ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Да го изградиме водоводов му велам, та за ракија и за пиво лесно.

Во нив тој го живее својот фиктивен подобар живот, допуштајќи, во длабоко самосожалување, да му се граба и она што никогаш не успеал да го изгради во себе - својот граѓански идентитет.

Но Домот на германската уметност во Минхен го изгради германскиот народ за својата германска уметност.

Потоа пред очите му се појавува Соломон, моќен и достоинствен, синот на Давид и кралот на Израел што го изгради првиот Храм во Ерусалим.

Навраќањето во споменот навејува често чувство на влегување во храм, што си го изградил некогаш скришно и сам во непристапен предел на мислата, на најтајно место!

Столетието што го делеше од дедо му имењак, ја загуби својата перспектива и неговото сопствено време и неговото „јас“ се склопија со времето и своето „јас“ на неговиот предок, така тој сега стана опседнат од верувањето дека тој лично, а не прадедо му, го изградил мостот на Луда Река, и дека во потпорите на тој мост, што е прикажан во многу приказни, тој ја жртвувал својата невеста.

Милан отсекогаш се гордееше со тој мост што дедо му го изградил кога бил млад, а бил заштитен од духот на неговата невеста.

Таму нема ништо, освен едно малечко црквиче што го изградиле Лобанчени кои живеат во Австралија. ***

Саатот се градел дванајсет години.

Во прво време некој си мајстор Есат се пазарил со уќуматот да го изгради Саатот.

Ја погребале далеку од дворецот што за неа го изградил татко £.

Дури деветтиот пат гробот не ја исфрлил грешната принцеза.

Уште при ѕидањето Саатот малце се навалил.

МАРКОВА ЧЕШМА На два километри јужно од местото каде што почнуваат карпите во Демиркаписката Клисура, сред густо зеленило, се издигнува огромната Маркова Чешма низ која од три дулци незадржливо гргори студена планинска вода.

Кога стигнавме горе ги предадовме на претпоставените.

Нашите ги прашаа дали ќе сакаат да го изградат она што е урнато од нив, а тие само кренаа рака велејќи „Хај Хитлер“. Потоа нашите ги убија.

„Царот Алексиј Комнен. Византиецот. Што го изградил храмов на великомаченикот Пантелејмон.

А ибн Бајко се расприкажа, зашто и знаеше многу да каже, дури и за себе се расприкажа не само за овој или за оној, кажа за Јосиф и папучите на Гази-баба, кажа, како многу упатен, и за турбето за кое Гази-баба толку долго си бараше место за најпосле и да го изгради, и дека како вљубеник во Скопје сакаше турбе баш како на Хинду-баба кој ги држел пред него најпознатите проповеди во градот.

Зашто сарајот го изградија токму на местото каде што тој го замисли, дигнат на големи колја забодени в земја и токму среде дрвен мост кој имаше дванаесет отвори и кој беше долг околу педесет луѓе.

Дури кога ибн Тајко му се придружи на народот, разбра дека тука се гради црквата Свети Димитрија, сега наново: амамот на Даут-паша, што овој го изградил со лично свои пари, на нејзиното старо место, уривајќи ја, никако не успевал да ги привлече досега капачите, уште помалку пак, да го надмине Чифте-амамот како што отпрвин му била намера. А толку убав амам!

Туку шуќур си велам денеска што е недела Па поповите имаат венчавки и крштевки И немаат време за визитации на коали и други сонувачи На сон поп ако ти дојде ќе ти напраи триста лошотии На сон владика или поп и за ѓаволи се веруваат А богами не се чуло дека и на јаве ги есапат за ангели Така барем велат дојденците од Македонија кои своите попови Повеќе се среќаваат по судови одошто по црквите За да расчистат како може тоа што народот го изградил Да не биде народно ами попово И како може некој да биде овчар ако нема стадо И многу имотно-правни а не духовни работи Расчистуваат македонските попови по австралиските судови

Јаким налутен што судот пресуди во полза на Лиќо, започна и тој сега да ѕида уште еден кат на својата куќа, и сега тој почна да му го затвора светлото на прозорците од Лиќо; сега Лиќо зафати да го тужи Јакима и да го спречува да го изгради катот; започнаа одново да доаѓаат комисии, вешти лица од судот, да прават скици, записници, да даваат мислења; се редеа судски решенија, жалби, тужби; времето одминуваше а есенските дождови почнаа да му ги ронат ѕидовите на изградениот кат на Јаким; и тој нечекајќи дефинитивна одлука на второстепениот суд, зафати да го покрива; Лиќо се обиде со сила за го спречи, започна тепање меѓу нив во кое се вмешаа и нивните жени и нивните синови: Танаил и Китан. во тепачката дојде до пукање и Лиќо го отепа Јакима.

Игуменот им кажа дека манастирот го изградил свети Наум околу деветстотата година, дека бил светилник на словенската писменост и култура; дека по неговата смрт, дејноста ја продолжиле неговите ученици.

Таквото езеро го привлекуваше човечкото око низ историјата: на Римјаните кои овде го изградија патот Виа Егнатиа и го основаа градот Лихнидос, на Византијците, на православните, кои направија од Охрид доминантно место во својата сфера на влијание.

И луѓето на таа стара раса, сонувајќи го денот кога Земјаните ќе се вратат, го изградија овој град, и името на тој град беше и сѐ уште е Одмазда, на Планетата на Темнината, во близината на брегот на Морето на Вековите, покрај Планината на Мртвите; сето тоа мошне поетично.

Но, мора да се почитува функцијата на секое време да се обиде работите да ги види чисто и да ги изрази на најдобар начин, без мисионерски намери.

Платоновиот опис на земската, а не на небеската Афродита, сосема му одговара на Penthousе магазинот.  Но, зарем лагите меѓу половите не се неминовни поради љубомората и конфликтите меѓу интересите?  Додека Ерусалим не го изградиме во пријатната и зелена земја Англија, ќе мораме да живееме во синагогата на Сатана.

Истиот филм имаше и една од најголемите “tei-in” акции откако постојат пазарот и маркетингот - промовираниот производ беше морнаричкото воздухопловство!

Спилберг и друг пат го правел тоа; главните херои во ИТИ јадат точно одредени колачиња.

Имено, овој род на американската војска сите објекти, бродови, авиони и статисти бесплатно им ги даде на филмаџиите, okno.mk | Margina #11-12 [1994] 105 но, од друга страна, филмот толку го изгради имиџот на пилотите што години потоа школите на воздухопловството беа буквално претрупани со кандидатури!

Аглите на просторот кој го изгради само за себе нека добијат нова димензија.

А Филип повторно го изгради градот Стагира, во Македонија од каде што беше Аристотетл.

Кога Борхес, уште 1935-та, напиша дека од Хомер сите метафори се забележани, додавајќи понатаму: “тоа не значи, се разбира, дека е исцрпен бројот на метафорите; начините да се кажат или навестат тие тајни блискости меѓу поимите се покажуваат, всушност, како неограничени”; тој со ова го истакна темелното начело на теоријата на руските формалисти, и го поттикна Џон Барт да го напише својот сега славен есеј “Литературата на исцрпеност”.

Амбивалентната положба на одломката веќе навести такво порекнување.

Затоа што на пишувањето гледал како на повторно испишување, и затоа што покажа - и во теорија и во пракса - дека “една литература се разликува од друга, било пред, било по тоа испишување, не толку поради самиот текст колку поради начинот на којшто тој е прочитан”, тој ги одушеви и структуралистите и семиотичарите.

Неговата Аргентина останува место на соништа. Борхесовиот ум тука е најстварното нешто.”

“Борхес”, вели тој, “го изградил своето дело, а ми се чини и самиот свој живот, од оној ист напор да си создаде себеси дом во сопствениот ум...

Џорџ штајнер, исто така, нѐ потсетува дека “Борхес е кустос во душата.

Затоа што во “Пјер Менар, писателот на Дон Кихот”, заклучи дека “текстовите на Сервантес и Менар се јазички идентични, но овој другиов е речиси бескрајно побогат”, тој ги засени следбениците на интертекстуалноста.

Тој никако не нѐ доведува во близок допир со сопствената земја.

Борхес беше интелектуално животно, солипсист заклучан - како Минотаурот од неговиот расказ - во лавиринт што самиот го изградил.

Борхес може да се појави во две одломки што ја опкружуваат Џојсовата одломка, но тоа се две различни траги, од кои не би можеле да го изградиме, или реконструираме, хипостазираниот БОРХЕС, кој би можел да ни даде објаснување за текстот на Дерида.