- Ете, во Ерменија се готви бунт, - продолжи Гоце. - На островот Крит востание...
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Бугарите ќе ни даделе триста илјади пушки.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Мајка ми беше во Полска, татко ми во Грција (заборавив да кажам дека кога беа затворени во Лерин татко ми со браќата и снаата, татко ми не го пуштија од затвор, туку беше прогонет на островите во Грција и таму беше сѐ до 53 година ...ако е точно, не сум баш сигурна(!)... кога го ослободија живееше во Лерин, ама беше политички неподобен).
„Ласа“
од Наташа Димитриевска Кривошеев
(2011)
Тој стана градоначалникот на Закинтос, главниот град на истоимениот остров зашто беше омилен меѓу жителите и избран како честит и примерен жител, за прв човек на главниот град на островот, но според авторитетот, би се рекло и на целата островска заедница што броеше близу триесет илјади души.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Тоа како да си дете оставено надвор во најтемната ноќ”. Така, на посигурно место на островот замина и семејството на рабинот Елеазар Корео.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Тие ѕидини, на кои дедо му живо се сеќаваше, беа битни делови на историската хроника на градот, а со тоа и на островот.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Од друга страна пак, тој и владиката беа два поглавара на островот и во тешките времиња на италијанската окупација беа упатени еден на друг многу повеќе одошто тоа би биле во времињата на слобода и на мир. Со тие чувствувања, впрочем и се собра овој одбор под иницијатива на локалното свештеништво и на градоначалникот Карер, на оловниот ден што навестуваше скорешен дожд, трпеливо да го чека владиката на закинтското пристаништето. И додека групата на молот уште немаше видено дека тој наближува, од прозорецот на својата канцеларија појавувањето на бродот на хоризонтот го виде Паул Беренц, началникот на СС единицата на островот.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Истиот ден од пристигнувањето на Хрисостом, во зградата на митрополијата владиката го посетија мајорот Лит, шефот на безбедноста Беренц, префектот Кесар Марѕокис што ја претставуваше цивилната власт на островот, градоначалникот на Закинтос Лука Карер и други видни граѓани на островот.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
На човек на моја возраст не му останува ништо друго освен да чека, каде и да е“, се обиде да се пошегува свештеникот погледнувајќи го со бистар, прониклив поглед „Освен тоа, сакам да бидам присутен кога нашиот Одисеј ќе се врати на оваа тажна Итака.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Во постари времиња и градската населба, како и засебно поставеното еврејско гето, се наоѓала зад ѕидините на венетската тврдина распослана на ридот, но со тек на времето, градот, како и секој жив организам, едностано ги премавнал високите камени огради и се источил кон морскиот брег. Во главата му се појавува сликата на рабинот Елеазар Корео.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Бродовите беа големите, променливи украси на пристаништето.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Старецот ја држи в раце свештеничката капа заедно со килибарните бројаници, додека ветрот му ја развејува проретчената коса полека отплетувајќи му го врзопот од долгите бели коси, што лабаво му трепери на тилот. „Одете оче, засолнете се во пристанишната зграда, ќе Ве повикаме благовремено”, му рече Лука Карер на старецот во чии раце беше крстен во црквата на Св. Дионисиј, заштитникот на островот, добивајќи го името по својот дедо, но и според еден од четирите евангелисти.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Тие расштимани звуци навидум внесуваа живост во депресивната атмосфера од третата окупациска зима на островот. Лука Карер шеташе вдолж молот и досадувајќи се, со врвот на големиот црн чадор со дрвена дршка, ги допираше металните бочи на пристаништето.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Италијанската триколора се развеа над јонските острови, од Крф, Кефалонија, древната Одисеева Итака, сѐ до Закинтос или „Илѐеса”, „шумовитиот остров” како што го именувал Хомер, тој Фиор ди Леванте како што, делум и поради богатата вегетација, го нарекувале романтичните венецијанци. Во новата окупација на островот, трагите на тој романтизам беа наполно исчезнати.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Така, радо ќе потсетеше Карер во своите говори, во име на наследениот соживот, во еден романтичен занес, големиот локален поетот Николо Уго Фосколо кон крајот на 18 век, со копач во рацете, ќе се обиде да го урне ѕидот што ја одвојувал еврејската од другите заедници на островот...
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Постоеше можност некој да ги открие засолнатите и само еден таков случај можеше да ја уништи целата операција.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Додуша подвојувањето не било само верско. На Закинтос од венецијански времиња многу повидна била поделбата помеѓу аристократијата и „пополарите”.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Во Атина од каде што доаѓаше владиката тој беше сведок на вистински драми врзани за прогоните над локалното еврејско население. Митрополитот имаше време и расположение за сите присутни, но посебно внимание им обрати на посетителите во германски униформи.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
По реализацијата на тие итни задачи можеше да го сврти вниманието кон спецификите на ова мало островце.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Во меѓувреме и групата на молот го здогледа бродот и Беренц ја забележа раздвиженоста која завладеа меѓу присутните.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
И покрај добрите односи на христијаните и јудејците коишто впрочем со векови живееа заедно на островот, ѕидините остануваа како наследство што потсетува на едно некогаш јасно и цврсто подвојување.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Грчката војска имено, не само што ефикасно го одби нападот на војската на Мусолини, туку италијанските сили успеа да ги потисне дабоко во територијата на соседна Албанија, нижејќи победа по победа над силната солдатеска изненадена од бестрашниот настап на малата армија.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Тој и самиот беше навремено известен за враќањето на владиката, но на тоа гледаше како на технички податок, со оглед на битните задачи, коишто поради примопредавањето и инсталирањето на новата власт на островот, веќе му се наоѓаа во задоцнување.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Овие заостанати примитивци можат да се најдат на островите Фиџи, на Тахити, во Нова Гвинеја, во Виена, Париз, Рим и Њујорк - секаде каде што има луѓе.
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Поминале неколку години... Еден ден, кога бродот стигнал на островот Бисерна Школка, по бисери, луѓето на бродот мошне се изненадиле: кај нив дошол еден човек обрастен со долга коса и брада, ослабен, вистински див човек.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Избегал и се сокрил некаде на островот.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Во почетокот, племето што живеело на островот, со недоверба и со страв се однесувало спрема овие непознати луѓе.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Наместо козметика користам остатоци од вистинско далматинско масло, лани го купив од барба Бино на островот Брач.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Зборот, само игра на случајноста или трагач по загубениот поларен свет: помеѓу јатата ситни птици на островот на смрзнатите водопади, со патишта што треба да се изодат пред да станат проодни А сонува Атлантиди во ѕвездениот архипелаг Зборот, раскрилен бран што срчено ќе го крепи Ноевиот ковчег во водите без граници Или само фрлен зрак врз твоето мрачно лице што не знае каде спие, кај се буди, А сонува Атлантиди во ѕвездениот архипелаг Зборот, потоната надеж и измолкнат крик од молчеливите води.
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
Нѐ фати пладне и на пладнување одиме на островот Свети Аиљ до каде нѐ води понтонски мост што недамна го постави армијата.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Санитетските коли од Швиноујшче ги превезуваа грчките партизани во болницата „250“ на островот Волин.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Од Франција тргна со брод за Истамбул, но зафати силна бура што го оштети бродот и се истовари на островот Крит.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Спријателен сум со него... Спријателен сум уште од времето кога со една жена лежевме на островот Крит под неговата икона...
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
5.2 Јас не знам да војувам. Јас болувам и самувам И плачам за вас ближни мои И ви велам И си велам: Доаѓа часот да се прочита бескрајноста На морето Да се состават букви од скршените линии На хоризонтот, Да се седне на островот и да се самува Под осамено дрво Што говори со древен јазик.
„Век за самување“
од Веле Смилевски
(2012)
Неговиот дворец мора да е всаден само во водниот дел на островот што ја држи ледената палата на ветриштата.
„Авантурите на Дедо Мраз“
од Ристо Давчевски
(1997)
Ги собираат децата и ги водат на островите на превоспитување.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)