ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И оттогаш, да до денес затоа го слават и го жалат убедени дека тој во име на доброто со својата смрт ја победил смртта....

Многу работат. Прекувремено. Овде дошле да спечалат. Не го жалат трудот.

Стариот учител искрено го жалеше овој млад човек за кого што имаше слушано од другите колеги, дека често го обземало очајание и досада, но си мислеше: ќе му мине; отпрвин сите се лошо расположени, а после свикнуваат, дури по некои и го засакуваат со целата своја душа селото, штом ќе ја откријат смислата на својот свет учителски, позив.

Не го жалеше времето, но вакво нешто ниту му се случило, ниту се надеваше дека ќе му се случи.

Го жалеше Ивана и се чувствуваше како виновник за она што можеше да му биде заседа од тој поп-непоп со јоргованести лузни на голата јака черупка.

Другиот праша: „Како се обесила месечината на врбова гранка, Исусе?“ „Вие сте мајмуни“, воздивна. „Тешко тоа ќе го сфатите.“ Го жалеа. „Момче во болницата сѐ ќе сторат за тебе. Верувај ни, сѐ.“

Тие не го жалеа штукавичавиот, тоа ситно зрно просо што го довлекле ноќните вирови под тежок воденички камен.

Во него има нешто болно што ја брише меѓата меѓу љубовта и омразата. Го жалам и го презирам овој човек.

Ајде, башлама сутане бирда јапмајнз муабет за ова!“ Сигурен дека ибн Пајко нема избор, освен, чувај боже, зашто нема челад што да го жали па да си го одземе животот, обесен на некоја куќна греда, Мехмед-паша, во присуство на навиот кадија Махмут-бег, ги викна своите двајца хазнадари, Дилавер-ага и аџи-Ризван, и им нареди да приберат и стокмат ситнеж, зашто приквечер, по икиндијата, со ибн Пајко ќе се појде во џамијата овој таму да се турчи, а тој, како валија, сака притоа да се расфрлаат пари по калдрмата каде што ќе поминува неговата поворка, за да види рајата какво славје е тоа!

Го запомнија. Не го жалеа. Знаеја дека оздравел, беа речиси радосни од тоа.

Можеше само да го жали она човече, што си мислеше сега дека било попусто сето она негово чеперење по скелињата на светот, кое оној сега го презираше како будалштина од младите години, сиот оној свештен чесен труд, сиот оној свој живот, сите свои денови.

Си го жалеа само оној свој црвен лав на сонцето на тоа свое лето, што беше готов во тревите, си ја жалеа својата смеа, која што не им се врати повторно. ...

Левиот мазен образ одвреме-навреме му се грчеше; изгледаше дека безуслешно се обидува да се насмее. Очигледно го жалеше старецот.

Самопочитуваните тревари Никола Влашки и Пандил Димулев го следеле со машки разбирања оддалечувањето на оној чија лузна преку окото веќе двапати му ја преврзувале и го жалеле неснаодливиот млад и убав Куно Бунгур на кого во манастирскиот двор му се насмевнала жената на сургунисаниот маж.

Не се веднеа да му подадат рака и да го смират, се потргаа од неговото грчење и чекаа: ќе се исцимоли, ќе каже како ја запалил лесновската куќа. Го жалев.

Набожно се гледал себеси во светлост на идни божествени зори и ги пцуел четворицата шутови на своето подбивно кралство.

Не се бранеше, Проказниковите обвинувања не му ја засегаа душата, но бездруго му студеше или се срамеше од извалканоста на своите гаќи околу кој се мавташе долг учкур.

Гита го жали: во пролетниот календар на гибелта, некогашниот прв човек на заедницата, сега само странец во еден голем ориентален град што никогаш наполно не го прифати за свој, поранешниот главен рабин и претседател на општината на Салоника ги брои писоците на локомотивите што ги најавуваат транспортите на живи луѓе, откорнатици со извесна дестинација, но и неизвесна судбина.

Во мај, разредениот воздух над гетото Барон Хирш само двапати го пара писокот и го исполнува пареата од локомотивите на двете композиции со нов човечки товар во истите добиточни вагови: на 3-от и 9-от ден на месецот во кој едвај кој можеше да забележи како богато цутеа дрвјата во дворовите од напушените еврејски куќи.

Се повеќе се убедуваше себеси, дека момчињата ги товариле во камиони и ги вратиле фронтот.

Вози, вели со цела брзина и немој да го жалиш џипот и бензинот. Народната власт е затоа, за да дава.

Останаа, другарите да го чуваат патот и да ги бројат камионите товарени со наши оздравеници... 24 ПО ЗАМИНУВАЊЕТО на Нумо, Пандо тукуречи остана сосем сам.

Трајче и мајка му останаа сами. Долго, долго време го жалеа, ама немаа што да прават.

Вујкото му рекол: А бре, внуче Лазо, зошто не го приберете детето, секој ден е на гробот на мајка му, само прета околу гробот правејќи дупки. Цело село го жали.

Со што ќе кршиш ореви и лешници, велам, го жалам.