ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Според него ќе треба да се нападне селото преку ноќ.

На лединката „Чегревите нивчиња" каде што сонцето одвај пробиваше, седеа крај ладното кладенче војводите и го разгледуваа планот на нападот.

Во дворот не вреват веќе децата.

Молчеливо седат крај трпезата. Ручаат.

Прво слушна силно, непрекинливо кашлање, потоа го виде дедо Иван како седи крај распламтеното огниште и се труди да ја смири кашлицата.

Потоа стави во него малку ракија од буренцето во аголот и, седејќи крај огништето, се соблече до половина и колку што можеше побрзо, и колку што можеше поубаво се намачка со ракијата.

На пример Сашо. - Еј, Сашо заспал! - вика Весна, која седи крај него.

Додека чекорев натаму, замислував како Густав лежи на креветот по мозочниот удар, лежи во бессознание, а Клара седи крај него, знае дека тој заминува, и првпат го гледа не како свој брат и заштитник туку како свое дете, се обидува да го разбуди од она што не е сон и од што никогаш нема да се поврати, му зборува и тоа веќе не е гласот на сестра која го моли да ја заштити од мајка им, тоа е сега глас на мајка која се обидува да го утеши своето дете во неговата нема болка, тоа е глас на мајка различен од гласот на нивната мајка, глас со кој Клара се обидува да го увери дека сѐ ќе биде добро, дека ова ќе мине, заборавајќи дека така се обидува да се разувери самата себе.

Понекогаш ме земаше в скут, и додека седевме крај прозорецот зад кој врнеше снег, таа ми раскажуваше бајки во кои доброто секогаш го победуваше злото.

На почетокот од мојот живот беше љубовта.

А потоа, кога дознава за загинувањето на двата најстари од малите Густави, нема да може ни себеси да се разувери.

Кога стасаа другите двајца, Змејко веќе седеше крај печката, направена од големо бензинско буре, што се разгоруваше, а на ѕидот од греди висеше неговата пушка, сосема сува.

Томо речиси секојдневно седеше крај креветот, држејќи ја за рака.

Мајка је дала изан да ојт, туку је дала еден тагар к'дели да и испредит и тој ден је рекла: - Ако не и испредиш денеска сиве овие кадели, ќе ти се сторам крава!

Тије, мајка и ќерка, секога си седеле крај огнишче и си работале, си пределе.

Филиповиот сопатник од кабината, инженерот Жил Бутрен, седејќи крај металната масичка, си го пиеше пијалакот во сенката на чадорот со боја на пламен, кој оддалеку прилегаше на огромен портокал што плови по морето.

Да зборуваме за нешто друго... Што правевте вчера во Скадар, кај отидовте со толкава љубопитност за да видите некакви турбини со своите очи?“ „Ништо“ рече инженерот. „Освен што фрлив поглед на некои сомнителни работи околу браната, сето друго време го минав барајќи една кула.

За казна, ќе продолжи во синџири да копа и да бара дијаманти.

Седеле крај оган во кулата и, ситни, измислувале прикаски за големиот земјоделец Рокамболо, а тој, по секоја нивна прикаска, повторувал танцувајќи: „Во мојата цитадела со грстови храна делам!“

И кога лежеше Вајс на креветот, тоа седеше крај него.

Бошко обично ѝ седеше крај нозете, лигавејќи се од радост кога врз ѓерѓевот ќе се појавеше нешто познато.

- Како што отец Иларион бдее над душите од своите болни што ги лечи, така и отец Серафим бдее над бочвите во визбата; а во време кога превира виното, тука и спие: да го гледа, да го пази да не истече: со деноноќија седи крај бочвите, им го наштутува нивното шумење, шепотење, вриење на зрната чија што душа преминува од блага - во горчлива.

XVI Ручокот на Комисијата беше приреден на островцето обградено од бистрата изворска вода под жалните врби што своите гранки како зелени чипки ги спуштаа до земја; водата околу нив се прелеваше во зелени и светли тонови, по неа лебедите оставаа меки трагови доаѓајќи сосем блиску до огништето каде што се печеше прасето; калуѓерите се сменуваа вртејќи го раженот и плакнејќи ги лицата со студената вода; миризбата од вцрвенетото прасе што капеше на жарта, се ширеше наоколу дразнејќи им го желудникот на полковниците, игуменот, отец Иларион и отец Серафим кои седеа крај масата и пиеја; отец Серафим пак им наточи од најубавото вино, и додека чекаа да се испече прасето, им раскажуваше дека во турско време имало многу лозја во манастирот, а и во селата, зашто луѓето, за да се ослободат од големите даноци што власта им ги наметнувала за житните насади, тие нивјето ги засадувале само со лозја, зашто Турците не земале данок за лозјата, не собирале грозје, зашто не пиеле вино.

Слегол од амбарче Силјан долу и тргнал за дома да си влезе, чунки рано било и малку времето расипано со дожд и лапавица, била уште баба Марта, та домашните си седеле крај огон и си се грееле.

По неколку дена Благица седеше крај отворениот прозорец и учеше.

Затоа кога беше дома, седеше крај баба си, а кога ќе одеше со волови, стануваше рано пред сите и се губеше од окото на секој човек пасејќи ги воловите по падини скриени во орманите.

Само уште дедо Бошко седеше крај огништето во големата чадлосана одаја со земјено душеме и чепкајќи го лулето што го имаше допушено, нешто си мислеше.

Оттогаш Ќ секој ден седеше крај прозорецот и грицкаше парчиња сланина чекајќи ја дебелата љубена.

Седеа крај софра и, пиејќи црвено вино, разговараа за новата, народната власт.

Беше есенска вечер, студеше, а јас зачитан седев крај огништето и со песните за Крали Марко ја шетав Стамболската чаршија, влегував во ладни меани, делев јуначки мегдани...

- И мене читај ми, - се вмеша Бреза која седеше крај својата пластична шолјичка „со кафе“ и пушеше „мастика - цигара“ со скрстени нозе, имитирајќи ја во сѐ мајка ми.

- Еј, Сашо заспал! - вика Весна, која седи крај него.

Димче седеше крај прозорецот тажен и замислен.

Тој ден детето најдолго седеше крај прозорецот.

Секој ден Билјана седеше крај прозорецот и гледаше на онаа страна.

Тој ден веќе ништо не рековме. Седевме крај прозорецот и гледавме во дворот.

Игбал седеше крај мене и тогаш сфатив дека бил цело време тука, само што не сакал да ме вознемирува.

- Ти тоа го нарекуваш летање? Јас само седам крај тебе на твојот килим и летаме заедно, а ти велиш дека знам да летам?

Ќе почекав малку, едно петнаесетина минути, и божем нешто ми треба, ќе влезев ненадејно кај него и го гледам, седи крај работната маса и чита нешто. Ама, мене тоа не ми е доволно.

- Ајде – рече и ми ја подаде раката за да ми помогне да станам. – Ќе те одведам на една прошетка.