И така дедот Стале веќе во првите петшест години од создзвањето на манастирот располагаше со чифлиг од 80 хектари најубава земја, со булук од седумосумстотини овци и кози, со сурчја од шеесетседумдесет говеда и коњи, со седумосумстотини овци и кози, со сурија од шеееетседумдеоет говеда и коњи, со седумосум ѕевгари волови, со стоипедеоетдвесте кошници пчели и стодвесте кокошки, врз сето тоа со седумосум души момоци како отец Арсенија на чифлигот од свети Горѓија во Метуите.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Живеејќи на чифлигот на татка си потајно демнеше згода за која ќе може да ги наклевети Акиноските пред султаните во Константинопол и да им го одземе Имотот а нив да ги направи свои раетини.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Меѓу сите нив навиден и најпрокопсан беше Стево Србино, но тој ја имаше таа несреќа, иако домаќинката му беше здрава и лична да не може да биде повеќе, да нема деца, а Блаже Станкоски, кого Србите, поради големите мустаќи, го завикаа Брко, ги имаше толку многу, што не знаеше што да прави со нив.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Мусли бег нема да го испушти Јована да премине на чифлигот Јаузоски, припратен е по него како по свој, го научи турско писмо, го изучи да свири ут и го изучи да го толкува Коранот и му има повеќе доверба од на синовите.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Голем Пат, пак, поправо тој би требало да се вика Широк Пат, наместа достигнува широчина и до десет метра, на северниот крај на срецелото се издвојува од Пазарџиски Пат и тргнувајќи право на запад, минува, од северна страна, помеѓу гумното на Дамчевци Џаџовци и, од јужната, помеѓу северниот ѕид на чифлигот Трпоски и авлиите на Дамчевци Мирчевци, Дамчевци Дамчевци и Бозовци Перуновци.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Во Потковицата сѐ уште се немаше случено, но за слични злодела денизден пристигаа вести од околните села: Турците грабеа моми и невести и ги носеа на чифлизите; таму ги турчеа и се женеа со нив или сѐ до старост ги чуваа во харемите, а кога ќе остареа, огрубени и обесчестени, ги падеа.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И Турците се острелушија; се уплашија дека ајдутите навистина можеле ноќеска, несетени од никого, да се префрлат преку авлиите на чифлизите, па и тие, на чело на своите раетини, се дадоа во потера.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Откако по враќањето од кај Јанчевци главите на сојовите ги испратија мажите, вооружени со секири, да вардат на чифлизите, во трлата кај овците, во пондилите кај добитокот, во кошарите и амбарите, а сами со пиштоли в пазува отиде да ги пазат копите на гумната, ниту една поотпркната христијанска душа во Потковицата не спие.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Кога Турците сопственици на чифлизи почнаа да си заминуваат од сета Пелагонија и од Потковицата и да се населуваат во градовите, тоа стана по бојот помеѓу орлите и штрковите кој во 1901-та започна на Алилово и се пренесе во Беговски Ловаѓе, односно тоа произлезе од страв од она опачно претсказание што го срочија христијаните по победата на штрковите над орлите, дека му е блиска пропаста на царството, жителите на Потковицата од своите бегови купуваа земја во близина на чифлизите или во дворните места на чифлизите и на новооткупената земја подигаа живеалишни куќи и се делеа на клонови.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Тоа е срецелото. Оградено е, од југ, со авлијата на Јанчевци Талевци, од исток со авлијата на Мицковци Трајановци, некогашното училиште и некогашната општина, од север со гумното на Дамчевци Џаџовци, од запад со источниот ѕид на чифлигот Трпоски, дуќаните Акиноски, кои уште од Второто србско зјаат пусти, со откорнати врати и прозорци, и со авлијата на Ризевци Софревци.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И секоја наредна ноќ се појавуваше од различно место од гората, а едно време и толку многу се прежали себеси што почна да се јавува дури и под ѕидиштата на чифлизите.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Имајќи го на ум ноќешниот разговор со Лазора Перуноски, дека може Хаџи Ташку и дружината се кријат на чифлигот јали Муслиоски јали Мустафовски, рече Најарно е, Тахир бег, ние првин да извидиме дали ајдути ни се кријат кај некого овдека, во Потковицата, без тој да знае, јали во плевната, јали во копите, зашто и ајдутите не се баш толку мажи па да ајдутуваат по вакво време, и тие носат еден живот, а не повеќе, и нив може да ги замрзне студ јали волци да ги раскинат, а потоа, ако не ги фатиме овдека, ќе тргнеме во потера по нив.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Но во 17. век Власите сточари, за да отворат пасишта, ја запалиле, а Турците сопственици на чифлизи, за да се одбранат од ајдутите што се криеле во гората, ги насрчиле жителите на околните села да ја исечат за огрев и градење.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Во време на аграрната реформа, во 1924-та, што ја спроведоа Србите по повторното завладување на Потковицата, на чифлигот Јаузоски и на сета најубава земја населија четворица Срби, солунци.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Ги протепа Адем неколкупати и им даде тродупли работи на чифлигот.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
За работа на чифлигот не мислеше, па ниту го тераа домашните.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)