ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Со тоа што треба да се подвлече дека задоволството не лежи во традиционалното естетско уживање туку во алертноста на пријатноста да се препознаваат значења што таа пријатност можат да ја потврдат, но и да ја подријат.

Она за што овде ќе стане збор нема за цел популарното да го препознае како прост ефект на задоволство, туку да ги вклучи во игра и различните ефекти од овој принцип кои настануваат поради константното појавување на потиснатото, она што, според Фројд, „работи отаде принципот на задоволство“.

Но, и после истекот на овој новоутврден рок за исплата, таа пак е изиграна и повторно не ги добива неисплатените плати и отпремнината. 274 Сепак, Костадиновска сè уште верува дека спорот може вонсудски да биде решен, па после одржан нов состанок со директорите, добива ново ветување дека во новодоговорениот рок, конечно, средствата ќе ѝ бидат исплатени.

Но, како по обичај, по којзнае кој пат, нивниот збор нема никаква тежина и таа пак не го добива она што законски ѝ следува.

И покрај сево ова свесно одолговлекување, Костадиновска се обидува овој проблем да го реши на мирен начин, така што во дополнителен устен договор со директорите се договара средства- та да ѝ бидат исплатени одеднаш, но по три месеци.

— А како те викаа другар? — Запраша Трајко, восхитувајќи се на убавината и доброто здравје на својот нов другар.

Мисирлијата му го претстави на војвода Јован и го ослободи Толета дека збор нема неговата чета, а Јован им објасни на другарите дека го видел овој четник во Катилана на пајдосот, та дури го убеди и Шаќира во тоа.

— Море, мирни калуѓери и на Велипеток прасе јадат; било та се рекло — одговори Јован и го ослободи Толета дека збор нема да испушти по однос на неговата посестрима Митра Брлева, што ја остави пред две три години во Софија, а која се врати и настојува да тргне со него како негов четник.

Белите бечви со црни гајтани, долгата козинава сакма и под неа кусата манлихера; убавите нови јанински опинци наполно одговараа на добро спремен четник.

Од различни места дојдовме во овој град.

Синот знае - неговите зборови нема да стигнат до срцето на старицата: во него се таи желба посилна од секакви зборови, од секакви реалности.

И тогаш, таа ја изговори својата молба со толкава простодушност што во нејзините зборови немаше ништо ни необично ни чудно: "Ако сакате да нè оставите насамо со Јосифа...

Дури и подоцна по сите оние сознанија со кои се имаше здобиено од животот таа се трудеше самата себе си да се увери дека се можело да тргне и по други патишта, но и тоа што се случило имало свое оправдување а и свои вредности, па нема потреба да се оцрнува и да се трупа кај грдите спомени.

Во секој случај таа никогаш отворено и со конкретни зборови немаше изразено незадоволство поради начинот на кој ја прифатила понудата од човекот на кого ни името не му го знаела.

- А денес? - Денес? Зборувај си што сакаш и никој ниту лош збор нема да ти рече, па и ниту лошо ќе те погледне. Демократија...

Зборови, залудни зборови... Зборовите нема да му помогнат да ја преживее војната, оти овој пат сè е различно и тој знаеше дека веќе нема да може да се смири.

Судбина... Во тие зборови немало ни победнички призвук на докажана мудрост ни разочараност; според неговото сфаќање, сѐ се движело по однапред определени простори со свои тајни и неизбежни законитости.

- Значи, кажи зошто по вторпат му се крши колата на нашион пријател Герасим?

И како потврда на ова брат ми набрзо се истуши, се смири, ме потупка по рамо и скоро братски ми рече: „Добро, добро, што си гад, гад си ама поќе за тоа ни збор нема да речам. Ти само иди по мене!“

Во тие зборови нема злорадост како што ја нема ни во зборовите на слепиот иако тие имаат јасна смисла.

Татко смирено му рече на Камилски дека денот е пред нив, а зборовите нема каде да бегаат!

Томето го гледаше немо, изненадено, бледо: „Татко, јас не знам како сум можела умо да му го свртам, кога јас со него еден збор немам разменето, освен оној пат кога се запознавме кај стрико Ѓорги.

Чувствувам како ме зафаќа од длабини таа болка за која зборови немам.

Но за Зоки ниеден збор нема значење.

АРСО: Дал ти бог добро, Ефке, повели, седни.

А за бунаров, збор нема: водата бистра, студена — шарпланинска! (Се шета нервозно и се погледнува лево, нестрпливо.) Како да си го куртулам лозјето?...

Овој збор нема секогаш негативна конотација, тој се однесува и на осетот за топлина и нежност, тој е спомен од детството.

Бојс, кој не гледа со рамнодушност на фотографијата од фронтот, како во слободен простор меѓу некаква уметничка верзија на „У-87“ и вистинска воена машина, не потпаднал ниту во едната ниту во другата реалност.

За имбецилот, за смотаниот се вели дека е “валенки”.

- Нема? – се изненади мајка ми. – Баш чудно!

- Ниту збор нема напишано за тоа – ја прекинав дури и по малку грубо.