Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Меѓутоа, она што ги прави интересни во прв ред е потполната свест дека, иако значењето е лоцирано во дискурсот, а се чита во контекстот, дури ни традиционално сигурниот контекст (високата култура) не е во можност потполно да ги контролира значењето што го „влече со себе“ и значењето од другите контексти. нафф 6 „Нема сомневање дека отпорот на свесното и предсвесното Јас стои во служба на принципот на задоволство, сака да го спречи незадоволството што би било предизвикано со ослободување на потиснатото и нашиот труд оди во таа насока да се издејствува допуштање на таквото незадоволство со повикување на принципот на реалноста.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Телото секако веќе не настапува како куќа на битието, туку како жива форма, материјал којшто со современите технологии можеме уште поинтензивно да го преобликуваме во таа смисла да минеме преку границите на неговата физикалност.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Грета: Ѕверот има волшебна ламба.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Освен тоа, дотогашното позајмување на грчките системи на писмо течело токму во таа насока - позајмување на унцијалното писмо, каков што е случајот со коптскиот и со готскиот системи на писмо. 5.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

За среќа, во таа ламба живее најглупавиот дух на светот.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Делата што ќе бидат претставени референцијално се втемелени во популарната култура, но контекстуално и понатаму во идејата за висока уметност.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Токму во таа смисла, Лакан истакнува дека во преминот од еден дискурс (на општествени врски) во друг, секогаш, за еден кус момент се издига „дискурсот на аналитичарот“: целта на тој дискурс е точно да го „произведе“ означителот-господар, а тоа значи, да га направи видлив неговиот „произведен“, вештачки, контингентен карактер.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Токму околностите на ширењето на влијанието на Византија би укажувале на спротивното: на предноста на кириличното писмо како поедноставно, поприфатливо за читање и бележење на текстови пред глаголицата, што никако не е за потценување во ситуација кога една култура се наметнува на друга.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

6 И додека нашите „научници“ и професори по трудово право, завиени во својот кабинетски конформизам, ги зафати некој чуден транзициско-зимски сон и, во таа нивна интелектуална хибернација, се бавеа со прилично несуштински и чисто номиналистички правни прашања 7 – видни експерти во светот, наѕирајќи го овој лошотилак кој така отворено пропагира социјална неправда и економска нееднаквост меѓу населението, почнаа аргументирано, организирано и систематски, дел по дел, да го раскринкуваат неолибералистичкиот новоговор во сферата на оваа научна област, кој под превезот на некаква „флексибилност на работната сила“ доведе до драстично кратење [намалување], проследено со паралелно кршење [непочитување] на работничките права.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Со раскинувањето на договорот двете страни се ослободени од своите обврски, освен од обврската за надомест на евентуалната штета (чл. 121, ст.1 од ЗОО).

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Со оваа казна ќе се казни странка која при изведување доказ со сослушување на странки во процесна или во управна постапка ќе даде лажен исказ, а врз овој исказ е заснована одлуката донесена во таа постапка.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

На тој начин НУЦК би се ослободил од вработените после укинувањето на угостителската дејност, изигрувајќи ја обврската да ги задржи и/ или прераспредели на други работни позиции.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Работникот С. С. (сега 50-годишен), Македонец од Скопје, беше вработен во Министерството за одбрана на РМ, со договор за ра- бота на неопределено време бр. 04-34/15 од 2002 во Одделението за одбрана Карпош – Сектор за цивилна одбрана и кризен менаџмент и се имаше стекнато со статусот државен службеник.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Ова само ни говори дека да бидеш „вработен“ во РМ не е исто што и тоа да водиш „нормален“ живот, ослободен од стресот за тоа како ќе го преживееш месецот. 6 И додека нашите „научници“ и професори по трудово право, завиени во својот кабинетски конформизам, ги зафати некој чуден транзициско-зимски сон и, во таа нивна интелектуална хиберна- ција, се бавеа со прилично несуштински и чисто номиналистички правни прашања 7 – видни експерти во светот, наѕирајќи го овој лошотилак кој така отворено пропагира социјална неправда и економска нееднаквост меѓу населението, почнаа аргументирано, организирано и систематски, дел по дел, да го раскринкуваат не- олибералистичкиот новоговор во сферата на оваа научна област, кој под превезот на некаква „флексибилност на работната сила“ доведе до драстично кратење [намалување], проследено со пара- лелно кршење [непочитување] на работничките права.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Ако по склучувањето на договорот настапат околности што го отежнуваат исполнувањето на обврската на едната страна или ако поради нив не може да се оствари целта на договорот, а во едниот и во другиот случај во таа мера што е очигледно дека договорот повеќе не им одговара на очекувањата на договорните страни и дека според општото мислење би било несправедливо, да се одржи во сила таков каков што е, страната на која ѝ е отежнато исполнувањето на обврската, односно страната која што поради променетите околности не може да ја оствари целта на договорот може да бара договорот да се раскине.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Бидејќи во договорот за закуп не е предвидено извршување на угостителски активности во просторот каде што се наоѓаше Клуб- кафеаната, Митревски и уште деветмина работници кои работеа во таа кафеана, во мај 2006, по наредба на новиот работодавач се префрлени на извршување на работни задачи во битолскиот хотел „Епинал“, и тоа не како угостителски работници, туку како културни работници (работна позиција според новите договори за работа).

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Сведок, вештак, преведувач или толкувач кој пред суд или во управна, прекршочна или дисциплинска постапка ќе даде лажен исказ – ќе се казни со парична казна или со затвор до три месеци.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

2 Тој имаше девет месеци работен стаж во таа институција пред да го покрене конкретниот спор опишан подолу.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Што е тоа што ја зави Македонија во таа магична пајажина? Како да се извлечеме од неа?

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Во таа немоќ фрлаа наоколу петарди...

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Во таа гужва, плач, пискотници, помешани со страв за опстанок, на кого му било до женидба?

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Звукот на крцкање на тркалата е застрашувачки, само тој се слушаше во таа мртва тишина и магла.

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Федералните власти веруваа дека во таа „јужна република“ ќе имаат најмалку проблеми со козјото прашање.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Со текот на времето Чанга сѐ повеќе ѝ се восхитуваше на татковата намера да напише Историја на балканските империи низ нивните падови, во која ќе бидат вклучени и козите, па се надеваше и самиот да има некаква улога во таа книга.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Во големиот син бескрај со сликите на Шагал, во таа синевина во кое се мешаа земјата и небото, гледав семејства со кози, како патуваа во облак.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Ова било вчера, а денеска пак го гледам Сатирот во таа населба.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Зошто мислиш дека те држат во таа кал ако не за да папсаш.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Како сум можел дури и да помислам дека некој од нив би помислил во таа смисла на жена ми.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

И тамам јас да влезам во таа просторија кога гледам дека тие веќе влегле, зеле што зеле и сега божем потплашени од мене бегаат, се кикотат затоа што ме оставаат со чувството ниту дека знам дали нешто зеле ниту пак што зеле а по сѐ судејќи дрпнале нешто.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Прво таа како да ме праша дали ќе ѝ го направам тој себап , а потем јас како да ја прашав дали сака и уште што немав почнато да пречекорам во таа сауна за која веќе имав платен билет кога таа се созеде, со рацете се фати за блузата, заградувајќи се и се исправи во постелата.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Меѓу тие ветви саблерски колиби, во таа пролет, илјада осумстотини деведесет и седма година, се гради нова зграда...

„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)

Врволицата од учениците и професорите пак се врати по солунската гимназија.

„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)

Меѓу нив е и Гоце, но не сега како учител, туку како мајстор.

„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)

Гласот на Гоцета, осамен во таа врева, го чуја само учениците и некој од професорите.

„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)

Признавам, дека во таа силина на поривот, помислив дека, најпосле, можеби на главниот резервоар ќе се стави некоја спомен табла со моето име. Би било ред.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

„Што ти значи ова?“, ми пишуваше Агна. „Во таа изјава гледам агресија, скриена потреба некого да потчиниш и, уште, една многу голема лицемерност, проблематичност на твоите побуди“.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

за кучето кое од мирно седење почнува да повраќа, за папагалот розела кој умираше од глад додека некој не му го потсече клунот, за моите болести и абортуси - за сето тоа бев надлежна јас, јас сум била тип жена сопруга, тој просто ме препознал во таа квалификациона група што ја предвидувала некоја научна студија за типови на жени...

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Толку се занел во таа идеја, што од селото направил просто еден логор, сличен на казнен работен логор. Се разбира, за „доброто“ на селото.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Еднаш дојде заедно со другите додека се копаше бунарот, но во таа збрка, при таа занесеност во работата, не дојде до некој разговор.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Содржината во таа тетратка е нешто што го засега само нашето семејство и останува таму.

„Ласа“ од Наташа Димитриевска Кривошеев (2011)

Во таа соба беше сместен еден офицер, а не знам што чин имаше.

„Ласа“ од Наташа Димитриевска Кривошеев (2011)

Во таа смисла тој пишува за „нерамнотежа помеѓу програмите што мислат и програмите што осознаваат и се активни во реалниот свет”, тоа изненадувачко сознание го внесува во историскиот развој на темелните човекови способности: „Изгледа како да е - видено апсолутно - мислењето полесно од сетилното осознавање и делувањето - поглед што можеме да го објасниме во рамките на еволуцијата.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Сати, со упатството за публиката пред изведувањето на своето дело за кое инструментите беа сместени во аглите од салата, апелираше „присутните слободно да се движат низ салата и да разговараат” (што тие не го направија).

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Досадување и Empire во таа смисла доволно говорат самите за себе.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Всушност, тоа и се случува, и оваа интервенција оди во таа насока: не се занесувај во идеализам и сурфирај по рабови!) Мејл-уметникот создава останувајќи во непрекината врска со стотици уметници ширум светот, праќајќи ги своите творби и примајќи ги нивните.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Мејл-артот во таа фаза станува „понатуралистички“, важни се живите луѓе и нивните психи. okno.mk | Margina #15-16 [1995] 11

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Преживувањето на човековите суштества со стотици милиони години било зависно само од способноста за гледање и движење во физичкиот свет, и во таа натпреварувачка ситуација голем дел од нашиот мозок ефикасно се организирал за извршување на таа задача.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

А во таа обнова израснале низа архитектонски ремек дела.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Сите значајни анализи на овој модерен историски феномен, што се остварени во изминатиов половина век, одеа во таа насока: пронаоѓајќи “автентичен” говор, “нормален” поединец, “узорно” семејство, “фамијализиран” колектив, со еден збор, обнова на супстанцијалното заедништво (Gemeinschaft).

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Имено, во таа анегдота е содржано сѐ што ја убива интелектуалноста во самиот нејзин зачеток: страв пред јавната артикулација на сопствените мисли, прифаќање на елитниот статус на умот, регресија во приватното и контингентното. Маргина 35 41

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Кое значење во таа преобразба го имаат плебисцитарните уметничко-политички мерки?

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Но во таа чудовишна виртуелност се вплеткал толкав хаос што дури и најпрофи гуруата тешко ја доживуваат, како Божји дар, Нешто што прима секого внатре, во себе.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Во нив овој ситен злобен шовинист, овој опортунист од страст, овој вечен несреќник и полутан за момент си умислува себеси дека е нешто друго, за токму во таа фантазија да ја потврди својата неспособност тоа друго, подобро, стварно и да стане.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Нејзините мерки, намери и цели насочени како кон уметноста така и кон другите социјални активности се проучуваат, а посебно преобразбата и структурата на социјалната контрола, и тоа како во самата Германија така и обидите во таа насока на европско ниво.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Можеби сепак би било згодно да се направи некое археолошко истражување и да се откријат во таа книжевна и културна традиција седиментациите на денешните политички и интелектуални заблуди, основните црти на хрватската идеологија.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Имам една единствена книга за инсекти, мал застарен прирачник на француски, кој на шега ми го подари една добра пријателка - поради мојата градина, необичноста на сликите, да се забавам читајќи за глистите на еден толку отмен јазик - и мојата бубачка во таа книга е прикажана на слика како се качува низ стебленцето на орхидеја.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Сега, ќе се согласите дека, во таа точка, прашањето веќе не е како да се ослободиме од ова “ѓубре”, туку како да се ценат неговите својства...

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Расказите на Бартелми ги избегнуваат телеолошките импликации на разликите меѓу негативниот и позитивниот аспект, а сепак делотворно ја прикажуваат таа разлика, лебдат во таа сфера на неизвесност и вртоглавица.

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

„Да, еве, јас од името на солунската, Захариас Витал од името на атинската еврејска заедница и Давид Сиаки”. „Кој е Давид Сиаки?“

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

„Да, но...“ „Кој друг говореше во таа пригода?“

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Мојот пријател, амбасадорот од Скопје го гледам и денес во меѓународните емисии, вести.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Холокаустот е трагедија искусена од повеќе народи, а напати ми се чини и судбина на современата цивилизација која продолжува да трае и во таа нејзина трагична димензија.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Небото, се чини, е глуво за сите молитви. И во таа расположба... поаѓа првата композиција за Полска.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Екнува синагогата од гневот на насобраниот народ.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Во име на тоа уверување, им благодарам на сите што несебично ја поддржаа појавата оваа книга како во нејзиното прво, двојазично, така и во ова издание наменето за македонскиот читател. Авторот

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Можеби во таа геометрија има скриена симболика.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Во таа соба лежи болна неговата помала сестричка, Ленче.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Мајсторот, заинтересиран и психолошки да го следи партнерот, го забележа веднаш ова и во првиот момент, токму кога ја одби понудата, му се стори дека во таа нестрпливост на противникот се јавува извесен изглед за неговата победа.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Таа безначајна значајност на македонската политичка борба на културната сцена се состои во тоа што: 1. процедурите и настаните во таа борба ги заменуваат и потиснуваат достигнувањата на онаа автономна културна продукција што вака-така е создавана во времето на социјализмот; затоа што 2. замената на културното производство со културнополитичките дебати не е ништо друго туку оживување на идеолошката машинерија на општеството преку интелектуалците кои, по промените од 1989/90, пак ги заземаат оние истите двојни позиции на лојалисти и воедно критичари на власта, позиции што ги заземаше и некогашната интелигенција на просветлениот (СФР)Југословенски социјализам; и конечно 3. затоа што учесниците во актуелните внатремакедонски борби се заправо носители на една иста концепција за култура - а тоа е идејата за „висока култура“ со која се репрезентираат државата и нацијата. Margina #22 [1995] | okno.mk

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Од нас уште се бара да го „користиме умот”, а неопходна ни е и „емоционална рамнотежа”, која ќе ни овозможи да бидеме совитливи и да им се прилагодуваме на другите без страв од губење на идентитетот во таа промена.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Ако толку понижиме некое животно што тоа за нас да стане вештачки создаден производ, некаков вид биохемиски комплекс - а неговото месо и органи, само мек, или жилав, или тврд материјал во нашите усти, со одреден вкус а можеби и мирис - тогаш, во таа смисла позитивистички да се опише животно, значи паѓање под секое ниво, понижување на самото битие.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Постојано сретнував Американци, можев совршено да го читам планот на Њујорк, го знаев на памет и возниот ред на американските возови, бидејќи од таму порачував каталози, тоа беше моја најомилена забава.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Кога „објективно” би ја опишале оваа глетка, само би го разоткриле она што е „објективно”, или, подобро речено, она што е онтолошки присутно во таа ситуација.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Некако во таа смисла размислува и Р.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Можеби луѓето и жените се создадени да се сакаат меѓусебно, едноставно и вистински, наместо што учествуваат во таа лакрдија наречена љубов.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Нормално дека нашиот соработник Бузони се обиде да го нас'ска и испровоцира питомиот човек Беди, но сѐ што, во таа смисла (на подигање адреналин), добивме од Беди е благата критика на една во македонските уметничките кругови влијателна госпоѓа, на што, пак, нашиот соработник се насочи ко скопска џукела на контејнер, па оттаму и двојното (со ова тројно!, пих!!!) споменување на глупавата Антологија.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Ова мислење веројатно потекнува од Англија, бидејќи шесте филмови што ги направи во текот на тие четири години - покрај Станар (1926) и Уцена (1929) - без сомнение се и осумте најдобри филмови кои се остварени во таа земја: таква виталност, инвенција, јачина на личноста и чувство за филмскиот јазик не достигнал ниту еден Англичанец ни дотогаш, ни оттогаш.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Луѓето што го правеа тоа, што се грижеа за неговото траење, беа, дел од едно големо искуство: на претходните чувари на огнот и огништата во таа далечина, во таа височина, во највисоките планини, во највисокото населено место овде, тука.

„Вечната бесконечната“ од Михаил Ренџов (1996)

Во таа прекрасна врева не забележавме дека одморот завршил и дека веќе влегла наставничката по македонски јазик.

„Клучарчиња“ од Бистрица Миркуловска (1992)

Земјата не би можела Одново кога би се случило земјата да му се врати на нередот, да му се врати на својот колосален хаос, на бесконечноста и на пустошот од што потоа пак би одекнал големиот big-bang, во таа повторна експлозија воопшто не е веројатно дека одново би бил создаден човекот: земјата, сепак, не би можела да ја издржи таа голема реалност - бесконечните човекови страдања...

„Две тишини“ од Анте Поповски (2003)

— Еднаш Толе влезе во таа стапица, ошче еднаш нека ми проштаваат!

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

— Е, слушајте ме сега, да ви кажа шо виду и шо разбра во таа слободна земја.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Ако не дадат, нема да се кокорат кај мариовките, — го убедува Митре Раифа и уште на кинисување завитка две мартинки во сакмата и му ги товари на куцото магаре, та ги однесе во Градешница.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Ама верувате ли вие во таа амнестија и во турската милост? — пак започна зајадливо Пере.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

— Ногу арно ми е мене овде.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

И поткачиле агите одовде и тие прерипале преку граница, каде слободно шетаат и работат.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Шо велиш ти, ќе можиш да ни помогниш нешчо во таа работа?

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Но и тој беше слуга и роб на Ал-Шариовци, кои им „направија себап" та им отворија и крчма, и фурна, та дури и грозје, јаболка, круши, гошерки им носеа во таа пустелија.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

За кратко време селото се смири светлината угасна, та во таа тишина се слушаа не само песните од Сивевата кула и извиците на водарките, туку и секој збор што се изговоруваше на кулата.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Деврието патролата — крстосуваше низ село и секаде каде што ќе видеше светлинка влегуваше да се убеди што луѓе има во таа куќа.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Народот се точеше надвор од селото под разни изговори — оди на работа — жетва, вршење бачило.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

На Борисова страна покрај Гарванаов се придружи и Тренков, Чакаларов а на Перева страна покрај Ацев, Шаќира, им се придружи Лука Церов, и други.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

— А велиш, по две лири за мартинка и по лира за кокинка ќе дадат? — поомекна Раиф и веќе си замисли педесетина лирички во ќесето за продадените педесетина мартинки, што ќе ги купи од Остречани по лира, а Митре ќе му ги плати по две, та дури и во таа „трговија" ја виде и помошта на валијата и падишахот, оти христијаните сами меѓу себе ќе си ги вадат очите и ќе се тепаат.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Ако не верувате, немоќно додава човекот со бале преку рамо и дволитарско шише од цоца-цола лигхт во другата рака, прочепкајте низ животот ене на оној онде, Чарли Чаплин, видете колку му е тажна насмевката на постерот пред влезот на кафулето, во таа насмевка се стуткани сите наши мечти што никако да узреат уште од пред да го гледаме Големиот диктатор.

„Ситночекорка“ од Ристо Лазаров (2012)

Во таа смисла прафашизмот може да се дефинира како ирационализам.

„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)

Така во таа сосема формална смисла сè може да се „спознае“.

„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)

Со тоа е можно поимот „реално“ да се релативизира во таа смисла, што е нешто пореално, колку што е погусто, и толку попотенцијално, колку што е поретко.

„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)

Чкртко-Шкртко си заминува, ние снимаме на диктафонот врз една лента која преживеала неколку слоја на „психо-активни“ разговори и која ми ја позајми, претходно бришејќи ја, мојата пријателка Венка, директ од психолошкото советувалиште чија сопственост е и овој диктафон, гледаш, кој е ко Алан Форд, нашата Темплум-компанија, Сашо се смее, веруваш дека има некоја магија во тие палимпсестни гласови под, незнам, и така, формално се врти црвеното светленце, чисто да одиграме до крај, иако и двајцата гледаме дека во таа партија веќе нема страст, чао макетонецу, чао маусдонецу, вашата уметност е мртва. Margina #19-20 [1995] | okno.mk 57

„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)

Овие дејци, како и народните училишта во Македонија, биле во постојана борба со грчката буржоазија и свештенство.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Во таа борба победата ја извојувал Антигон II Гонат, кој во македонската престолнина Пела бил крунисан за цар во 277 г.пне.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Првите учители, кои работеле во таа насока биле Јордан Хаџи Константинов-Џинот и браќата Димитар и Константин Миладинови.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Меѓутоа, Ахајскиот сојуз се кренал против доминацијата на Спарта и во таа борба го повикале македонскиот цар на помош.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

На 3 јуни повторно бил направен безуспешен обид да се премине реката Вардар и да се воспостави контакт со втора бригада за која се знаело дека се наоѓа во таа област.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

При тоа тие добиле информација дека “југосовенските партизани во Македонија ги ослободиле Кичево,88 Гостивар, Дебар и Тетово“.89 Со истата радиограма Маклин бил известен дека “две британски мисии кои оваа недела се спуштија кај албанските граници сега ќе заминат за Струга за да стапат во контакт со партизаните во таа област и оттаму треба да се обидат да стапат во контакт со македонскиот ГШ“.90 Едната мисија била предводена од Мостин Дејвис, а во неговата придружба биле еден оператор за врадиоврска и еден експерт за експлозив.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Во таа шаховска табла 50 проценти од фигурите се пиони секогаш истурени напред и жртвувани од своите налогодавачи кои се наоѓаат позади нив и се чуваат за завршната битка.

„Двоглед“ од Горан Јанкуловски (2011)

Се разбуди в мугри, појде до чардакот, па во Татковата библиотека, во таа вавилонска тврдина на средените книги.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Му беше сѐ во таа клета и неизвесна балканска судбина...

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Со години, минувајќи низ париските кејови крај Сена, во земјата на букинистите, во таа најголема енциклопедија на животот, некогаш замислен и задлабочен, а некогаш лежерен и расеан, си ги прелистувавстраниците на времето.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Дури и во неговата родна земја, во која не му се приклони на фашизмот, во периодот на сталинизмот, сакаа да му организираат заседа, односно стапица, откако го ликвидираа неговиот брат, поради англиската врска, да го судат и него поради антисталинизам, поради ревизионизам и што ли сѐ не беа спремни да измислат, во еуфоријата на големите ликвидации, во таа бесна синдромска фаза на саможртвување и на самоуништување.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

И можеби токму во таа потрага си ја загубив и татковината, куќата, блиските, а, за возврат, ги открив сиџилите.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

„Вистинскиот симбол“, пишува Хегел во Естетиката, „е во себе загадочен дотолку што надворешноста низ чиј што пат значењето треба да стигне до своето расветлување, сѐ уште останува различна од значењето што треба да го прикаже, па затоа симболот е подложен на двојност, и во таа смисла треба да се третира ликот. Margina #26-28 [1995] | okno.mk 245

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Објаснувањата се колку вџашувачки толку и едноставни, било кој може да влезе во таа фабрика на слики.

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Така филмската уметничка пракса се претвара во религиозна соборност а филмското уметничко дело произведено во таа соборност - игра, инкарнација на чиста платонска љубов помеѓу протагонистите.

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

И одеднаш сите нешта во таа просторија добија едно друго значење: сите тие заборавени и отфрлени предмети можеа да претставуваат и уште нешто, да потекнуваат и од други места и средини, различни од оние на кои си помислуваше при нивното прво согледување.

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Собата беше во таа смисла по човечка мерка и вината беше само нивна што ја преполнуваа и ја правеа непогодна. okno.mk | Margina #26-28 [1995] 152

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Во таа смисла, еден евидентно анахрон концепт за тродимензионален простор кој е тнр. „база“ на медиумот „архитектура“ веќе не може да опстане во своите три димензии туку ги користи придобивките (кадрирање, суспенз, нарација...) на тнр. дводимензионален простор на филмот, на пример (кој, парадоксално, „со една димензија помалку“ - иако и таа се освојува со Виртуелната Реалност - се здоби со повеќе „реалистичко ткиво“, со повеќе „видливост“, да речеме, од множеството тродимензионалност што нѐ опкружува!), или, уште порадикално, архитектурата ќе мора да се соочи и со тнр. мултидимензионален концепт за простор на Хокинг (кора од портокал, како пример!), кој станува парадигма за „просторна ориентација“ на крајот на веков. Margina #26-28 [1995] | okno.mk 11

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Се превидувало она поетското во таа артифициелност.

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Колку и тоа да звучи парадоксално, во таа смисла Тасо и Микеланџело се слични; тие спаѓаат, во Италија, меѓу ретките маниристи со вонвременски вредности.

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

И не се праша во таа куќа, дали е делник или празник: коприната шушка од утро до вечер.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Но во последниве денови снегот толку се натрупа, што ниедно од говедата веќе не се решаваше да загази во таа белина што ги сплеткува нозете, што заробува.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Летно време тревата најбргу узреваше и венеше токму во таа валта, но затоа пак пролетта првото планинско цвеќе го садеше тука, а и доцните есенски цветови последни догоруваа на ова место.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Се прибра во колибата, стави малку маст во тавата, стави топла вода, во неа сол, па во таа топла, масна течност, го надроби како камен стврднатиот тричник.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Сите ликови, сите оние брадести оклопници, сите ковачи, колари, стражари, трговци, што тој преку своите мисли ги населуваше во таа древна населба, сега му откажуваа послушност.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Во почетокот Баге ништо не се сомневаше, но колку повеќе чекореа во таа насока без врска, а со секој понамерен чекор на неговата врска, Баге го чувствуваше неговиот стисок на мишката безмалу како оков што стега.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

И таму, во таа дупка на науката и во тоа дувло на парауката - што мислите, што размислуваше доктор Миха?

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

А можеа и ништо да не зборуваат, толку беа доволни самите себе си - во таа тишина ранливо што ги примаше сите обиди да ја нарушат.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Горде се двоумела дали да абортира или да роди и во таа дилема младичот со ништо не ѝ помагал - ни ја земал ни ја оставал: да ја земе бил премногу млад, а да ја остави премногу слаб.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

На негова иницијатива, еден тиражен весник отвори специјална рубрика, во која доктор Миха еднаш неделно одговараше на прашања од читателите; читателите се јавуваа со иницијали, со псевдоними или анонимно, изнесувајќи свои случаи или случаи на свои; а доктор Миха им одговараше опишувајќи различни слични случки од својата псијихатриска практика, гарнирајќи го тоа со популаризирање на најновите достигнувања во таа област, и, се разбира, почитувајќи го интегритетот на своите дотогашни пациенти со тоа што наведуваше само еден иницијал од нивното цело име.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

- Не се гледаш со нив? - Кај ќе се најдеш во таа гунгула?

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

- Да се напиеме затоа во таа чест.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

- Па добро. Ти си некаде на средината во таа екипа.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Во таа нејзина одвај видлива надворешна промена, имаше уште една, внатрешна: не ѝ се допаѓаа убавите мажи, чувствуваше одбивност кон нив и тоа не го криеше.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

И дека во таа Малага еден Торбеш од Карабуниште под Голешница држел слаткарница „Ориент”.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Во таа цел, Hence Dante Gabriel Rosseti 1861. година изјави дека работата на преведувачот во себе носи стремеж на себелишување и задушување на сопствените креативни импулси,сугерирајќи дека често преведувачот ќе се послужеше со идиоми на својата епоха и со свои сопствени, за да го разубави текстот, но само кога неговото би му припаѓало нему; често по некоја каденца ќе му послужеше, но за структурата на авторот - и по некоја структура, но за авторовата каденца... okno.mk | Margina #8-9 [1994] 27

„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)

Црвеното - белото - црното како основна компонента во составот на светот (?): Во културата на Тера Амата (ок. 23.000 год п.н.е.) е забележана истата тријада со потврдена сакралност во таа култура и карактеристична (не само на визуелен план, од аспект на впечатливоста на боите во оваа комбинација) сосем можно, за homo sapiens воопшто, што делумно се потврдува со сликарството на горниот палеолит; освен тоа: некои римски обреди, во кои на боговите од трите видови им се жртвуваат животни со црвена, бела и црна боја на крзното; некои хетитски ритуали за повикување на духови (духовите се појавуваат од црвениот, белиот и синиот пат). куса забелешка: модро - сино - плаво: Словенското „модар“ генетски корелира со литовското madaras со значење на „нешто валкано, нечистотија“. okno.mk | Margina #8-9 [1994] 105

„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)

Таа прва, генерална асоцијации на театар (која е лајт- мотив, нишка која го поврзува целиот филм) сепак е мамка, илузионистички трик на Гринавеј, еден од многуте во таа толку забрзана, драстична и морбидна игра на раѓање-убивање, што гледачот го губи “стварносниот компас” (да, чиновите завршу ваат, декорот се менува, публиката аплаудира, но мртвите глумци не стануваат!) и веќе не е способен строго да ги разликува линиите кои, прво, ја разделуваат самата комплексна театарска сцена, потоа оние линии што ја разделуваат таа метастазирачка “сцена” (многу поголема од самата себе!) од публиката во “театарот” (многу поголем од самиот себе), а на крајот гледачот (а кој гледач???) има проблеми дури и себеси да се лоцира на некаква си мета (филмска) позиција, бидејќи една од основните стратегии на Гринавеј е разнишувањето на било кој “стабилен” агол на гледање.

„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)

Во таа смисла, светот на Ботеро е свет на сликичката, на “лубок” и во исто време, тој е толку сложен во својата конструкција; тоа е народен свет затоа што во таа “служба” за која веќе говоревме, народот не го познава лажниот срам, тој отворено говори за сѐ, за своите наклоности, своите желби, своите форми; него не го вежбаат во непотребните чувства, затоа што тоа ќе значеше да се посомневаш во среќата да бидеш она што си.

„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)

Има во таа игра знаци на чудесен заговор Поглед ли притаен, здив ли?

„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)

Не само што мислеше дека тој не е соодветен за таквата задача туку и дека не е восхитен да навлегува длабоко во таа тема.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

„Има молба за милост во таа песна, Даниел, еден вид копнеж.“

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Но во таа свесност не беше вклучено резонирањето на совеста.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Тек-тук, кога неговото срце ќе го стишеше креветот, кога многу ќе го стишеше, тогаш во таа смиреност, слушаше друг звук - нежно газење на голи стапала по килимот.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Кети стоеше и ги гледаше додека јадеа, и во таа мешаница грабливите сојки бесшумно се спуштаа долу за да грабнат од храната и со клуновите да ја однесат во своите скришни места во дрвјата.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Почувствува дека имаше нешто издржливо и неуништливо во таа неуморна жена.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Ѕидната конструкција на кулата му личеше на гробница, и таа мисла му потона во срцето, дека во таа гробница, заедно со сенката на својата невеста, ги закопа среќата и спокојството на душата, кои можеле да бидат негови.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

И ете, наспроти сите божји нешта, Сега луѓето застанати на прозорец гледаат и се крстат: Точно во таа доба и од страна зад која исчезна таа Квечерина, заедно со ѕвездите - изгрева и сонцето.

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Кога пристигна бродот во таа далечна земја Тој виде непознат народ поседнат на брегот И јадри ѕвезди на небото.

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Надоместокот на платата на инвалидот на трудот му припаѓа во времетраење од 12 месеци, а претходно утврдената појаснувачка формулација „од денот на завршувањето на професионалната рехабилитација под услов во рок од 30 дена од денот на завршувањето на професионалната рехабилитација да се пријави во надлежната служба за вработување и во согласност со прописите за вработување редовно да се пријавува во таа служба“, беше целосно избришана. (чл. 3 од ЗИДЗПИО/дек.13)

„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)

Останати промени Покрај веќе анализираните измени и дополнувања кои ги претрпе ЗРО, во однос на останатата материја дојде до промени кај одредбите со кои се регулира примената на овој закон и дефинициите на основните поими. а) се утврди дека овој закон не се применува на поморскиот персонал на трговско - поморски претпријатија, на членови на екипаж 51 на авиони и на странци вработени во компаниите за патничкиот и железничкиот сообраќај кои имаат регистрирано седиште во странство (чл. 1 од ЗИДЗРО/септ.10); б) во однос на дефинирањето на употребените изрази во овој закон, кон чл. 5, се додадоа четири нови става кои нормираа дека: (1) претпријатие40 e „ јавно претпријатие, трговско друштво или трговец поединец што врши трговска дејност, без разлика дали работи за профит или не, кое се наоѓа на територијата на земјите членки“; (2) установата41 се дефинира како „деловна единица дефинирана во согласност со закон, која се наоѓа на територијата на една земја членка, каде што економската дејност се спроведува на тековна основа со човечки и материјални ресурси“; (3) под колективни договори или одлуки на арбитража што се прогласени за општо важечки „се подразбираат колективни договори или одлуки на арбитража што мораат да ги почитуваат сите претпријатија во таа географска област и од одделна струка или економската гранка“ и (4) претставници на работниците „се претставниците на работниците предвидени со закон и со законите на земјите членки на Европската унија“ (чл. 2 од ЗИДЗРО/септ.10). 40 За употребата на овој поим в. погоре – исто како кај образложението во референца бр. 27.

„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)

Закони за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Сл. весник на РМ – бр. 136/11, 23/13, 25/13, 137/13, 164/13 и 158/14. 86 У.бр.255/2009 од 07.VII.2010; У.бр.160/2010 од 29.VI.2011; У.бр.213/2011 од 02.V.2012. 85 94 Со делегирањето на нови права на претставникот на работниците дојде до одредено подобрување на правата од работен однос, па така неговото право да разговара со работодавачот за потребите и проблемите на безбедноста и здравјето при работа беше заменето со правото тој да бара од работодавачот да преземе соодветни мерки и во таа насока да поднесува предлози со цел да се намалат опасностите за вработените и/ или да се отстранат изворите на опасностите. (чл. 15 од ЗИДЗБЗР/окт.11)

„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)

Според Уставниот суд, ваквата обврска уставното начело на владеењето на правото и правната сигурност на граѓаните на Република Македонија, бидејќи таквата обврска не е во функција на обезбедување поголема социјална сигурност во сферата на социјалната заштита, а во таа смисла и на начелото на солидарност.

„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)

Тогаш, таму, во таа нивата на Томета Манев имаше еден даб со една гранка.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Сакав да имам сол при рака или киселина да му турам во таа раната мајчина негова.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Сите други беа отепани, одрани и фрлени во таа дупката кулачка.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

А крмакот тогаш гровташе легнат во таа калта во дворот мој, каде што жена ми ја истура нечистата вода што не ѝ треба.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Тука се истовари и во таа куќа влезе дојденецот во жолта кошула и со црна врвца за чевли на разголениот врат.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

„Ама да нѐ не ставаат во кенефите да им ги бришеме газовите како во таа прикаската за царот и сиромавиот?”...

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Па, и потоа преташе, крвта негова, ама јас, штом ќе претнеше тој, веднаш во таа дупката што му ја имав отворено со анџарот во гушата ќе му натурев горешта вода.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Распознај го и остани во таа состојба...

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Заради забрзување на дивелопментот во таа насока, тој на брезничани им препорача да ги изнесуваат на сред село своите гостински маси и на проматарите да им ги издаваат под наем.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Зедов јас едно од тие кучињата врзани и оставени, го треснав по глава и без да види Крмакот го фрлив во грмушките, во таа стрмолијата под мене и зедов друго да тепам.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Се качив потоа на чардакот и влегов во таа племната.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Те сакам онака едноставно, наивно, додека мислиш дека сѐ уште чекаш, да не забележиш дека те обожавам, во страв дека во таа љубовна река твојата љубов ќе пресуши, како што те сакав досега. Оддалеку.

„Портокалова“ од Оливера Доцевска (2013)

Тело гори, оган в срце душа бранува, во таа музика на љубовта оган танго во мене никогаш не застанува.

„Портокалова“ од Оливера Доцевска (2013)

Во неговата отровна, клеветничка уста, во таа одаја во која ме измачуваше со укори, мојата кроткост стануваше – слабост, мојата благоразумност – плашливост, а мојата отвореност (како кога му реков дека му недостигаат букви во писмото) стануваше – нескромност и дрскост.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Не се знаеше ни кој, ни кога, ни зошто го донесол записот таен, на книга сочинет, и го оставил токму таму, и каква е смислата на буквите, и каква е смислата на тие дејанија – да се донесе тој запис токму во нашето царство, во нашата пречесна црква, и токму во таа подземна одаја кон истокот на светлината што гледа.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Во возот разговаравме; тој ми расправаше за неговата кариера во циркусот и за љубовта со Ина Коленина; говореше дека во таа љубов и тој и таа влегле со некаква студена страст, и дека, во суштина, ништо не му недостигало; дека бил среќен и дека немал никаква причина да ја остави Ина, но дека сепак, решил да го напушти циркусот, и да ја остави таа жена; токму затоа што немал никаква причина, рече.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Се веруваше дека третото среде од трите средиња го означува центарот на светот, односно центарот на вселената, и се говореше дека токму во таа одаја паѓа идеалното среде на целата вселена, точката во која се сечат сите светови Божји.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Одевме така, не знам колку, оти времето стоеше во таа светлина; брзината беше бесмислен поим во тој пејсаж, во таа атмосфера на гаснење; веќе одевме кон еден од последните свиоци, пред Велес; отприлика беше некаде околу седум или осум часот, и пред нас веќе се појави мостот, а веднаш зад него тунелот; тоа беше класичен железнички мост, со метална конструкција од левата и десната страна, како коридор што веднаш се влеваше во утробата на тунелот, во неговото темно устие; и, во тој момент Земанек зад мене рече: „Гледај“. „Онде, долу“.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

И бидејќи бил насликан на сферична површина, си можел да застанеш каде сакаш во таа одаја, а тој сѐ така еднакво и од секаде те гледал со своите ситни очи, со црнки во нив како кај мачкиниот род.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Еднаш ѝ реков: „Луција, јас ти пишувам песни; ти ја пишувам Песната над песните, а во таа песна се замеша еден грд хор, твојата партија“.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

И свети во таа темнозрачна мрежа како мрачно сонце отровно!

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

„Да си одиме по пругата“, рече Земанек и јас знаев зошто вели така: во таа општа дезориентираност во тој широк простор, во таа светлина што гаснеше, единствена сигурност да не се изгубиме нудеше пругата; таа водеше некаде, водеше на конкретно место, и гарантираше дека ако се оди по неа, нема да се скршне од вистинскиот пат; мостот нѐ воведуваше право во тунелот, тунелот што изгледаше како да ќе нѐ шмукне, како да ќе нѐ голтне, како да ќе нѐ спроведе на саканото место.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Цената на сознанието беше губењето на рамнотежата, и во таа точка јас таа цена одбивав да ја платам; се грижев за рамнотежата, а не за неверството на сопругата, и тоа беше она што беше – смешно!

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Облите колкови твои се како веришки, дело од рацете на вешт уметник, папокот ти е како чаша тркалезна, никогаш без арома; утробата твоја – купа пченица, опкружена со кринови; двете твои гради – како две јаренца, близначиња на срна; вратот твој – како столб од слонова коска; очите твои – Есевонски езерца кај Ватравимските порти; носот твој – Ливанска кула, свртена кон Дамаск; главата твоја на тебе – како Кармил; а косата на главата твоја како пурпур; цар се вплел во плетенките; Оти ти рекла: положи ме како печат на срцето свое, како печат на мишката своја, зашто љубовта е силна како смрт; Оти: си ја зел за рака и таа те повела во вселената своја, во лозјето, во градините, меѓу кринови, меѓу двата нејзини колка, две веришки, две кули камени, во својата утроба, во купа пченица, па си ја познал буквата-девојка, и си го настанил семето свое во утробата нејзина ѓаволот што ја отворил за тебе, како порта што води во темен стан, во најтемна ноќ со јасни ѕвезди; Оти: си се разбудил одеднаш, пред полноќ, во прегратка на блудница жена, и си залелекал, си спискал, оти си видел дека буквата-девојка си стои негибната во клопчето од записот, невина сосем, недопрена од раката твоја страсна, и си сочинил, бргу-бргу препис на преписот; Оти: навистина си сочинил препис на преписот, со буквата девојка среде клопчето, и си ја нацртал уште поубава, и си отишол во западната одаја, и си сакал да ја оживееш, како Господ да си, оти само тој оживува и умртвува, подига и унижува; но ништо од тоа, оти буквата девојка, и сите други букви од умножението на преписот се сториле бројки, кога си го пречекорил прагот на одајата западна; Оти: си ме оставил мене, твое семе во таа утроба, и кога ме родила утробата на мајка ми, ти веќе не си бил жив, но братот мој, Лествичникот, знаел што бара новороденчето пред вратата на одајата на блудот и не ми кажал; Оти: се плашел од мене, оти од средето на писмото сум зачнат, од буква-девојка, оти сум Сказник и сказанија измислувам, и Мозаичник сум, оти скршеното го составувам; и се исплашил Лествичникот да не му го одземам првенството, па го сокрил родословието мое, да не знам кој сум и дека предодреден сум, како Сказник и Мозаичник светот на грб да го носам, на крстот мој!

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Оној што потпишува не го гледа тоа прераснување на „јас“ во „ние“, оти тој пред себе го има само својот формулар, па помислата дека истиот текст егзистира истовремено и со друг потпис му е сосема надвор од „видното поле“; во таа „стеснета“ перцепција и редукција на она општо „јас“ на сопственото „јас“, со име и презиме, се состои трикот на владеењето на власта со индивидуата.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

А таа, сосема опиена, развеселена, фрли по мене со тетратката и повеќе формално, за одбрана на некаква апстрактна чест (ме загрижи тоа кај Луција: поимот на апстрактната чест), рече: „Свињо безобразна“, и се стрча по мене, а јас бегав; во таа наша игра веќе немаше ништо сериозно, ништо од пред малку, оти кружокот беше завршен, а чудото почнато.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Во таа уметност, на стари ноти, во познати тоналитети, наместо за прекуморско писмо од љубената, се пее за мобилен телефон; наместо за параходот што заминува, се пее за семафорот што го разделил љубовниот пар, оти таа минала на зелено, а тој морал да сопре на црвено; се пишуваат дебилни романи во кои една иста жена, Македонка, трипати ја силуваат, за петнаесет минути, еден по друг, српски, грчки и бугарски капетан, па со тоа се изразува трагизмот на македонската жена и на македонската нација поделена меѓу три аждери што сакаат да ја лапнат (притоа, овој раскошен дебил од писател не ни помислил дека на жената можеби ѝ е убаво со тројца, особено што сите тројца едвај издржале петнаесет минути, што за здрав маж е одвај десетина од сексуалната игра (овде намерно го натценував траењето на сексуалната игра, за да ја пленам Луција; очигледно, уште ми значеше, и покрај сѐ што ми стори).

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Но сакав уште да знам: што видел Филозофот, кога застанал на местото од ѓаволот во таа одаја?

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Но секоја нишка што ќе ја одбереш, води кон средето, кон смртта на оној кој чита, што значи беспотребно е да се плашиш дека не одиш по вистинскиот пат во клопчето на словото, оти блаженството на смртта при читањето настапува кога ќе ја затвориш корицата од книгата што ја читаш, оти тука, во таа точка, во средето, очи во очи со пајакот вжарен, со источникот на словото завршуваш и ти, и слободен си, како никогаш, како да си мртов, како да си заспал во Бога.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Имаше во тој нејзин гест, во таа забрана да читам љубовни песни, нејзе посветени (а сепак анонимни, оти во ниедна песна што ѝ ја испратив јас не ѝ го споменував името, и таа добро го знаеше тоа), имаше велам, нешто нечовечко, нешто политичко, оти не можеш никому, со никакви, освен со средства на моќ да му забраниш да ти дава!

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Имено, претсмртните ливчиња на отец Мида велат дека таванот на одајата, од десната страна на книгата, завршувал со сферична купола, мала апсида; во таа сферична купола, како мало небо, се наоѓало најчудното нешто што постои на овој свет: овална фреска на која бил насликан – нечестивиот.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Но, тупаницата на отец Стефан Писмородецот биеше безмилосно ако јас читав со поинакви очи од неговите; еднаш прашав дали можеби Јов греши затоа што е безгрешен, и дали можеби Бог во таа книга е премногу суров, оти иако му ги враќа имотот и добитокот, и децата што претходно по ѓаволов наговор му ги зел – тоа не е истиот имот, не е истиот добиток, и што е најскрбно и за мене најнесфатливо – тоа не се истите чеда што му ги зел; прашав и добив тупаница не по крстот, ами по носот.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Јас само пиев; не пеев и не играв; не учествував во таа простачка оргија на Фискултурецот, оти го мразев (и ден-денес се прашувам дали тој навистина толку лошо пееше, или пак јас, затоа што ја сакав Луција почнав пониаку да гледам на него).

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Имаше во таа насмевка потсмев; јас тоа добро го знаев, оти во една прилика му се исповедав на отец Пелазгиј дека сум слушнал небесна музика во храмот, додека сум го призивал Бога, во часови бестелесни и бесчулни.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Што всушност се случило? Во таа состојба на опиеност, во која ниту сум бил на небото, ниту на земјата, во мојот облак светлина (никогаш од тогаш не сум ја видел таа светлина, а копнеам по неа; ќе ја видам ли уште еднаш, макар и во некој друг живот?), сум дошол до Луција, и мислејќи дека фантазирам за себе и во себе, сум ја изговорил целата фантазија, во два гласа, машки и женски, пред неа и пред нејзините другарки, што предизвикало општа смеа.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Според сведоштвото на отец Мида од неговите претсмртни ливчиња, кои по наредба на логотетот се чуваа во библиотеката на семинаријата кај отец Јулијан Граматик, како суво злато, со другите книги-истории, во таа точка, значи во самиот центар на светот, на златен држач што завршувал со рамна златна плоча, била поставена книгата со чудниот текст на неа.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Познато е дека луѓето под маска доживуваат еден вид транс, затоа што се наоѓаат на тенката линија меѓу идентитетот и алтеритетот, меѓу она што сум јас и она што ме прави маската (не-јас); во таа двосмисленост на идентитетот (како и кај проклетиот формулар што се вика пристапница) се состои трансот, карневалското чувство на еуфорија; во такви услови анално-гениталните опсесии стануваат неминовни (по тоа не се разликуваат партиите и карневалите); и треба да се види допрва зошто двојството на идентитетот, по правило, кај сите народи и култури, се сврзува со анално-гениталната метафорика.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

„Како?“, успеав само да пропелтечам. „Па и ливчето на отец Мида“, продолжуваше Филозофот, „не е цело сочувано, и завршува токму кога за ѓаволот треба да глаголи, вака: ,Кога човек го гледа тој ѓавол, коските му штракаат, и посакува да се сокрие од него, на место невидливо, толку невидливо што...’ Како да сака да каже дека местото е толку невидливо што видливо е сосем, а во таа одаја повидливо место од она на ѓаволот – нема.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

А што се однесува до она другоно, евентуалните престапи и другите противправни дејствија, извршени во таа потрага, тоа се работи што треба да ги осветли законот.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Но тоа го реков необично силно.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Инаку, во врска со името на таткото, мојот Човек ми се имаше доверено дека другарите му честитале кога му соопштиле дека отсега па натаму ќе го викаат Ведран.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Таа самата ме упатуваше како да ја изведам работата - додаде Иван. – Досега се снаоѓав самиот, но за другите активности, мислам на обврските што му претходат на погребот како и за самиот погреб, потребна ми е поддршка и помош.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Токму во таа желба да ја изменам патеката на расприкажаноста на Огнена што го поттикнуваше грдото чувство во мене, реков дека сирењето е многу солено.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

ИВАН

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Таткото на човекот од под Сина Скала беше рудар.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

И тие обвиненија можеме да ги сметаме за невистинити бидејќи единствено власта е таа што има увид во сите стоки што ги има одземено, а во таа смисла и скапоценостите (како што е наведено во вашата пријава) од воениот богаташ Басотов.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Непријателот беше веќе поразен кога еден дел од нашата единица сврати на починка во таа куќа.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Сметам дека ќе умеам да ја сместам мајка ми во таа празнина.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Можеби тоа беше само нејзината испробана метода да ме наговори да влезам во водата.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

За жал, не сфаќавме дека во таа неполезна игра всушност ние сме губитниците.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Се качувам по скалите. Качувањето трае долго.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Па како тогаш да ја подржувам авантурата на синот кој наумил да трага по вистината за татко му кога и јас во таа вистина имав само наѕирнато?

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

На заминување курирот ни ја донесе и онаа вест, дека долу, во градот во црковниот двор, непријателот погребал дванаестмина од нивните.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Деновиве без престан ги разшетувам низ умот нејзините скржави и ретки објаснувања.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

--Јас верував дека ќе умеам без ничија помош да ја сместам во таа празнина што самиот ја обезбедив -.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Вашите податоци благо речено може да се сметаат за невалидни, или поточно, лажни".

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Кога ќе се најдев неочекувано во таа приказна час ми се чинеше дека станува збор за еден ктаток миг, час ќе се издолжеше тоа мое присуство во приказнава цела една вечност, а кога гледам на времето како на денови подредени еден зад друг како да станува збор за поминување низ животот и секое подзастанување претставуваше нов детаљ што отвора нова врата.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Ние останавме по тие борби со тројца помалку.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Има живеено во таа куќа а можеби и се родил во неа.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Мајка ми многу често велеше: во таа вода има најмногу сонце.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

А Ведран бил еден од борците кој одамна не бил жив.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Токму тие зборови ги употреби.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Губењето на целината на претставата за убавото за жал се случува токму тогаш кога ќе отвориме истовремено многу врати од тие разбранувани спомени па тие неконтролирано ќе нагрвалат, како незапирните води од поплавите.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Дали се советувавте себеси на поинаков начин?

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Всушност, тоа и е вистина, но светот е транснационален само во таа смисла кога самиот збор ве тера да преиспитате што би можело да се подразбира со терминот “нација”.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Што си кажавте што ви помогна во таа ситуација?

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

А тоа значи дека феминистичката политика зависи од можноста да се гледа на родот како на улога, како на изведба, како на нешто што не е природно и автентично.397 Машката геј-култура, како што се обидов да ја опишам, е сосема усогласена со тој проект и му нуди силна поткрепа.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Една од причините поради кои првенствено ја избрав Џоан Крафорд и што решив да го проучувам фрапантниот спектакл на измешани гламурозност и абјектност кој го приредува, и во Милдред Пирс и во тоа што произлегло понатаму, е тоа што нејзината гејска привлечност нѐ тера да се соочиме со два ноторни аспекта на машкиот геј-субјективитет кои ги прават денешните геј-мажи особено гадливи – па затоа и особено ненаклонети да ги истражуваат: имено, идентификацијата со жените и приврзаноста кон мајката.355 Овие две теми се и средишни и табу во современата машка геј-култура.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Поимот „идентификација“, изгледа, е уште еден пример за необработен, непрецизен чувател на местото на некој попрецизен опис или на некоја попрецизна анализа или категорија што засега ја немаме.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Ќе се навратиме пак на некои нивни елементи.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Се труди да личи на дрег-кралица, а нејзиниот настап непосредно упатува на преседанот на дрег-изведбата, веќе разбран како еден чекор издвоен од неволевото имитирање на одобрените родови модели – од секојдневната изведба на родот – односно од самата женственост.412 Таа прави имитација на имитација на имитација, а фраерската согледба дека е така – ако, навистина, сме доволно фраери да скопчаме – ни се регистрира преку иронијата и преку свесноста со кои ја гледаме изведбата на Копола.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Токму во таа смисла самиот бродвејски мјузикл почнал да ги претставува, како што тоа го срочи Милер, „самотијата, срамот, таинственоста со кои најпрвин се интернализирала невозможноста на општествената интеграција“.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Во прочуената арија што следува, таа се грчи од ужас и од збунетост поради чувството што предмалку го изговорила, повторувајќи го, од јад и запрепастена, велепредавничкиот поздрав што му го рекла на својот љубовник и си ги коментира предавство на татковината и на татка си кое се подразбира, размислувајќи за растргнатоста меѓу еротската љубов и патриотската љубов, меѓу семејството и сопругот, меѓу должноста и желбата, па ги моли бозите да ѝ се смилуваат во таа нејзина гибелна и абјектна (несомнено и гламурозна) положба.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Но хетеронормативниов систем може да поднесе одредени помали варијации на сексуалната преференција без да доживее никакви значајни промени на својата основна структура – и без да ја загрози општествената доминантност на единствениот облик на живеење во кој хетеронормативноста го има својот најмоќен и најнаметлив израз. ‌Хетеронормативноста, затоа, може да го преживее крајот на монополот што хетеросексуалноста го има во сексуалниот живот.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Како културна практика, машката хомосексуалност подразбира својствен начин на примање, претолкување и преупотреба на главнотековната култура, својствен начин на декодирање и рекодирање на хетеросексуалните или на хетеронормативните значења што се веќе кодирани во таа култура, со што почнуваат да дејствуваат како носители на геј- или на очудено значење.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Можеби не си сакал да се изложиш на нив, но многу избор немаше. ‌„Сѐ уште се сеќавам на страшната, вртоглава возбуда од моите први харања по геј-пабовите и по геј-клубовите“, пишува Џун Томас во извонредниот омаж за улогата на геј-барот во геј-историјата и за геј-заедницата, „на трепетот од пронаоѓањето други лезбејки и геј-мажи во сета таа нивна прекрасна, тмурна, сјајна, лигава разновидност“.442 И како тоа да не беше доста, новата јавна геј-култура практично гарантираше дека луѓето што се селеа во некоја геј-енклава ќе запознаат многу старовремци кои знаеја поискусно да бидат геј и кои во таа работа беа пософистицирани од нив. ‌А згора, тие ветерани на урбаниот геј-живот честопати имаа фрапантно милитантни, бескомпромисни, антихомофобични, антихетеросексистички и антиглавнотековни политички гледишта.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Впрочем, песната отвора простор за многубројни „ние’, за многу жители во таа множинска заменка: таа го замислува обожавателството како простор за многубројни колективи создадени поради љубов и идентификација, која не е ограничена на еден род и на една сексуалност, сите настрано сврзани преку своите трансверзални односи кон филмската ѕвезда и кон нејзиниот мас-медиумски приопштен лик.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

А тоа значи дека беше изложен на многу разновидни идеи за тоа што значи да се биде геј и на многу разновидни стилови на геј-живеење.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Зашто, во повикувањето на емоциите на возрасниот гледач, секоја сцена ја преодигрува поделената лојалност со која првобитно се одликувала борбата на геј-детето (или, можеби, борбата на секое дете) за љубов и признание, неговите истовремени напори да биде спонтаниот предмет на мајчиното внимание и да има доволна моќ врз неа за да го наложи тоа внимание.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Со други зборови, нема ништо иронично во таа иронија: таа, како што тоа си оди со иронијата, е сосема сериозна.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Што ако во таа врска, всушност, има извесна логика?

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Феј Данавеј, од друга страна, не е дрег-кралица.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Немаше тука бирање со кого ќе се дружиш и дали ти биле по мерка, дали биле од оние типови што ги цениш и што би сакал да ти бидат пајташи.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Првото лице множина, како прво, упатува на виртуелната заедница на обожавателите на Лана Тарнер, кои и да биле.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Тоа не значи дека машката геј-култура е изземена од мизогинијата и дека нејзините феминистички исправи се беспрекорни.398 Геј-мажите умеат да бидат женомрасци: Зошто би биле, на крајот на краиштата, толку различни од сите други – вклучително и од стрејт-мажите и од голем број жени – во таа несреќна смисла?

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Значи, зборовите Ritorna vincitor! веќе се многу оптоварени со драматична иронија во самиот текст на Вердиевата опера, а ирониите се умножуваат кога тие зборови ги цитираат и ги користат геј-мажи повеќе од еден век подоцна во контекст на некој локален натпревар.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Ако бродвејскиот мјузикл имал обликувачко влијание врз карактерот, светогледот, вкусот и вкупната сентиментална градба на протогеј-детето што растело во 1950-тите, тоа е затоа што му овозможувал фигуративен јазик со кој ќе им дава систематски и јасен израз на „оние претсексуални стварности на геј-искуството“ што му го обликувале субјективното постоење во таа непријателска средина (26; додадов курзив за да го нагласам Милеровото инсистирање дека може да постои геј-искуство пред сексот – односно дека, бидејќи „геј-искуството“ вклучува многу димензии на субјективниот живот што ја надминуваат истополовата еротичност, возможно е да му се припише конкретно геј-искуство на дете кое допрва треба да изгради некаква јасна слика за насоката на својата сексуална желба што ќе се јави понатаму).

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

„Идентификација“ е начин да се каже дека машката геј-култура е, некако, комплексно зафатена со ликот на Џоан Крафорд – дека тој лик воодушевил некои геј-мажи, дека неговите фигуративни можности ги погодиле и дека тие емотивно се поврзале со него или дека се понесени од односите на блискост или на совпаѓање или на коинцидентност што успеале да ги остварат со него.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Без да се обидува да бара машка моќ и привилегија и, така, без да изгледа дека поприма мажествени родови одлики (за разлика, во таа смисла, од некои политичарки и адвокатки или директорки и други жени на положба што има некаков авторитет), дивите, сепак, успеваат да остварат положба на општествена надмоќ.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Но, некои од нив премногу очигледно зависат од едно тематско или психолошко или алегорично читање, кое го третира судирот мајка-ќерка просто како кодирање на машкото геј-искуство (отфрленост од мајката, обезмоќеност, пркос, излегување).

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Откако ќе се запознаеја со тие луѓе, со нивниот поголем пркос, со нивната софистицираност и самоувереност, новодојденците од провинциите честопати наидуваа на сериозни предизвици за своите претпоставки, вредности и претстави околу вистинскиот начин на кој треба да се живее, да се биде геј.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Гледај само како се облекуваш! Јас би ти бил подобар во таа работа.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Спотов нѐ поттикнува да заземеме став на измешани оттргнатост и супериорност, додека уживаме во заедничкото чувство дека го разбираме вицот.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Таа најпосле ја промовира визијата за љубов што ја крепи секој облик на посредство што таквата љубов може да го најде во кинематографијата (било како уметност, било како стока), во пријателството и во мелодрамата како емоционален и прагматичен жанр – иако не настојува дека една таква визија е остварлива.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Во идеален случај, треба да ги имаш сите тие компоненти заедно – или воопшто да ги немаш. (Ова е тоа што Ворнер го нарекува „тотализирачка склоност“ на хетеронормативноста).465 ‌Со овој единствен облик на живеење се поврзани моделите на припадност во соодветна заедница, на јавниот говор и на себепретставувањето, на политичкото учество, слободата, семејниот живот, класниот идентитет, образованието, потрошувачката и желбата, општествената пројавност, расната и националната мечта, здравјето и телесното држење, довербата и вистината.466 Сите тие се поврзани со хетеросексуалноста како сексуална практика и преференција.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Во најмала рака, феминистичката политика изискува делумна десимболизација и дереализација на женственоста како што денес се дефинира и како што денес се практикува и се спроведува; таа налага одглобување на женственоста од женството и од женскоста.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Далеку од тоа дека се иззема од хистеричната возбуда што дречливион наслов сака да ѝ ја внесе на масовната публика на која ѝ е упатен, тој радо се асимилира себеси во таа публика, присвојувајќи си ја мелодраматичната реторика на насловот, го цитира и го репродуцира со подбивна сериозност.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

И покрај целата нејзина несериозност, таа задржала елемент на опасност.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Во таа борба, неминовно е детето да се самоподели, да чувствува двојна приврзаност, дотолку што е принудено да биде и за и против мајка си.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

А токму такво чувство можеби машката геј-култура им предизвикува и на многумина геј-мажи, како и на многумина стрејт-луѓе, кои учествуваат во таа култура. (Значи Фелоус не греши сосема кога машките геј-практики ги толкува како женствени.) Но тоа не мора да покажува дека геј-мажите спаѓаат во трет или меѓупоставен пол, дека имаат различна биологија или психологија од стрејт-мажите, ниту дека имаат некоја посебна, суштинска, архетипска природа.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Себеси се прикажува и како простодушник и како разочаран критичар на надуениот новинарски дискурс кој го користи како стомакозборец.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Можеби на женственоста ѝ недостига општествена сериозност, но таа не е лишена од страст и од жестина, ниту, пак, од доминантност.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Исто како што можеш да учествуваш во геј-културата без да бидеш хомосексуалец, така можеш да учествуваш во хетеронормативноста без да бидеш стрејт.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Токму преку тие доминантни културни облици, дискурси и жанрови тој успева да си изреже себеси упадливо нестандардна положба на полето на родот и сексуалноста. ‌О’Хара си го претставува односот кон плакатскиот наслов како однос на помешани лековерност и скепса.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

‌За моја среќа, од неодамна се појавиле големки пукнатини во таа тенка црта помеѓу левтерното признавање и штетното одрекување. (Докрајна очевидност помешана со целосна неприфатливост по правило е она по што се издвојува секоја идеја достојна за внимание).

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Зашто она што го подразбира хетеронормативноста не е само нормативноста на некоја конкретна сексуална практика туку и нагледноста и очигледноста на стилот на општественото постоење што со себе носи неприкосновена престижност и нормативна моќ. ‌Хетеронормативноста го претставува повластувањето на нормативниот хоризонт на очекувања за човечки процут.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

„Идентификацијата“, „деидентификацијата“ и „вкрстената идентификација“ претставуваат обиди да се артикулира општото, нејасно убедување дека ангажираноста на машката геј-култура со ликот и персоната на Џоан Крафорд остварува нешто важно, нешто значајно, нешто особено вредно за тие што учествуваат во таа култура. ‌Она со што си имаме работа, најпосле, можеби е особен вид на ангажираност што некако ги мобилизира комплексните односи на сличност и различност – но без да воспоставува субјекти и објекти на вообичаените начини.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

“, а Аида ги следи како екот.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Па, тогаш, разбирливо е што машките геј-културни практики – кои за мажите промовираат и шират нестандардни начини на суштествување и чувствување, кои прекодираат парчиња од главнотековната хетеросексуална култура со дисидентски или со нетипични родови значења и кои ги подучуваат другите на тој општествено девијантен и опозициски етос – велам, навистина е разбирливо што таквите практики може да направат да изгледа дека геј-мажите имаат својства и одлики што општо земено ги имаат девојките и жените.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Се разбира, многу машко геј-искуство е кодирано во таа сцена: сигурно, некои геј-мажи се ложат на овој кинематографски момент затоа што во него гледаат претстава на емоции што им се познати од сопствениот живот, ситуации што и самите веќе изобилно ги искусиле и од значително непосредно искуство.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

А во општествен и симболичен систем во кој родовите разлики систематски се поларизираат, дихотомизираат и се претвораат во бинарни спротивности, секој гест што укажува на одбивање на конвенционалната мажественост сигурно ќе се чита како женствен.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Започнувајќи ја песната со зборовите од насловот и рецитирајќи ги со сопствениот глас, тој активно (односно, пасивно – односно со активна пасивност) ја зазема положбата на субјект што трачерскион наслов му ја натура на неотпорниот читател.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

А и, заправо, во таа постоунволска доба на бучовско надигрување, многу беше мудро да не се ризикува премногу.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Хор Египќани, кој си го бодри јунакот кон победа, извикува „Ritorna vincitor!

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Имаше да се носиш со различни луѓе со секакви општествени потекла, од разни телесни типови, со различни појави, со разни родови стилови, од разни општествени класи, со разни сексуални вкусови и практики, а понекогаш (така им беше на Белците) и од разни раси.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Но, тоа исто така итро ја протнува можноста за инаков и поконкретен колективитет, за публика од филмољубиви кралици и воопшто од геј-мажи, заедница создадена од заедничкиот восхит кон оваа женска икона.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Геј-луѓето денес честопати учествуваат во хетеронормативноста токму во таа смисла – било затоа што многу сакаат, било затоа што се под притисок да се сообразат со единствениот модел на достоинствена човечка интимност кој го крепи хетеронормативноста.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Голем број дрег-претстави се начисто далеку од секаква феминистичка свесност; тие честопати се ведричко, левтерно мизогини, а такви се и многу други примери на машката геј-култура.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Тука геј-драмскиот писател, всушност, ја провоцира, ја тера публиката – а, во таа смисла, и ја подучува – да се смее на ситуација што е и ужасна и трагична, а која останува таква дури и кога емоционалната внесеност на публиката во неа е дупната, иако никако запрена и укината, од кампското омаловажување на стрејтерската непропустливост за саморанувачката геј-иронија, за двојноста на машкиот геј-говор.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Ако геј- мажите меѓу себе држат во оптек извесни делчиња од главнотековната култура, а во таа постапка им внесуваат полнеж од нестандардни значења и врз таа основа зацврстуваат некоја заедничка култура и некој заеднички сензибилитет, тогаш еден факултетски предмет, на пример, кој ги става во оптек тие конкретни нешта исто така ќе има дејство на геј- иницијација, доколку оние студенти што сè уште не се сретнале со нив ги воведува во многубројноста на можните геј- значења што се притаени во околната култура.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Божја промисла – продолжи старецот. – Во таа празнина, што е без форма, постојат ситни делови на земјата, ѕвездени прашинки, со своите елементи, метали и неметали.

„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)

Во таа соба, како и под детскиот шатор, Сонцето станува коцка. Месечината јајцевидна...

„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)

Имаше во таа природна разбушавеност еден силен непокор со поразот, еден привлечен инает. Како Јана да му е ќерка...

„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)

- Затоа што таму, во таа зграда живеевме... - Кога?

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Сите денови во таа топла куќа заедно со тие добри, мирни и тивки луѓе јадев пченкарно лепче.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

И не еднаш во таа шумичка и малку погоре од неа се слушаа поединечни истрели и само еднаш долг автоматски рафал и грмеж од неколку пушки.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

А ум немаш за да мислиш за нешто друго. Целиот ум се дави во таа мисла и сал со таа грижа фатен и оптоварен.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

- Ми ја столчија во таа проклета битка за Лерин, ми ја посекоа во болницата во Елбасан и ми ја досекоа во Будимпешта...

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Таков ужас доживеавме во таа проклета борба.”

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Чувствувам дека сака нешто да каже, да ни открие нешто одамна доживеано, длабоко врежано во неговото паметење. – Рече дека во таа трикатна зграда живеевте пред шеесет години? 1948 година?... - Да...

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

И во таа своја мечта верувавме. И верувавме во надежите. Тоа ни остануваше...

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Имаше во тој негов поглед и морална поткрепа и заштита и радост и гордост...и пак во таа сала во која скоро половина од присутните беа мајки, ја барав, ми недостасуваше мама...

„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)

Дали во таа беспомошност викаше по нашата мајка, која одамна неповратно ја снема, или по Вера, во тој момент не знаев.

„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)

Продолжив во моето непоместување, во таа смиреност и едноличност на дишењето, не затоа што сакав да го измамам брат ми, туку затоа што не сакав да го прекинам задоволството во кое се наоѓав.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Таму, каде што никогаш нема да пропадне она што еднаш веќе пропаднало, а сѐ пропаднало веќе еднаш, таму каде што сѐ е зачувано и заштитено во вечноста.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Мирис на живо месо што се распаѓа, мирис на измет, мирис на пот, и среде таа реа, тела кои се превртуваа во пресрет на смртта, и тела кои вкочането ја чекаа.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Брат ми и Мина се вратија од Венеција неколку дена потоа.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

„Еве го Даниел,“ рече Клара, покажувајќи на младиот човек кого не го познавав.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Брат ми уште во детството се воодушевуваше од германскиот дух, уште тогаш нас, своите сестри, нѐ посветуваше во таа љубов.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Нѐ уверуваше дека германскиот јазик е единствениот кој во потполност може да ги изрази највисоките вознеси на човековата мисла, ни ја пренесе својата љубов кон германската уметност, нѐ учеше да бидеме горди што, иако по крв Евреи, кои живеат на австриска почва, сепак ѝ припаѓаме на германската култура.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Затоа минатата недела ја префрливме овде.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Гледав во таа живост на нејзините очи, во очните јаболкца кои се беа исушиле и собрале, се беа стуткале длабоко во очните шуплини.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Потоа долго гледав во таа точка на листот хартија, или станував и гледав низ прозорецот, или пак го забодував врвот на моливот во дланката од левата рака. …

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Но, откако беше сместена во таа соба пред неколку месеци, не проговори ништо.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

„Носам дете,“ реков. „Од Рајнер.“

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Во часовите на работ од бессознанието, кога високата температура правеше само одвреме навреме да се освестувам, во таа полусвесност можев да ја видам мама, нејзиниот поглед во кој беше стрепетот за мојот живот, нејзините раце кои ми редеа ладни крпи на челото, кои ги соблекуваа од мене испотените алиштенца и ми облекуваа нови.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Останувавме во таа опиеност сѐ дури не се изморевме од неа, додека не заспиев, а се будев кога мама и татко, сестрите и нашиот малечок брат, тукушто вратени, ќе завревеа.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Беше студено, но мене ми се чинеше дека нешто испарува во таа темна просторија.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

И понекогаш, кога мојот поглед ќе се впиеше во нејзиниот поглед, нејзините очи одеднаш се менуваа, таму каде што беше стрепетот се јавуваше омраза, а нејзините усни ги изустуваа зборовите од кои се плашев како од смрт: “Ќе беше подобро да не те родев.”

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Слушнав како чекори кон мене, почувствував како седнува до мене на креветот, како минува со раката по мојата глава за да ме утеши, а јас плачев безутешно во таа ноќ полна со убавина.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Тогаш низ просторијата како во хор се разлеваа гласовите кои молеа да заминат од Гнездо: меѓу ѕидовите одекнуваше композиција за човечки гласови со молби, со жалби, со уверувања; се мешаа десетици гласови во таа композиција во која се испреплетуваа различни ритми, тоналитети, брзини, а помеѓу разговетните зборови одекнуваа и нејасни мрморења и врисоци, и чудесни звуци од штракањето на забите, од брмчењето со усните, од повторувањето еден глас, од имитирањето на звуци какви што можат само во некаков сон или некаков кошмар да бидат чуени, па некаде отаде зборовите се чувствуваше судбината на оние кои зборуваа, кои офнуваа, кои брмчеа, кои штракаа, кои мрмореа и врескаа.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Долго гледав во раскинатите конци, гледав во таа разјадена ткаенина, и така заспав.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Јас ја оддалечив раката од човекот кој крвареше на крстот и од неговата мајка која безутешно гледаше кон него, а брат ми и натаму гледаше во таа убавина, во таа утеха.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Но, постои и другата можност – сето време да постои ‘некаде’ во вечна сегашност, во некоја друга димензија; постои таа можност во паралелно и синхроно пулсирање да постојат сите времиња, сѐ што било, и таму, во таа друга димензија, да се ‘преселува’ сѐ што сега е, и сето она што некогаш ќе биде; и само таму, и само така, при средбата на сите временски слоеви и сите егзистенции, сѐ ќе ја сознае сопствената смисла, онаа што ни е неодгатлива во ова минливо постоење.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

А штом ќе останевме сами, тој ја оставаше книгата, и легнувавме на креветот кој навечер го делев со Паулина, се покривавме со чаршафот држејќи го со прстите една педа над нашите глави, и потоа минувавме низ некакво блаженство во кое се чувствувавме како споени садови: во таа блискост која посакуваше да трае засекогаш и миг повеќе, во тоа наше едновремено вдишување и издишување, додека така лежевме под белото небо на чаршафот, Зигмунд ми кажуваше за чудата на природата, за долговечноста на ѕвездите и за нивната смрт, за непредвидливоста на вулканите, за брановите кои го разјадуваат копното, за ветриштата кои можат да галат, но и да убијат, а јас чувствував опиеност од неговите зборови, од неговиот здив, од допирот на нашите тела кои лежеа едно до друго.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

А можеби, заради мојата приврзаност кон брат ми, ме мразеше мене затоа што беше немоќна да ја мрази онаа заради која нејзиниот златен Зиги се одвојуваше од нас; тој започнуваше друг живот, градеше нов свет во кој ние можевме да бидеме само попатни минувачи, во нашиот свет тој сега избираше да биде само гостин, а мојата мајка, ако ја замразеше Марта Бернајс, не можеше ништо да ѝ стори, отровот кон љубената на брат ми никогаш не би стигнал до неа и би останувал во мајка, и затоа ме избираше мене.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Има мигови во кои лудите се издвојуваат од својата не-реалност, и во таа кратка пауза во времето чувствуваат некоја повисока реалност, како некакво претчувство за крајната испреплетеност на судбините кои сочинуваат соѕвездија на Земјата, кои можат да се видат единствено од некоја далечна ѕвезда. .

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Клара во таа соба молчеше и беше неподвижна како и сега, но лицето ѝ беше во неопишлив грч.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Тој полека се извлече од под чаршафот и излезе од собата.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Еден ден Клара ме однесе во таа долга просторија во која мирисаше на смрт.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Моето пријателство со Сара Ауербах започна неколку месеци откако престанаа часовите по цртање во дворот на куќата на нејзиното семејство.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Човечките судбини во Гнездо плетеа чудесни, честопати невидливи мрежи.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Тргнувањето на чаршафот од нејзиното лице не ја помести, и затоа ѝ ја допрев раката.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Зигмунд сигурно се будеше многу пред мене, или воопшто не заспиваше; кога ќе ме разбудеше вревата, тој никогаш не беше во креветот покрај мене.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

„Зошто не ги пуштите дома оние кои сакаат да си одат?,“ го праша Клара доктор Гете едно попладне во просторијата во која плетевме.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

А сега зрачи со спокој.“

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Не бев плачела со години, од моите очи ниту една солза не беше излегла од оној ден кога од мојата утроба го извадија моето дете, и сега плачев, неутешно.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Понекогаш се обидував да ја разгатнам омразата на мојата мајка, јас, која бев можеби нешто како дупка во која може да се фрли сопственото црнило, и помислував дека таа во мене го мразеше мојот татко, својот стар сопруг, постар и од нејзиниот татко, можеби со омразата кон мене го гаснеше својот копнеж да има маж на своја возраст уште пред тој копнеж да се распламти, можеби ме мразеше не самата таа туку онаа нејзина дамнешна болка, родена од присилата предвреме да ги прекине своите девојчински мечтаења, и да му се повинува молчејќум на стариот сопруг, да живее во сиромаштија и во таа беда да раѓа и израснува деца.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

По извесно време, почувствував дека се вратив во своето тело, но со празнина во делот кај што ми беше срцето, и со страотна болка во таа празнина.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Во таа приказна, конечно, поверувавме и ние, иако само пеењето на птиците во гнездата на највисоките дрвја нè потсетува дека тој некогаш и бил тука.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Потоа настана глувина. Во таа глувина нешто пукна... блесна.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Мала набљудателност треба за да се убеди човек во таа вистина.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Одовде ќе се убеди човек оти центарот и најголемата улога во таа империја ѝ припаѓаше на Македонија.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Ако со нашето отцепување од балканските словенски народи го постигнеме соединувањето на сето македонско словенско население во едно цело, ние не ќе ослабнеме, туку ќе се усилиме, така што од исполнувањето на идеите што се развиени во таа книга само ќе се оправда пословицата дека силата е во соединувањето.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Посебниот карактер на романската пропаганда се потврди и од блиските настани со настапот на оружената четничка акција на пропагандите, кога романската, како пропаганда на земја што нема заедничка гранична линија со Македонија, во таа форма главно и не се изрази.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Ќе речат некои оти културната работа е возможна само кога има политичка слобода; без неа таа е невозможна. – Вистина, во таа забелешка има еден дел вистина, но само еден дел.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Во таа мерка се состои предодвраќањето на дележот на Македонија и зачувувањето на таа провинција за Турција.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Но не само во таа самостојна политика се заклучуваат нашите несреќи, а следствено и причината за одделувањето на нашите интереси од бугарските, па и причината за одделувањето на Македонците овде во македонско друштво.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Помалку е расправано за трансформацијата во “приватната сфера”, односот помеѓу семејството и државата, општествената позиција на жените и учеството на жените во таа трансформација.

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

Мислам, всушност, дека уметноста на одреден начин секогаш го крие, дека таа предметот во таа мера го одзема во која го прикажува.

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

Ако поради удобност се послужам со зборот искуство, не мислам на искуството на она што се појавува и покажува.  Ако значи го употребите зборот искуство, не го разбирате значи во таа смисла во него нешто да се покажува?

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

Како таква таа може да се критикува, но сѐ што прави, сѐ што вели, во таа смисла може да се критикува, доколку ја прифаќа формата на исказите што се однесуваат на одредени подрачја.

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

Една од клучните плочи во таа фаза, во смисла на оние што нудеа алтернатива на буката и бесот, беше и соло албумот на Mark Lanegan, “The Winding Sheet”. Lanegan на овој албум рамноправно ги третираше звукот на виолината и акустичните гитари со електричните инструменти, а како чекор понатаму кон фолк традицијата ја сними и обработката на Leadbelly-евата песна “Where Did You Sleep Last Night?“

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

И само во таа насмевка во обид таа препозна нешто од својата позната мајка и од топлината што толку ѝ недостасуваше тие неколку месеци.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Веруваше дека со неуморен дијалог и дебати може да ја докаже својата вистина, оти во таа вистина беше Божјата правдина.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Или пак беше само случајност во неговото случајно патување кон непознатото, во оној миг кога сфати дека најосамени сме тогаш кога упорно го бараме токму она што сме го оставиле зад себе токму тогаш кога сме тргнале во таа залудна потрага?

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Облечен во оваа иста униформа, со пушката потпрена на коленото, тој седеше пред исклучениот телевизор и се убедуваше дека стравот што го чувствува како грутка мраз во градите е сосема природен во таа ситуација.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Или пак Архимедовиот закон за подеднаквото количество вода што го истиснува секое тело потопено во таа вода.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Дедо Трајко не знаеше да го цитира Рацин, ама муабетот му врвеше во таа насока кога ќе сакаше да каже дека жолтите отрови, на млади години, не му биле непознати.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

Можеби за миг погледнал во избраникот на игуменијата Минадора и можеби видел дека тој е третиот што ќе му помогне на качарот Никифор да ја смени скршената оска: така е, тој мајчин син бега од неволата на болниот Неделко, се прави удрен.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

5 Го снемало, умрел. За таквите каков што бил Дмитар-Пајко обично се кажувало до заборав - умре по Поклади на патот кон Лесново, како што можело да се споменува, за него или за друг бележит селанец, дека се родил околу Задушници, кога овците на тој и тој ги нападнал помор.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во таа година се протерувани од Шпанија со удари на антиклерикалното движење језуитите.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во таа година Балзак објавува една од своите сто и повеќе книги (Чичко Горио), и со заслуга на Василиј Априлов во Габрово е отворено првото бугарско народно училиште.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Шепотот на љубопитноста во она малку крв што ја имав не можеше да ѝ се спротиви на бучавата од која небото паѓаше врз сите нас да нѐ ослободи од патилата и надежите.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Не, Герасим не ги знаеше сметките - бевме триесет и осуммина, некои со по едно воле, некои со близнаци, и повеќе ѝ верувавме на прикаската за царските синови и за чумата отколку на утрешниот ден.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Така говореа а јас ги слушав и се грчев во разбушавени магли.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во таа илјада осумстотини триесет и петта година продолжува во Африка и Азија движењето на европските колонизатори и се грчи на крвав камен Македонија. ***

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

И каменоделците дишеле шумно. Во таа шума на запалени човечки стебла, во тој оган што вивнувал од секое машко влакненце, ни Доце Срменков не останал неначнат.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Биле ветроепци: кога не им се работело, местеле по ридиштата примки за еребици, барале рекички од кои со приготвени кошови ќе извадат риба или во шумата покривале со лисја стапици за дивина, па фатиле болвлива лисица и срнец со бел задник. Лапале и полжави и желки.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Меѓутоа; како сенка зад сенката на својот врсник стоела немата девојка.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во тоа време Европа, ако знае дека се поминати шест или седум години откако Американецот Јозеф Хенри ги создал електромагнетите со голема сила (електричен мотор!), не знае дека во еден дел на Македонија мажите се впрегнуваат во рала и во двоколки.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Ја кренал здрвената рака забигорена до самото рамо и најпосле, како со туѓ показалец, го повлекол железното јазиче на кубурата.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во тоа време, по неуспехот на востанието во Савоја, италијанскиот револуционер Гарибалди е во Јужна Америка каде ќе се бори за независноста на Рио Гранде и на Уругвај, Делакроа го оживува со цртежи Шекспировиот Хамлет, а во Македонија, по пет години од раѓањето на поетот Прличев добитник на првата награда во Атина за поемата Сердарот, негде на планината Бистра изгоруваат живи во плевна двајца стари иконописци заедно со голем иконостас за некој крушовски манастир.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Но и во таа бучава, во таа состојба кога треската го истиснува месото и го извртува човековиот дух како одрана кожа на дивина, со опачината на внатрешните сетила да доживува измислени и замислени настани, ги слушаш двете птици зад сплетениот ѕид на колата на која лежев: разговараа со гласовите на двајца од дружината, на оние што пред тоа си ја голтаа плуканката споменувајќи жена или жени и можеа да локаат анасонка, да пеат, братски да се прегрнуваат и пак да се морничават од копнеж по женско ноќно збивање.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Бев семче во премислување помеѓу неврат од мраз и 'ртење во таа пролет што допираше зелена само во соништата на треската.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Не знаеше дека пред тоа треснав со плешки на земја заради истоштеност што почнува кога ќе ти се стори дека колениците ти се испразнуваат и стануваат клобуци од коска ненадејно истанчени пред некое распрснување.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Ќе почнам. - Со нож, ќе почнеш со нож? - Бездруго, не се возбудил Онисифор Мечкојад.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Сега во дворот, во таа наголемена половина поцрнета тепсија, бевме собрани сите што се мислевме како гости на домаќинката: Арсо Арнаутче, Сандре Самарија, Никифор Ганевски, Онисифор Проказник и Орлен Шумков: Никола Влашки продолжи да спие во плевната а јас стоев зад недоплетен кош и се сеќавав на летните топлини и на благото бранување на 'ржта во предвечерните времиња.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Потоа - што? Нивнава куќа ќе остане празна.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во Македонија, и на еден дел на Балканот, еден вид чума (Pestis opis) ги сотира седалките на пчелите.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во таа илјада осумстотини триесет и петта година умира композиторот на Норма, Белини, и се обвиваат со филц и гума тркалата на парниот автомобил.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

По ден, тогаш веројатно по последниот јасник во таа илјада осумстотини триесет и петта година, додека светлоста откосо се ближела кон рудината на која стоеле, нејасноста во очите на видовитиот не можела да им стане водач.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

И така, во таа ноќ најстрашна од сите ноќи на патот, се будев и пак тонев во соништа.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Доколку подоцна очите не ми солзеа, ѕвездите навистина беа сребрени и влакнести.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Говедска жолчка, побрзал Пандил Димулев. - Да бараме говедска жолчка и грутче во таа жолчка. Тоа било доволно.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Воздивнувал за да не залипа - сѐ што се случувало било премногу за младоста во таа проклета пролет.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Мислеше дека ме опива првото доброутро на пролетта во таа крастава година да лежам со тил на камен и без трепкање да го гледам движењето на орлите.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Трет нивни мртовец, рекол во себе давајќи му некое посебно значење на броењето небаре потоа полесно ќе можел да пресмета колку живи останале на целата човекова земја, но веќе сметката се менела: видел како паѓа уште еден од последен истрел во таа битка и видел како двајца од две страни со неприфатливо исти движења и исти искривени лица збрцуваат еден во друг презашилени алатки на смртта, едниот сличен на мртовецот пред неговите нозе, другиот неповторливо сив и влакнест, со обетка на увото.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Да можеа да се доберат до него во таа долга ноќ, ќе го дереа и ќе му ги корнеа ноктите, ќе го наденуваа на зашилено јасеново стебло.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Во исто време во некои европски домови навлегува покуќнината Бидермаер, по која многу подоцна (денес) ќе копнеат внуците на македонските селани од Кукулино, премногу рамнодушни за да знаат дека еднаш, во илјада седумстотини четириесет и првото лето господово, еден нивни подалечен дедо, скитник, калуѓер, бакрорезец, иконописец и хералдичар го објавил во Москва грбот на својата земја - жолт лав на црвено поле.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Фиданка Кукникова, змија, со презир но не и без восхит шепнал Адам Лесновец. - Била држанка, станала жена, сега е распуштеница.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Во таа куќа ќе се преселиш ти, оче Панделиј. Но ме сака ли Фиданка Кукникова?

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Тагата по селото во подножјето на северната скопска црногорица ги гонела со труд да го совладуваат бавното движење на времето, во таа доба на годината ненадејно смекнато од јужно ветре и од сладострасност на цутната разбуденост на овошките.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Почекај, ќе те фатиме и ќе ги врзуваме опинците и објалата со твои жили.“

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Ќе му ја засечам жилата на челото. Онаа, меѓу очите. Во таа жила 'ртат црни соништа.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Влегува Саветка и ги затекнува во таа положба-загрнати).

„Антица“ од Ристо Крле (1940)

И писателите беа помилувани, од страв дека ним може да им се случи истото што и на познатиот Нобеловец С.Р., кога лик од неговата последна книга најпрвин го врзал гол за неговата работна маса, вербално злоставувајќи го со најздодевните реплики, и читајќи му ги, со особено навредлив тон, пасусите со бескрајни описи на само едно дрво (по кои писателот беше особено познат во упатените кругови), за на крај да му го направи истото што и авторот му го сторил на неговиот лик - го фотографирал во таа, а и во други деградирачки пози, и потоа фотографиите ги ставил на Фејсбук, зачинувајќи ги со злобни коментари.

„Сонце во тегла“ од Илина Јакимовска (2009)

И нешто, не се сеќавам што, та-та-та-та... боли...“ љубовта во таа смисла, секогаш негативно се одразува врз погледите на свет на одредени граѓани.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Едвај да постои уметник од тоа време чиешто влијание денес би било повеќе пресудно; во таа смисла - во смислата на една неисцрплива величина - можно е да се спореди само со Шекспир.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Зошто во неа Бог помалку би се очитувал?

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Зарем во таа борба не се чувствува надежта и стравот во врска со неговото таинствено и возвишено дејствување и со неговата Љубов?

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Денешниот комунизам е “интернационален” само во таа смисла што своите пароли ги собира од московските арсенали.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

„Ова е брат ми! ѝ рече брат ми и уште многу малку кажа до крајот на нашиот престој во таа, за мене, непозната куќа.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

„Хиероглификата“ во таа смисла е и израз на самодоволност и презирање на интелектуалното партнерство. 242 okno.mk

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Католичката црква во таа смисла е на раскрсница: или во своите манифестации, на пример, и пред литургискиот простор, ќе го преземе поедноставениот, масовно-психолошки там-там на тоталитарноста, под-класицистичкиот стил на мравки, или пак и во таа смисла ќе се идентификува со она неподобното, со она што предизвикува.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Оваа загуба на природата како отпор и побуда води кон загуба на персоналноста, може да доведе до недоразбирања во средината и до исчезнување на било какви односи со другите - сè едно дали тие се религиски, метафизички, политички, социјални или еротски.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

И дури пишување на песни на тема, никако не поврзана со градежништвото, нешто како: „Птицата на гранка скока, сонцето на небо блеска... Примите го, мила моја, поздравот...

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Прастар естетички судир (...) Дали изворниот антагонизам меѓу двата „апсолути“ кој е толку заострен во денешниот свет, не само во денешната уметност, претставува борба за сликата божја?

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Но Леонардо да Винчи, uomo univerzale од почетокот на Новиот век, тешко може да биде обвинет за површност и леснотија.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Чудно што баш во таа ситуација се присетив дека човекот пред мене се вика Стојан, и што тоа веднаш го поврзав со една мисла на Димитар Талев во “Преспанските камбани” дека сите Стојани во Македонија се дојдени од село, и што, најсетне, дури не по сопствена волја, се насмеав а човекот, не сфаќајќи што ми се мота низ главата само ме прекори дека тука нема ништо смешно, дека вака било, онака било, главно само за тој фамозен ѓон зборуваше, и за тој Шилото кај кого требаше да отидам.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Повеќе идеолошкиот интернационализам на социјализмот речиси е претворен во фикција.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Ја бранеа добро границата, излегуваа на крај со италијанските напади во таа рана пролет, што опснежуваше, се гонеа по спиндилиите на Албанската граница во тој април, но наеднаш станаа свесни дека веднаш во нивниот тил се веќе германските тенкови и дека тие продолжувале сето време да бранат една земја, која била прегазена одамна пред тоа.