Се вслушуваа кон дишењето од другиот крај на пештерата, и кога се уверија дека сите други спијат, полека тргнаа и излегоа од пештерата.
„Раскази за деца“
од Драгица Најческа
(1979)
Но сите тие беа празни, мислиш одамна запрени.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Прво застана момокот Потоа дотрчаа двете калуѓерки А кога удри камбаната и се покажаа ѕвездите Од ѕидовите на пештерите во манастирот Еден по еден се симнаа и светците Застанати на брегот на езерото и са ноќ чекаа Да се покаже во водите одразот на девојката Што мина тука денес на пладне Во бела облека и жолта лилја во косите.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Од мене ќе остане само писанието изрежано на големата стена од левата страна на пештерата.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
По посетата на пештерата, некогашната партизанска болница, во која сѐ уште има остатоци од дрвени кревети поставени на три слоеви, фаќаме пат за Пили, по старо Винени, единствено село во Преспа кое по грчката катастрофа во Мала Азија во војната со Турција, тука доселија просвиги – бегалци, од Македонците наречени маџири.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Каушот личеше на пештера во која се довикуваа.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Но студот што излегуваше од ѕидовите на пештерата набргу им ги затвори устите. Истовремено им ја симна и крвта од образите.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Веле стои на пештера, тој ми вели ем говори: „Ај станујте, мој другари, фашистите сардисаа, сега за нас живот нема, живи ќе нѐ изваќаат“ Сите тогај се пробија, се пробија, куртулија, другар Пецо ни погина – фашистите го фатија, главата му пресекоа, долу село ја снесоа, долу село во Габровник, во Габровник на средсело.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)