво село – вели.

Дали имаше денови кога не пристигнуваа ранети? Не. Немаше такви денови.

Секој нема таква моќ.

Националната бугарска целина, во која се однесуваа Бугарија, Тракија и Македонија, не може да се зачува, зашто нема таков етнографски центар што може здраво да ги соедини тие три земји, како што се соединети српскохрватските земји, нема среде тие земји едно најраспространето и еднакво оддалечено од сите нивни краишта наречје што да ги привлекува околу себе периферните наречја и да распространува општо национално сознание меѓу сите што зборуваат на тие наречја.

Тука нема таков ѕид што да ги брани востаниците, како Балканите во Бугарија.

Литературните обиди на македонските пишувачи во XIX век, за жал, немаа такво значење за да добијат следбеници, затоа ако и сега во XX в. гледаме некои обиди да се пишува на македонски, тоа не се прави свесно и од некакви патриотски влечења и цели, ами само за забава; 159 Во тоа се состои разликата на нашата, т.е. македонската духовно-национална преродба од онаа на другите православни словенски народи, со други зборови: како што понапред ние постепено и први се просветувавме со христијанството и со писмото, а другите Словени – по нас и набрзина, така пак сега, во времето кога сите православни Словени постепено си изработија свои литературни јазици, свои богати литератури и постепено изработени правописи, ние остануваме поназад од сите, тукуречи без литературни традиции – не затоа што ги немаме, а зашто го забораваме своето изучувајќи го туѓото.

Ако еден народ само постепено си го изработува своето писмо и него го преработува и притоа во неговата историја нема такви настани што ја преполовуваат и прават цела пропаст помеѓу едната, т.е. старата, и другата или новата половина, -писмениот јазик и правописот содржат во себе многу такви особини што немаат реална вредност во гласовите во сегашната состојба на јазикот.

За жал, немаме такви. Но и ти ќе послужиш, влечковци како тебе, тоа ни е сѐ што имаме.” okno.mk | Margina #1 [1994] 11

Оти човечката душа е единствениот дом на неговото битие и нема таква поплава што тој дом ќе го однесе, или земјотрес што ќе го срамни, и нема таков оган што ќе го изгори, оти во тој дом живеат оние нешта што се направени од тули кои никогаш нема да се сронат пред забот на времето.

Хандке во текстот, понатаму, вели дека бил зачнат на подот од кујната во куќата на неговите родители. Јас немам такви сознанија.

Јас немам такви амбиции, но немам ниту намера да исчекорам од мојот став дека кај нас, ако не те прогласат за мртов, не стигаш никаде.

Во овој филм нема таква поделба, па до крајот на филмот се прашувате кој е позитивниот лик - Лиам Нисон или Пирс Броснан.

Нема криење, си мислам, нема такво место.

Ниеден друг крал во светот нема таква облека.

Сите седумдесет години сите луѓе на кралот тврдеа дека нашиот крал има нова облека. Прекрасна облека. Најдобра.

- Слушај, муцко, нема таков господ кој да биде и наш и ваш, - го подигна гласот Глигор.

Во она време постоеја бунди од лажен астраган, црни, долги до под колена, демек „миди“ мода, и немаше жена што немаше таква.

По дома муабет за дечко беше строго забранет и немаше таква категорија на роднина додека не се даде збор или свршувачка, ама затоа постоеја другари, блиски, блиски... па кога ќе раскинеш, оп - нов другар, уште поблизок, ама овој е најдобар по физика и, всушност, ти прави чест што секој ден одвојува време да ти потпомага во градивото.

Веќе замислував како ќе ја одглавуваме од столот кога ќе посака да стане, но таа беше светната од средство за сончање, па немаше таков проблем, зашто како јагула се слизна од пластиката и остави едно литро масло зад себе кога тргна со скакулецот од маж покрај себе, натоварен со торби и торбичиња, чадор за сонце и бебето во едната рака.

- Простете, госпоѓице, ако ве исплашив. Воопшто немав таква намера.

Нема таков широк дијапазон нашиот неречовит јазик, за да ти долови какво чувство е тоа.

Никој нема такво име. - Никој, - се согласив. – Само еден. Јас.

Какво јуне!? Бивол нема таква сила, со прст товар крева од илјада кила.

- Го купуваме и плаќаме со мердање, - одговори еден од двајцата џинови.

„Ти знајш дека јас не сум политички активист и немам такви амбиции, но, ме интересира шо станва во моментов, оти врие Европава, па сакам малку да се информирам.“

Ама нема такво ветре што да ја одвее тежината од душите човечки...

13 А, пак, договор за вработување на определено време за замена 12.  Имено, се случија парадоксални ситуации – сите оние што биле евидентирани како вработени на определено време имаа право на добивање паричен надоместок, зависно од должината на нивниот стаж; а оние, пак, кои биле водени како вработени на неопределено време, што на прв поглед се чини поповолно, немаа такво право!?

ТЕТИН ПОЛ: Мене така ми се стори, и нема таква сила, која би можела да ме натера да го изменам мојот исказ. okno.mk | Margina #17-18 [1995] 189 ТЕТКА ЖЕЊА: Ајде - де, Пол... продолжи... ти сега се распали.

Убедена сум дека нигде нема такви подлеци, како што ги има меѓу непрактичните луѓе.

Ж: О, не! Зачудувачки, но г-дин Ракот мислеше дека следниот модел ќе биде вистинскиот. Тој...

А: Ракот значи на крајот сфати дека нема такво нешто такво како Совршен Грамофон.

И знаев, нема такви ампули, таков шприц чија игла би го пробила мускулот и би те предизвикал да признаеш.

Се чинеше во отпорниот дел на неговата душа, „идеолошката инвазија” на Горски според другите, немаше такво значење.

- Тоа е кротко - рече Трајче. - Ме чуди! Немало таква навика. Што му станало?

Доктор Пачев вели дека нема таков впечаток од она што го прочитал од мојата книга.

Ми одговори дека нема такви паметници што го величат злото.

Ако величи нешто нејзината појава потсетувајќи на паметник, тогаш може да се рече дека ја величи само шегата, објасни тој.

Не збунувајте го детето, Лев Петрович, го моли мајка ми. Немам таква намера, Љуба.

25 но ти не се враќаш само јас се играм и во занес, и во очај зашто ништо нема моќ нема такво време ни таков живот обнова нема близина блага ни блаженство зашто далеку одовде ги нема милите предмети нема реки ни планини нема езера ни миризби и кајшто ги има зашто сѐ е црвен кантарион отсега па натаму лековита но горчлива пресеклива трева, жива лава и сѐ е грешка и нема помирување и другото е друго, трето и сѐ се брои а ти си единствена, неделлива грутка, Младост и мака и мак, и зрнце царевка царска приказна полна пресврти и препознавања делби и разделби неразрешливи заплети - и душата ти е водена низ мрак од незнаење кон знаење, трагично, Аристотеле – зашто некој ја негува уметноста на фугата бегството, селидбата!

Само прадедото Прокопија, како што веќе реков, немаше таква склоност кон безрезервна саможртва.

- Нема таква панделка, - ѝ вели Зоки.

При секое идење во селото, со себе водеше еден силен, красен бик, Ромео го викаше; во целата околија немаше таков: со која крава ќе се спареше, мораше да фати, да се оплоди, а телињата беа многу понапредни отколку оние што се спаруваа со обични, селски бикови.

А син твој простил ги, — оште тебе немале таква помоштница, а он простил ги.

Но, тој очигледно немаше таква намера.

Потоа бргу-бргу го одвлечкала во болница за да може да ја измие крвта од креветот и никогаш да не се дознае дека Дејан бил таму.

Ми олесна кога другарките си отидоа. Кикиритките што ми ги донесоа веднаш ѝ ги дадов на Марија, мојата цимерка со две болни уши, која нема таков проблем со јадењето како јас.

Уште пред да можам да замавнам со раката мачката престана да ми го гризе увото и замавна со шепата, зафаќајќи ми ја целата лева страна на лицето, од веѓата, преку окото, кое за среќа го затворив, низ образот, сѐ до устата.

Ама не сум јас за крадење, си велам, немам таква дарба.

Немам такви знаци.

Тој верувал "дека на светот нема таква сила која би можела да го уништи заедништвото што постои меѓу Бугарија и Југославија, од една страна, и Советскиот Сојуз од друга".

Од своја страна, генерал-мајорот Иванов, член на бугарската делегација, меѓу другото ја нападнал и политиката за "голема Бугарија".

- Тие, пролетерите, што ги фалиш, кои си имаат само две силни раце и ништо повеќе и за кои велиш дека се големи борци, зошто ли ги нема таквите меѓу нас, а тука сме само ние селаните?

Ќе ја запаметиме татковината најубаво што е можно само за четири дена. Никој немал таква среќа.

Кон крајот на романот, ќе биде регистриран еден детаљ, којшто можеби немал такви претензии, но ќе ги надвјаса највисоките човекови доблести и тоа во едни времиња и простори преполни со црнила: „Шишман, седнат над еден камен покрај својот братучед Србо, а некаде меѓу езерото и Пелистер, ја извади матарката од појасот и со ножот почнува да гребе по задлабената страна.

„Ти ќе се викаш Летка“, ѝ рече Едо. Елефтерија ништо на тоа не приговори. Премолча. А немаше таков обичај.

Тогаш се случи тој срамотилакот со сестра му на Еда, со Гала, зашто дома кај нив се смести еден германски офицер, еден убавец друг да го нема таков, очите на жените им истекоа по него и таа, Гала, се сплетка со него.

За тебе нема таква опасност.

Се знае дека атентаторите немале таква намера.