ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Излезните места од градот, но и граничните премини беа под строга контрола.

Соколе го засака особено за тоа што знаеше да се замеша во нивните расправања, кога толкуваа некое место од Светото Писание и гледаа да го сврзат со најновите тревожни настани.

Но дури така Јован и Крсте си ја гледаа страшната смрт во тесното одајче, а кајмакамот и бимбашијата ги трлкаа задоволни рацете, оти за неколку минути или најмногу саат ќе ја свршат и оваа царска работа, по уличето откон битолско џаде се слушнаа прапорци од пајтон, а на местото од пајтонџијата не човек со црвен фес, ами европејска паларија, а до него исто таков друг, со шарен бајрак во раката.

А Толе се осмели до лудило. Влезе во Ерековци, на саат место од Прилеп, го извади крволокот Авмеда и над Алинци го закла со ножот, та го натера Андона да напише на една пачавра, што му ја закачи на минтанот на градите: „Вака ќе помине секој Турчин шо ќе дигне рака на рисјанин“, Сите давии зборуваа само едно.

Пајтонџијата ги стегна уздите и коњите се исправија на задните нозе; почнаа вознемирени да тропкаат на едно место, баш пред кајмакамот и бимбашијата.

Се разбра работата по цело Битолско — Прилепско Поле, а во Мариово веќе слабо се решаваа Турци да навлезат во помал број.

На тоа место, и само на тоа место од сите места во Македонија, специјалистите (не се знаеше кои и за што) утврдиле дека природата зрачела многу редок елемент наречен од нив радон, кој лекувал секаков вид астма, во медицината познати од бронхијална до алергична.

Како да сакал отец Мида да каже дека човек треба да застане на местото од ѓаволот, во ѓавол да се престори за да го разбере словото; тоа е цената на читањето на скриените значења!

Но сакав уште да знам: што видел Филозофот, кога застанал на местото од ѓаволот во таа одаја?

„Како?“, успеав само да пропелтечам. „Па и ливчето на отец Мида“, продолжуваше Филозофот, „не е цело сочувано, и завршува токму кога за ѓаволот треба да глаголи, вака: ,Кога човек го гледа тој ѓавол, коските му штракаат, и посакува да се сокрие од него, на место невидливо, толку невидливо што...’ Како да сака да каже дека местото е толку невидливо што видливо е сосем, а во таа одаја повидливо место од она на ѓаволот – нема.

До овој саат фиљан ќе биде кај нас на гости како при тетка, а од тој саат натаму му се знае — главата негова ќе оди на местото од парите.

Но, исто така, е и манифест за проект да се користи документираната привлечност на масовната култура како место од каде што ќе се навлезе во една неиндивидуализирачка, неперсонализирачка и ненормализирачка анализа на машкиот геј- субјективитет.

Возам полека и веќе не барам порамни места од патот зашто секаде е дупка до дупка, локва до локва и не се знае која е подлабока и во која има повеќе или помалку кал.

По локумот и кафето, владиката му вели на нашиот: - Велиш црква да има сред село, ама на повисоко место од џамијата?

Во дупката, на местото од срцето на коњот, безброј птици побараа топлина и спас.

Ја гледаше како се просребрува, иссвирувајќи пргаво низ дебелиот трупец, ја гледаше како тоне во неговата длабочина, сѐ додека не можеше да ја префрли преку себе првата вита штица, што ја извади; можеше притоа многу лесно, со сите примитивни лостови, од кои беше самоделски направен целиот тезгав пред него, уште во првиот следен миг да ги упати замавнувањата на таа подивена челична стихија во она место од трупецот, каде што му беше потребно нему, а пилата го послуша и писна.

Сега полн осмев го зафаќа, ја ниша главата, му го посочува на Етхем-паша местото од страницата.

На местото од „шерпи и кутљачи“, сега редам фини теглички од „помадици“ против брчки и длабоки бразди и се откажувам од гордото покажување на моето вистинско лице и времето испишано на него.

И сѐ ми чука, удира некое чеканче, потковува нешто на празното место од ногата.

- Еда, сега земи ја водата, ми вели Маса Ќулумоска и на три места од ваганката ќе направиш крст, ми вели и еда, од сите три места ќе се напиеш, ми вели.

Зашто напорот да се одделат од традицијата ги доведувал до едно усвитено место од кое, ако ништо повеќе, можеле да го редуцираат товарот на формалните, манирските и рутинските, наследства и да дојдат, како до сопствено откровение, пак до јадрото и сублиматот на традицијата.

Кога стигна на местото од кое допираше вревата виде само една толпа од околу двесте или триста жени како се туркаат околу тезгите на уличните продавачи, со трагични лица, како да се проколнати патници на брод што тоне.

Заменете ги тие букви, на пример, со вашите имиња, во сите расположиви комбинации, од кои не би била исклучена можноста името од местото на буквата З да биде на местото од името на буквата А, и така натаму, до бескрај.

А бидејќи носењето на сандакот е добивка за секого, како што објасни оџата, мажите се сменуваа на секои десет чекори во носењето: ги сменуваа предните двајца, а тие се повлекуваа на местата од задните двајца.

Ми треба некоја пара за мастраф на куќата; нема од друго место од каде да се фати – им велеше Даут на колегите и ги фалеше воловите: – Не се волови – ангели, што ги викаат каурите.

На местото од Чана останува внукот на Петра чиниш како да се откачил од големата снага нејзина.

Додека прислужникот на училиштето влегуваше и излегуваше да донесе кафе и ракија за честење, Комисијата ја објасни целта на своето доаѓање; кажа дека треба да изврши проверка на местата од овој пограничен реон: да се одбележат синорите, да се изврши маркирање на теренот срамнувајќи го со картата во која е уцртана границата, односно да се изврши разграничувањето меѓу двете држави.

Поодиле внатре како кај нас и дошле до едно место од кај што започнувале да се делат штрковите по вилаетите.

Две момчиња, внуците на Алберт, играат фудбал (светското првенство е во тек, Бекам и другите победуваат, Бразил сè уште не е на ред) на малиот тревник пред влезот на куќата.

Експертите по хортикултура (заедно со селаните, кои го израмнуваат земјиштето и ја подготвуваат почвата) ја „промовираат“ новата голема градина на местото од некогашниот замок.

Ја крена раката во која го држеше јатаганот устремен кон местото од каде што дојде пукотот, но неговото тело, колку да беше крупно и силно, малакса.

Сенки на некои луѓе се исправија на местото од каде што дојде пукотот и бесшумно се изгубија некаде натаму.

Местото каде што застанал да го слика селово морало да биде од чун оттурнат во езерото, токму на она место од каде што очите можат да го заграбат сето село, но не и премногу далеку за да се изгубат посебните карактеристики на куќите, посебните белези и бои со различни тонови и нијанси: жолта, сина, зелена, кафеава, црвена, лилава, розова, чивитлија, сива, црна, алова, портокалова.

“141 141 Braco Dimitrijević, introduction to Gallery of Contemporary Art, Braco Dimitrijević (Zagreb: Gallery of Contemporary Art, no. 191, Feb 8-25, 1973). 112 Проблематизирањето на културните и материјалните вредности, конвенции и авторитети што го прави Димитријевиќ, неговото славење на важноста на обичното и занемареното, е присутно и во неговото тактичко користење на инструментите на историското сеќавање/глорификација: споменици (Дејвид Харпер, Лондон, 1972 година; Обелиск од онаа страна на историјата – 10 метарски споменик од карарски мермер во слава на 11 март, датум случајно избран од страна на случаен минувач), плакети (со натписи како што се Џон Фостер живеел тука од 1961 до 1968; Ова би можело да биде место од историско значење), бисти, улични знаци, листи на случајно избрани имиња итн., во чест на непознати личности и настани: „Сакав да направам пресврт во значењето...

„Најдов пак за Бунец!“ радосно извика Мими и фати да чита: „ Во посета на детското одмаралиште Бунец - Маврово - СКИЈАЊЕ, САНКАЊЕ, СОНЧАЊЕ/ Прекрасно е на падините на волшебната Бистра!“ велат деновиве во еден глас малите зимувачи од повеќе места од земјата.

Курирот ја сврте светилката кон местото од каде допре гласот и го повтори светлосниот сигнал.

Јане се загледа во неговите дебели и свиткани веѓи, а тој, лекарот, го одвива завојот, се загледа во посекотината, со прстите го допре натеченото место од бутот и почувствува нешто тврдо. Многузначно климна со глава.

На определените места пионерите пристигнуваа организирано, поминуваа цел ден во игри и одмор, а навечер, пред да се вратат дома, го чистеа местото од отпадоци, го средуваа да биде убаво и привлечно какво што било.

На мигови чинам јас како да стоев на местото од Деспина!

Го закопуваме и на некои отцедни места од шумата.

Врне и од небото и од земјата: нема место од каде што не врне.

Перипелицина почна да ја бара на клавирот, а Елизабета Вајкер веќе наглавува со виолината, ги нагласува поубавите места од песната.