ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Крамповите, лопатите, секирите и клештите, виљушките, ножевите и француските клучеви со коишто си помагаме во животот се испокршени, изгниени: Политиката е куца курва, којашто веќе никому не може да му го подигне, нацијата е мртва, парите се импотентни и веќе не можат да го одушеват модерниот човек.

Имаше голема секира и голема лузна на челото и име кое сите го благословуваа, во големите зими покрај огниште.

- Утре ќе се видиме пак, - рече Бојан па замавна со секирата и ја остави забиена во телото на Јурукот.

Ја зеде секирата и со одмерени удари, во кои ја внесуваше сета своја сила, почна да го длаби местото меѓу двата јазла.

Пожарникарите брзо се симнаа, грабнаа шмркови, скали, секири и се втурнаа во дворот од Митковата куќа.

Знае за волци, за мечки, за змиски цар, за страшниот змеј, за чудотворната секира и уште многу други.

Мажите беа со секири и џаги. Последен пат делеа.

Носеа лопати, секири и казми. Изгледаа на многу изморени. Папсани.

Калуѓерски долгиот врат на недоопијанетиот Лазар Аргиров се танчел. Усните безгласно му се движеле.

Бездруго не бил Евреин, и тие не знаеле дали е Турчин или потурченик, бег или одметник од Турците; дури и ако сакал нешто да им каже, не можеле да го чујат - ревеле, тој само безгласно ја отворал устата кога се фрлиле на него и, веќе соборен, без замав со јатаганот и подалеку од белецот, почувствувал удари со ножови, со секири и со колови.

Сѐ што било кадро да застане на нозе влечело однегде и делкало со секири и со тесли бигор.

Само малку потоа можеле да видат дека има зелени, скоро девојчински очи, бледо чело и ретка, свилеста, некако еврејска брада.

Еби го со колот в грклан, И за побратимот Пеце, Убиваше, сега умира и моча под себе, Убавина, ова е убавина, Му го фатив јазикот, помогнете ми да му го извлечам од уста, - но дел од оние што не можеле да се допрат до глекавиот куп месо и крвиште јуреле кон белецот и го заплиснале со секири и го боделе со колови, и тој белец, со богата грива но веќе со неколку црвени риги преку кожата, 'рзнувал и се пропнувал пред безмилоста сѐ додека не ги оставил уздите на жилавата гранка, да ѝ се извлече крвав на одмаздата и да ги остави луѓето со запенети муцки, и тие со една и само своја реченица: Имавме секири, ножеви, колови, сега имаме пушка и јатаган и уште двајца мртовци, Коњот не требеше, животинка е, И коњите не им се поарни, носам јас на грбов стари удари на копита, А мене денес копито ме поткачи по коленово, Можело и погоре, имаш пет деца, Молкни, секирава моја уште е жедна.

Во некаква мртовечки зелена светлина што му лежела од другата страна на очите гледал танконог белец со проѕирна кожа како удира со копита крај гол куп месо на својот господар, потоа со нечујни скокови доаѓа до јама на чии запалени гранки догорува облеката на неговиот јавач, ја крева муцката кон небото и пишти со детски глас; под гранките догорува мртовецот и никој не ќе знае кога ќе му ја најде черупката дека жилата на челото била сечена - нејасна вина, ништо повеќе, грч на душата што се јавнувал само ноќе; гори мртвиот Дмитар-Пејко, коњот ја издолжува уште повеќе танката шија, копнее по сребрената 'рж на небото или му се моли на некој коњски бог да му ги исцери раните од селанските секири и колови; на жилава гранка зад карпите под кои пред тоа била дружината се мавтаат на ветар скинати узди.

„Го видов“, реков со игли во вилиците. „Го виде - каде?“

Напролет, на годишнината од смртта на првиот од дружината, додека жените ги орале здружените ниви на секоја глава во Кукулино да ѝ припадне по толку жито или пченка колку што е доволно да се одржи голиот живот, преостанатите мажи навртеле планински поток кон земјиштето на еден од неколкуте манастири во тој крај и под големоглава сенка на кубе од пред неколку стотици години почнале да ѕидаат воденица, сега една и заедничка за сите во Кукулино.

„Тој сега лесно може да им ја разгори улавата крв и да ги урне врз мене со секира и со колови.

Се уривале еден со друг, никогаш позли, со груби гласишта слеани во една невозможна, збревтава и скоро бесмислена реченица: За душа на Јане Крстин, в око, рамно в око со тој нож.

Сипаничавиот Јован-Стојче Столетников ја барал во својот појас секирата и не можел да ја најде.

Онисифор Мечкојад во тие мигови чувствувал дека нешто однатре го присилува да се исповеда некому, да бара воздишка на разбирање и збор што ќе го утеши здрвен и со болка во петиците.

„Ги подбуцнува Онисифор Проказник, тоа го знам“, рече.

„Го видов коњот што сакавте да го убиете со секири и со колови.

Ја зедов секирата и со спокојство во срцето и во грлото им реков да ѝ се вратат на својата црна кола со митралез.

Им ги покажав дамките на секирата и им кажав зошто дождот се цеди од мојот таван а не низ долгото грло на олукот.

Јон зема секира и една рака пченка и почна да ги ваби: пире, пире, пире, ги ваби кокошките и која како дојди, фатија ја и пум со секирата.

Некогаш ќе ми дојде да ја земам секирата и да му ја расцепам главата. Така, дури спие, дури се порева ко истурена комина.

Се исправи, ги крена свеќите и забележа човечка прилика, иста онаа што порано ги следеше; во рацете имаше секира и стрчна да го удри; полковникот исплашен, му ги фрли свеќите во лицето, инстинктивно се фати за појасот, но пиштолот го немаше со себе; свеќите го збунија напаѓачот, и тој ја фрли секирата кон полковникот, но тој се поднаведна и таа профучи над него удирајќи во ѕидот. напаѓачот почна да бега, а полковникот стрча по него кон врата; во дворот се покажа калуѓер кој одеше да ја затвори црквата.

Како глава на бројното семејство Буколовац, Трајко бил и чувар на амблемата – магарешка глава со ѕвезда на чело, а испод глава полегнати на во косо две секири и два долги ножа, сето тоа исцртано на одбранбен штит, кој го носеле пред себе нашите предци.

Се собра сето село со секири и вили да го расчеречи, но Делин викаше кон луѓето и не ги оставаше да се доближат до него. Постави и стражар да го чува.

Гласот од Профима се претвори во крик, излета надвор, ја грабна секирата и се обиде со неа да ја замолчи Царјанка.

Тогаш на Скрче не ќе му остане ништо друго, туку да ја грабне секирата и да не им дозволи да се доближат до брегот...