ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Татко ми ја пречека со благото, отворено лице, одморен, свеж.

Станал да ја пречека. И така таа се смирила.

Јасновитката ја пречека како сѐ да знае и ѝ рече дека син ѝ е здрав и прав и дека се наоѓа далеку, преку голема вода.

Бенвениста ја плати јасновитката иако не знаеше зошто така ја нарекуваат кога нејзе судбината на Рафаил ѝ стана поматна, та излегувајќи на кошавата која Севишниот ја беше пратил за да ги расчисти маглите кренати над устието што тие денови го гушеа Белград, првпат се свести дека залудно губи време во надежи и очекувања и во фантазии што не ѝ допуштија да го види она што вистински го има, синот Јехуда.

Дали да оди да ја пречека, да ѝ зборне?

- Ќе ѝ пишам да дојде. Ќе ја пречекам в село, а довде ќе нѐ донесе шумарот.

- Се рашетуваш? Или ми се причинува? - ја пречекав.

Како да ми беше спомнато и името? - прашува таа додека ја затвора вратата и ме гледа испитувачки.

Се престорив невешт. - Како да слушнав нешто?

Некогаш достоинствениот дворјанин со меч на појасот и крст во срцето градел свој молитвен дом со крв и со пот на гладни шутраци, сега пред тој манастир со име Гаврил Лесновски ја пречекале дружината десетина мажи, и самите темни и суви; мислиш дошле оддалеку да стојат пред стара и крива дудинка и да го наслушнуваат умирањето на зимата.

Од своето камено гнездо, колку куќа толку кула, без жени и без слуги но со белези што го покажуваат дури и умирањето на бигорот, Селџик-бег ја пречекал мулазимовата заповед со крвави очи и со пушка в раце.

Стравочудебното село било куп човечки седалки од кал и со сламени или 'ржени покриви, некои од тие куќи дури и без прозорци и бездруго однатре со залостени врати зад кои ноќе над заспаната челад бдеел домаќинот со секира, со вила или со прешилест чекан за кршење камен ослушнувајќи ги шумовите и стрелушејќи се од душите на мртовците и од арамиите или од организираните одметници на распашаните глутници на башибозукот и на аскерот што станал безредие во безредието на пеколот ширум по вилаетот и исто толку по осоговските масиви на кои некогашниот деспот Оливер мислел дека ќе е исто толку вечен колку што е и господ во заблудените срца на луѓето.

Кога се пронела непроверена вест дека многумина неверници и неколцина незадоволни Турци се отворено со него, беговите побарале од власта да го смири поетот предавник и мулазимот веднаш испратил кај него двајца суварии да го доведат во управата.

Каде е и зошто не ја пречека? Да не му се случило нешто?

Во црквата мирисаше на восок и влажна волна, надвор најмалите вревеа и бегаа пред децата на невестата и младоженецот, во недосоголените стеблаци на овошките врапците конференциски се спогодуваа како да ја пречекаат зимата.

Се чудеше зошто не го праша брата си Тодор да ја пречека и подземи?

Тоа беше при крајот на 1944 година. Тргнавме од Кичево за Тетово и таму ја пречекавме Новата година.

Имавме и комплет музика, подготвувавме скечеви, а уметниците со својата умешност и малку реквизити ги украсуваа бините.

Штотуку се беше вратил назад на првата глава, кога ги слушна чекорите на Џулија по скалите и стана од фотелјата за да ја пречека.

Во длабочината на ресторанот, на мала тркалезна маса, во придружба на Јурак, млад човек, висок, облечен во фармерки и кафеава кожна јакна, со очигледна загриженост на лицето седеше Илона од Прифатниот центар за странци, а веднаш од десната страна на влезната врата Азра со ракоплескање ја пречекаа шесте жени од Центарот, пред тоа живо расприкажани со Тихомир од Друштвото “Осамени срца”.

Додека траеше мерењето и се ставаа белезите на чаирот, папуџијата Јосиф стана старец од сто години, се згрбаве и ја истегна напред шијата како да граби воздух што му недостасува, ама да рече дека оваа работа му прави голем задоволство, или пак дека на овој несреќен ден можел да го доведе само ваков будала како зет му, е мисла само на недугави: татко ѝ на Тодора остана нем до крај, со откорнат јазик, и така ја пречека завршната работа како варен ошав.

Па и да сакаа, немаа со што, бидејќи оружјето што го имаа се собра со време во тврдината и сега тие беа раат работа долу, по Воденско и Солунско Поле, за да можат да ја пречекаат суровата зима по нивните изгорени и ограбени куќурки.

И сега Стојанка ја пречека Митра во црквениот трем, си ја одврза шамијата со дарчињата за крштеничето: кошулче, минтанче, чорапчиња и тулбенче, и беше готова. Само чекаа на ред.

Ја пречекале сестрите, но како да беа некои други, а не родени сестри.

Мораше и ова да се издржи. – Добар ден, Мајко! – ја пречека војничето. – Дал ти Бог добро, сине! – Ние, Мајко, немаме бог.

Среде во селото бригадата застана. Селаните: мажи, жени и деца, млади и стари, мало и големо излегоа да ја пречекаат бригадата.

„Кинисала куса канделина да ми оди у Препреченка на гости во темни зори и магли замаглени; ја пречека тој Препреченко и ја праша: „Каде вака, куса Канделино?“ „У тебе на гости, брате Препреченко”, му рекла куса Канделина, да го видам кога ќе се роди татко...” Што е тоа? „Вошка!” „Не, искра од оган...“

Ја пречека Мурџо скокајќи околу неа како во онаа година кога Пеличка сѐ уште беше во нејзиниот стомак, беше желен да биде помилуван по главата како знак дека таа ја нема изгубено довербата во него.