ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Со оглед на тоа што Ратка беше физички надмоќна Трпе стана дури и жртва на семејно насилство.

Таа систематски ја поткопува солидарноста во семејството, а го нарекува својот лидер со име кое директно му се обраќа на чувството на семејната лојалност.

Можев да ги видам помамувачките ливчиња на семејното стебло, од макроскопската материја па сѐ до квантниот вакуум, пресметувајќи точно што се наоѓа помеѓу тие две сфери на време.

Како и многупати на ова речиси безизлезно надреалистичко патување во родната земја, кога барабанската реторика на моите водичи ме исклучуваше со мислите, за среќа, во свеста, повторно ми се отвораше вратата на сеќавањето на семејниот дом, на Мајка и на Татко, со сите во семејството.

Еве ме насилно довлечен на некакво задоцнето верско – идеолошко „покајување” за да ги трпам последиците од моите божем големи гревови, пред сѐ космополитските, надоврзани на семејните, емигрантските.

Тоа беше еден од нејзините најмоќни начини да ја изрази катарзата на семејната среќа, запрена на некоја од непредвидливите меандри на егзилот, потоа извишена и запрена врз облакот, како во слика на Марк Шагал, спасена од фаталните граници.

Таа наша ѕвезда водилка на семејната судбина во небеската геометрија на егзилот, остануваше како наша последна татковина – надеж.

Фотографијата била направена во дворот на семејната куќа во Дебар Маало, во 1971 година.

(...) Да не мислиш на неможноста со сигурност да се излезе еднаш засекогаш од вителот на семејните трауми, „вини на предците“ и закоравените предрасуди, како во добар дел од расказите?

Освен до дипломатско - конзуларното претставништво на Република Македонија во странство, во државата чиј државјанин е или во државата каде што тој престојува врз основа на дозвола за престој, се отвори можност барањето за издавање на работна дозвола странскиот државјанин да може да го поднесе и во АВРМ, која е должна по службена должност да обезбеди мислење од Министерството за внатрешни работи, освен во случаите кога странецот поседува: (1) дозвола за привремен престој врз основа на семејно обединување; (2) дозвола за привремен престој на член на потесното семејство на државјанин на РМ; (3) дозвола за привремен престој поради хуманитарни причини – жртва на трговија со луѓе и (4) лична карта за признаен бегалец, лична карта за лице под хуманитарна заштита и идентификациона исправа согласно со Законот за азил и привремена заштита (чл. 1 од ЗИДЗВРС/јул.12);64 б) се допрецизира и постапката за издавање на работна дозвола врз основа на барање на работодавач и на корисник на услуги, со 64 Закон за азил и привремена заштита, Сл.весник на РМ – 49/03, 66/07, 142/08, 146/09 и 166/12. 71 додавање на два нови става со кои се пропиша дека во одредени случаи (кога барањето за добивање на работна дозвола не се доставува до дипломатско – конзуларно претставништво на РМ во странство) барањето за добивање на работна дозвола може да се поднесе и подигне од АВРМ, која е должна да обезбеди мислење по службена должност од Министерството за внатрешни работи (чл. 2 од ЗИДЗВРС/јул.12). 3.

Но, не донесувајте преуранети заклучоци.

Причината за да се појавам не само како сведок туку и како поединец кој покренува обвинение, не беше само скапоценоста на семејниот ѓердан на Цвета Басотова, туку и споменот по едно изминато време што го бев сместил во преградата на скапоценостите и раритетите.

Таа е гласот на омразата кон средносталешкиот домаќинлак, кон женствената улога што се одликува со трудољубивост, одговорност, самопрегорна посветеност на семејството, па, наместо тоа, се решава за раскош, уживање, богатство, елегантност и ослободеност од задолжителните општествени стеги – онаа слобода што може да се купи само со пари.

Зашто она што го овозможува иронијата, во согласност со прагматиката на кампот, е можноста да се доживува театралноста на семејниот живот истовремено и како ужасна и како урнебесна, без притоа едната димензија на тие театралности да се асимилира во другата.

Отфрлајќи ги сите побарувања на семејната божемна невиност и капејќи се во дречлива, неприродна неблагодарност, таа си го виори чувството на надмоќ пред конвенционалните буржоаски канони на моралноста, нормалноста и природноста. ‌Такво чувство на надмоќ над здодевните, нормални луѓе одамна се забележува (се слави или се презира) како одлика на машкиот геј- субјективитет.

Настана детска пискотница, старски молби, плачки, пцости, физички напади и расправии, но откаде паднаа неколку старци од јатаганите на семејните, децата беа собрани и со кадијата на чело, одведени и затворени во еден конак, а старците си заплакаа и си отидоа во своите села да им ја однесат тажната новина на мајките и татковците од пленетите деца.

Како исклучок од ова, од 2007 година странец може да поднесе барање за издавање на работна дозвола до Агенцијата за вработување, само доколку поседува: •  дозвола за привремен престој врз основа на семејно обединување, •  дозвола за привремен престој на член на потесното семејство на државјанин на Република Македонија, •  дозвола за привремен престој поради хуманитарни причини, и 115 •  лична карта за признаен бегалец, лична карта за лице под хуманитарна заштита и идентификациона исправа согласно со Законот за азил и привремена заштита (чл. 10, ЗВРС).

Тоа е прекрасно, навистина прекрасно: вашите браќа плаќаат за вашиот престој, вие уживате во слободата во овој затвор, како што ја нарекувате нашава болница, наспроти неслободата и присилата кои сте ги чувствувале надвор одовде, неслобода и присила далеку помали од оние кои ги чувствуваат вистинските болни, секако, вашата неслобода и присила се сведувала на семеен конфликт, а не на длабок раздор во себеси.

Да, вие сте овде навистина како на еден долг одмор.

3. Парадокс Ако „Бог ја знае мерата“ на бесмртноста и на злото кое „расте и зрее“19 тогаш нека гугне зошто бројките се зголемуваат а бесконечното се наближува кога – о, парадокси! – „секој ден сме сѐ повеќе во загуба“20 нека објасни -богат со средства и начини- кој ги благослови човекомрсците та в оган фрлаат сѐ живо и диво да му се сотре семето на семејниот Матери?

Тука завршуваше хоризонтот на семејниот егзил.

Во библиотеката се наоѓаше јадрото на семејната тишина.

Братот, на крајот, виде-невиде, конечно се откажа од составувањето на семејното стебло по Мајкина линија, поради непремостливата тага што ја обземаше Мајка кога се сеќаваше на мртвиот и на живиот дел од своето семејството преку границата.

Продолжуваше со животот што ѝ преостануваше, со непогрешлив внатрешен усет и со чувство за мера, да си го исполнува својот круг на семејната судбина.

Мајка само бараше од синот, немаше други барања, на семејното стебло да се запише времето кога живеевме до границата, пред да бидеме разделени.