ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Хиерархијата на вредности што на светот му ја наметна и ја одржуваше северозападниот дел на европскиот полуостров беше толку цврста, и подржувана од сили што биле толку моќни, што во текот на неколку векови станала основа на светската визија, а не нешто за што отворено се расправало.

Едгар По, подоцна Пол Валери, мислеа дека светот му се потчинува на универзалниот закон; за нив апсолутната цврстина претставуваше апсолутна вистина.

За да се осознаеме, како единка или како нација на светлата вистина, чии чеда сме ние, изродени во генот македонски, на кој многумина во светот му подзавидуваат.

Покрај лотосовиот цвет, на светот му дарува уште еден скапоцен камен.

Велеше, како и онаа вечер кога го загубивме, дека светот му изгледа страшно стар, и дека бојата на предметите и мирисите, како што минуваат годините – слабеат; дека има потреба да се врати назад, барем во детството; го гледав и забележував дека и двајцата тонеме постепено во некакво неодредено опуштање, дека разговараме за суштински нешта, иако изгледаше дека говориме безначајни работи.

Но, љубовта сепак постои, иако е невидливо нешто и на тој свет му припаѓа, невидливиот.

Онаа книга испокината љубопитноста на светот му ја уважува, со своите листови шушкави уште ова го кажува: За утот Утариус, иако без диплома, еднаш како лична творба некој ќе напише роман.

Немав засолниште- тешките времиња на куќите беа затворени.

Му рече ли лош збор - полош ќе ти врати; црната: ниту сака да те сретне, ниту сака да разговара со тебе; пред очите му е темно; сѐ на светот му е виновно; мудри се, знаат многу, со очи, со поглед можат да дознаат сѐ: кој си, што си, колку тежиш и што сакаш да речеш; во разговор со нив секогаш чувствуваш: меѓу тебе и нив голема далечина; не се напрегаат сѐ да чујат и разберат; на проклетството и на болот му робуваат; лилавата (јоргованлијата); постојано си потпевнуваат во себе или гласно: и во одење, и во работа и во кревет; во устата, на ушето или во малото џепче од палтото носат цветче - за салтанет; на секоја веселба први запoчнуваат да пеат; што било вчера, што било денеска, што ќе биде утре - не ги интересира; кога смируваат скарани, не сакаат многу муабети; на скараните ќе им речат: ајде чукнете се со чашките, оти главата ќе ви ја чукнеме; те фалат, те гушкаат, но сето тоа го прават без мерка; последни од кафеаната се прибираат дома; сивата: многу пребираат, џимрии во јадење, во купување, во облекување; надвор ако врне - продолжуваат по цел ден да спијат; од добиток не држат ништо, или сосем малку; за сѐ, па дури и нешто на милост да речат - колнат; клетвите им се помошни зборови со кои полесно се изразуваат; повеќето се тенкоусти, палени на збор, на јазик; кога е студено - мајката на господа му ја караат, кога е жешко - исто така; на гости, по свадби, од иста чаша или сафа не пијат; дома на прагот од куќата те пречекуваат држејќи ја вратата недоотворена; очите секогаш им се готови да те погледат напоречки, да те мунѕосаат; портокаловата: лични луѓе, секој сака од нивната куќа невеста да земе; кога врват девојките и невестите низ селото - како сонце да врви, сè пука на нив од здравотија, од личнотија; коњ аздисан скротуваат, пукнуваат; таа убавина, таа здрава јатка во нив ги држи до триесеттата година; по неа - одеднаш како зрел плод се што не може многу да држи, свенува, се олошува, се распаѓа; од никого лош збор не се слуша; благи и кротки и во очите и во лицето и во зборот; старичките чисто-пречисто се носат, мирисаат на мискинсапун, на калофер, но не доживуваат длабока старост; прават куќи понастрана од другите, истакнати, видливи; добиците им врват низ посебен влез за во кералот, не низ дворот да им го балегат и гнасат; кога крштеваат дете, врват низ селото како кралска процесија, како крал да се крунисува; ако седиш со нив, имаат моќ да те маѓепсаат, да те стават под влијание, да те владеат.

Допирот со светот му беше само питропот Танаско, кој му носеше јадење.

14. СТАРИЦАТА ТРИ ГОДИНИ НА СВЕТОТ МУ СЕ ЛУТИ - а тоа, пак, тој свет, неранибабо, и да не го знае!

Таа нова позиција на човекот во светот му го покажува неговото мрачно потекло и истовремено ја разбива илузијата за неговата положба во средиштето на светот“, пишува Ефтимиос Варламис (Eftimios Varlamis) во својот есеј за Хундертвасер.

Од сите апстрактни експресионисти, Марк Ротко (Mark Rothko) е еден од ретките кој внесе концизност во употребата на детската уметност.

Како и кај многу други модерни уметници, свежината со која децата се спротивставуваат на објективниот свет му даде на Дибифе нова перспектива во посматрањето на секојдневните настани. 110 Margina #21 [1995] | okno.mk

Беа дошле до заклучок дека на светот му е потребен нов или подновен светски поредок, што од една страна ќе ги заштити човековите права и човековата околина, а од друга страна ќе ги спречи господарите на парите, монетарната стварност да ја претворат во катастрофална виртуелност.

Неговите родители често се присетуваа на случката и на шега велеа дека светот му се урнал врз глава.

Кога брат ми на светот му го соопштувал ова свое сфаќање како апсолутна вистина, не се сетил на мојата болка од она попладне кога тој имаше тринаесет, а јас седум години, онаа болка и оној страв предизвикани од погледот на разликите на нашите тела, од помислата на раснењето и делењето со детството, од претчувството дека мојот живот и неговиот живот нема да продолжат заедно и ќе чекорат одвоено кон смртта; го заборавил тоа попладне и тагата и стравот што потекнаа од него и што како сенка паѓаа врз мене претворајќи се во некоја друга тага, во некој друг страв, влевајќи се во некои други таги и стравови.

Заборави; и на раснењето на сите девојчиња, на процесот што го нарекуваше „станување жена“, му додели само едно својство – зависта.

Но откако се смири малку, откако сети дека топлината на сонцето, добрината на дабот, јасиката и целиот шумски свет му го топлат малечкото срце, славејчето срона таква чудесна песна каква што порано никогаш не се беше слушнала во гората.