ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Јас се одвлечкав полека во училната, се потпрев со рацете на колена и тажно ги гледав големите чевли на моите нозе, што влегоа во мојот живот како некои живи суштества, сведочејќи ми за студената пресметливост на светот што ќе го газам со нив.

Ќе влезе учителот на час, а таа по малку ќе се заниша низ дворот и се потпира со грбот врз стеблото на сливата: плете некакви чипки и бедени што никогаш немаат крај.

Ќе прелетаат тие некаде над селото, по небото кое зачадените оџаци го потпираат со високи столбови синкав чад, ќе го чуе и старо и младо, па ќе почнат оние познати разговори за некогашните зими, за случките во тие зими, а децата разгртаа двојни уши и слушаа, слушаа, сонувајќи го снегот што беше во разговорите на возрасните, во крикот на жеравите и во мирисот на студениот воздух.

Стариот велеше дека имал впечаток оти неговиот помал брат си заминал од овој живот без да е свесен за тоа.

И покрај сите вакви збунувачки размисли, за нас смртта не е веќе она што претставувала за татко ми оној ден кога го пронашол својот помал брат во сенката на една од крушите кај Желкин рид потпрен со грбот на стеблото на престарената круша и со матарка вода во раката.

Таа толку брзо го изговори тоа, дури и Баждар се збуни и шмркајќи зад брадата се доближи до мене и се потпре со едната нога на ѕидот.

Тоа утро, во аголот од големата сала на кафеаната, стуткан врз еден дрвен стол, потпрен со подланките врз масата седеше Еразмо.

Сѐ уште потпрен со грбот на ѕидот, со прстите од едната рака заплеткани во русата коса, Македонецот ги читаше испишаните папируси.

Налактен на масата, Савле ја мрмореше својата последна утринска молитва во колибата, оти срцето му кажа дека оној што зад него ги читаше неговите чкртаници е последниот што треба да го пречека и да го одведе.

Но ни зачуденост ни страв ни копнеж не можел да види на нежното лице.

До двајцата од дружината дојде суроглаво и жмиркаво старче со чекор на претпазливо петле и чучна.

Можеби им рече на Самарија и на Арнаутче и тие да чучнат, да си поразговараат малку со составени глави, и можеби првиот веднаш почна да раскажува во што згрешил господ кога го создавал и кога го средувал светов (ќе се обесам ако на светов нема премногу иловица и камен!), но јас не се потпрев со дланки на прозорското дно за да зјапам во безделничењето на луѓето и да ги гледам како три згрбавени врани со сити црева.

Ако Доце Срменков сака да ги најде тие што си поиграле со оган, добро.

Попот се потпрел со широкиот грб на дрво и извадил од шарена селска торба полна со обезличени книги и маслени тетратки боцкава топка.

Се повлекла малку лежејќи, сега потпрена со лакот на земјата, додека со другата рака го стискала отворот на пребелиот лен под грлото.

Нешто морало да се стори: или ќе го пуштат да се бие, малку поднапиен бездруго да гине, или ќе го притегнат и озновски ќе го натераат да ги признае декласираноста, лумпенпролетерскиот анархизам и верската заблуда.

Тоа може да го стори со разум и без да го потпира со прст челото.

Земјата лесно се сурива и тој, потпрен со лакти и колена, сантиметар по сантиметар лази напред.

- Ајде, удри, не молчи ми. Послушај го бајчево. Гавранот гледаше без разбирање, тапо, сѐ така потпрен со брадата на гради.

И не испивајќи ја чашата се потпре со чело на тврдата маса и брзо, неочекувано залипа како дете.

Само малку е приподигнат со главата и потпрен со сламена перница под плеќите.

И јас клекнав, се потпрев со колената на градите од отец Висарион и со двете раце го повлеков ножот.

До ковчегот, водарник со леѓен за миење и казанче за вода обесено над него со мало славинче; стомна, ѓум, матарка што татко му во свое време ја донесе од на фронт, целата исчукана од влечкање по ровови, а потоа и овде од носење по полето и планината; тепсија на која сјајот ѝ потемнал и ги покрил арапските шари на неа; над водарникот обесено парче огледало како месечинана на погибеж, прекриено со прашина и слепо; на спротивниот крај од креветот, ниска, правоаголна печка со четири нозе од кои едната е окуцана и потпрена со тула, со две тркалца на неа, - гусани обрачи што се вадат при готвење, и целата 'рѓосана; на неа оставено газиено кандилце како на гроб; на дрвената кукалка во ќошето обесена гајдата од татко му, провисната со писката и брмчалото надолу, како обесена овца; останата по смртта негова за да му го чува последниот дуеж во неа, неговата душа.

Седи на креветот потпрен со перницата на грбот и гледа низ прозорецот: надвор ноќта е темна, опустена без ѕвезди; затворена сама во себе; се оцртува по некое дрво во градината како оглоден скелет; допира грозен глас на петел како фатен за шија.

Духот му стануваше поактивен. Ќе седнеше на креветот од штици, потпрен со грбот на ѕидот и со табличката на колениците и свесно почнуваше да работи на обновување на своето образование.

Отсекогаш ли беа тука овие видици од црвоточни куќи од деветнаесеттиот век, со ѕидови потпрени со искосени греди, со прозорци закрпени со картони и со покриви од 'рѓосана тенекија, со смешни дворни ѕидови накривени на сите страни ?

Гробот беше оштетен, поради стрмината на земјата низ која течела вода, но од другите три страни го заградуваа гранитни плочи, потпрени со камења.

Изградена на рид, со многу убав трем, потпрен со четири мермерни столбови.

Го потпрев со секирата наместена на другото рамо и тргнав назад.

Еден ден додека се печеше на сонцето потпрен со грбот на колипката и дремеше, чу плискање на весла и доаѓање на чун; потоа виде како низ трските се пробива кон него некаква жена облечена во црно.

„Што направи, бре Бандо, што ти би да пукаш?“ го прашуваа луѓето, но тој молчеше потпрен со грбот на куќата; гледаше вземи и молеше.

Јас пак, за да не ми бегаат нозете надолу, сум ги потпрела со камења.