Мислата за национално обединување на Македонците, иако под маската бугарска, се зафати во 1890 г.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Од самиот зафаток на револуционерната организација Македонците во Бугарија, или со бугарско образование, работеа под маската Бугари, едно затоа што така се викаше голем дел од населението, а друго, што по тој пат можеше да се добие поддршката на бугарската влада, на бугарскиот народ и на Бугарската егзархија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Инаку, самата приказна во „Бебето на Макон“ е едноставна и заличува на некаква апокрифна варијанта на Новиот завет: една грда, стара жена (под маска) раѓа особено продуховено дете; нејзината убава и интелигентна ќерка (маестрална улога на ....) го користи детето за сопствена промоција, но и за добробит на градот Макон; се покажува дека детето има многу помоќни способности отколку што претпоставувала итрата ќерка- девица; обидот таа да ја загуби својата невиност од страна на еден локален високодостојник завршува со смрт на младичот; девојката сфаќа дека детето е тоа кое ја предизвикало смртта и таа го убива детето; за казна, осудена е да биде силувана од цела чета војници; таа умира, а низ целиот филм присутната публика (измешана со актерите на театарската сцена) на крајот вели „Каква добра глумица!“
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Во старите времиња, тој имаше скриени еретички мисли под маската на конформист.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Одговара, под маската на ведра резигнација: „Ќе мине“, не слушајќи го огорчените протести на пријателката - повторно помислува дека е премногу наивна за своето еврејско потекло.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Додека во светот на Андриќ и на Селимовиќ е доминантно настојувањето да се даде, меѓу другото, една можна слика на историјата, на епохите, на конкретниот простор (Андриќ), или под маската на историскиот настан, вечните теми на судир на поединецот, на општеството, на политиката и етиката, парадигматично да се вклучат во современиот контекст (Селимовиќ), Башевски ги поврзува историјата и современото, ставајќи ги двата поима под сомнение како конечно неспознатливи во својата интеракција.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Таа, публиката не е под маска; но таа гледа дека оној кој говори срамно, оној кој го говори она што таа сака да го чуе – е маскиран, заштитен, недостапен.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Така и Луција: таа беше таен и непознат запис за мене, затоа што јас бев незрел како маж; Луција, исто така, беше сосема свесна за тоа дека е пред мене; нејзиното тело, како што минуваа годините, ги добиваше формите на страста што подоцна секој макар и малку искусен маж ги препознава дури и под маската на облеката, кај секоја жена.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Но гневот во мене растеше, и некое чудно чувство дека сум употребен ме опседна: ме опседна чувство дека не било толку тешко да се дојде до Луција, дека таа ова истото го правела под маската на недопирливата Луција, и јас решив да се одмаздам на најглупавиот можен начин, на начин на кој може да се одмазди само млад маж кој не преспал со жена; во моментот кога требаше да бидам во Луција, јас ѝ го ускратив тоа задоволство; таа мижеше и чекаше, но ништо не се случуваше.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
И дали маската служи за да се сокрие идентитетот на „бесрамникот“, или за нешто друго: да се сокрие неговиот транс што тој го доживува под маската?
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Познато е дека луѓето под маска доживуваат еден вид транс, затоа што се наоѓаат на тенката линија меѓу идентитетот и алтеритетот, меѓу она што сум јас и она што ме прави маската (не-јас); во таа двосмисленост на идентитетот (како и кај проклетиот формулар што се вика пристапница) се состои трансот, карневалското чувство на еуфорија; во такви услови анално-гениталните опсесии стануваат неминовни (по тоа не се разликуваат партиите и карневалите); и треба да се види допрва зошто двојството на идентитетот, по правило, кај сите народи и култури, се сврзува со анално-гениталната метафорика.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Таков провинцијален експанзионизам, таков фрустриран паланечки дух, кој за сексот и аналните искуства говори само под маската на обредот, кој во суштина е обред на една политичка партија, не нуди никакви перспективи.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Но мене отсекогаш ме интересирало зошто во таквите обреди (каков што имаше намера да изведе и Луција на крајот од приредбата) тие работи, срамни, забранети, жигосани од истата заедница (во нормални, некарневалски услови) – се говорат под маска?
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Тука веќе почнуваше анално-гениталната карневализација на обредот, нешто што публиката ја креваше на нозе; почнуваше забранетото, под маска!
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Под маската на љубопитен ентомолог, Петар Бем го спроведува својот пеколен план на освета.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)