ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Потполното побудување на виртуалниот објект се распаѓа на сили што му соодветствуваат на парцијалниот континуум, на брзини што преминуваат низ иситнетиот простор.

Континуумот на виртуални слики е фрагментизиран, просторот е иситнет според правилното или неправилното декомпонирање на времето.

Допирот во процесот на осознавање почесто делува во соработка со другите сетила, пред сѐ видот, затоа т.н. хаптично осознавање на тродимензионалноста е можно дури и при симулација на виртуелни тела, какви што се холограмите.

Телеприсуство.

Технологијата на виртуелната реалност овозможува убедливо чувство на целосно движење, со податочната ракавица е стимулиран и допирот, се работи за право пробување и населување на виртуелноста (уметнички кодирана); посебно делотворни се движењата (излети) за сликите, симболите и зборовите.

Технологијата на виртуелната реалност е важна и поради тоа што конечно го рехабилитира допирот, односно тактилното сознавање, и го внесува како важно сетило дури и во областа на дигиталните делови, кои се, според традиционалните претстави, прилично cool, инстантни и стерилни, па затоа одалечени за, за common sense, вулгарниот touch. okno.mk | Margina #15-16 [1995] 35

Податочната ракавица (data glove), која што овозможува влез и во уметничко кодираните виртуелни светови (во смисла уметност на виртуелните машини), е главен интерфејс во технологијата на виртуелната вистинитост, таа нагласено го аплицира допирот дури и при trip-от по паралелните светови.

Споменатите инсталации (со логиката на виртуелните машини поврзани дела) без големи тешкотии го менувааат општествениот систем на уметноста како комплексни, нелинеарни, автореференцијални и автопоетични.

Преку значајните движења на виртуелната реалност (врз основа на вртење на главата и придвижување на податочната ракавица) примателот „патува” по четирите соби-светови, од едниот во другиот, ги разгледува симболите во нив и ги испитува.

Токму од во овој текст споменатите уметнички дела, втемелени врз технологијата на виртуелните машини, доаѓа чекорот нанапред во новата проценка на допирот и со тоа доаѓа до вистинска субверзија на полето на естетиката, којашто досега ги форсираше како сетила- okno.mk | Margina #15-16 [1995] 45 теоретичари само видот и слухот.

Со технологијата (техномагијата) на виртуелната реалност (поврзана со интерфејсите, какви што се: податочната ракавица, податочната облека, наочарите-монитори) денешниот поединец, значи, тргнува на пат во потенцијален, паралелен свет, такашто светот на имагинацијата не му е достапен/видлив само на духовното око, туку исто така и на ‘духовната рака’, бидејќи допирот е можен со податочната ракавица (data glove), постои стерео во 3D графичка симулација, а таа пак се менува во зависност од примачот.

Уметничкото дело впрочем (како програм) значајно се прилагодува кон желбите на примателот; во рамките на виртуелната реалност примателот ги гледа (метафорично речено) само оние филмови, кои што ги сообликува (режира) самиот тој.

Сетилото за допир е при­лично материјално, непосредно, исто така е и егзистенцијално сетило кое што има важна когнитивна функција (да споменеме дека детето ја осознава околи­ната токму со допирање на предметите), но очигледно сè уште нема референт што одговара, значи предмет што би можел да се конструира во повисоко тео­ретско ниво на сетилното.

Технологијата на виртуелната реалност (cyberspace) е подлога за значај­ното новомедиско уметничко дело, наградено на Ars elektronica 1992, тоа е инстала­цијата на Moni­ ka Fleischmann и Wolfgang Strauss, Home of the brain.

Покрај виртуелните машини на Jan Baudrillard, можеме да ги поставиме уште и фотокопирната машина, полароидот, мобил­ниот телефон, вокменот, телефаксот, видео-камерата, личниот компјутер и секако дури и деловите/ интерфејси на виртуелната реалност (како технологија).

Роботичкото присуство ѝ додава уште еден аспект на виртуелната реалност.

Во таа смисла инстала­цијата Поглед со рака се обидува да загосподари над видното и воедно го огра­ничува, бидејќи како-божем-сопственикот на погледот може во тој пример да манипулира уште само со веќе создадениот, дефиниран програм.

Само тогаш таа може да изнедри ум на виртуелно ниво.

На виртуелната карта убаво се гледаат Смилево, Клисура, Прибилци. И Крушево, бај најт.

Прегрнување на виртуална слика на жена што плива во просторот и којашто можеме по желба да ја моделираме, со којашто можеме визуелено слободно да манипулираме, галење девојка на екранот на „подводната маска” не е тактилен однос со неа, сѐ уште не е чувствување на сите оние полови квалитети што ги дава реалното тело.

Гледачот тогаш би легнал на виртуалното тело и би бил цврсто убеден дека продира во него.

Кибернетика Создавање на виртуалната сексуалност спаѓа во поширокото подрачје на кибернетиката, па затоа да кажеме уште некој збор за тоа во која насока во иднина ќе се развива кибернетизацијата на телото што претставува подлога за секое вештачки генерирано и на научно-технолошките постапки подложено сексуално уживање.

Идејата за дрогирање со ... се наоѓаме на виртуалната стварност е апсурдна.

Комбинацијата на автопати на податоци и проширена телевизија неизбежно ќе доведе до враќање на селската индустрија во форма на виртуелни разбои.