ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Јас станав, веќе окрепнат, и појдов на местото на бунарот.

Тој досега не беше видел толку луѓе на едно место, не беше слушнал толку гласови одеднаш, не беше спал ни една ноќ во таква ѓурунтија и викотница како ноќеска, та затоа не можеше да предреме ни во зората, ами стана и појде на долчето, та се изми образ и се поосвежи од мамурлукот.

Почина малку, задржувајќи ја мислата за пушката подгреана, па стана и појде да го пушти добитокот на поило.

Го вратив моливот и појдов да го барам крокодилот.

Крокодилот ги отвори очите и полека се сврте кон мене.

Се дигнавме и појдовме по плоштадот.

Се согласив и појдов со нив очекувајќи ја оваа голема акција со возбуда. Па... станував Црн брат.

Ги стасав и појдов со нив. Ненадејно, без врска и потреба, Пенчо гласно кликна: - Земај сѐ што можеш!

„Бегај, малечок предавнику, не бутај ме во грев.“ Се свртев и појдов со морници под тилот.

„Ти реков, тргај ми се од очи“, со изменет глас ме помоли и јас знаев дека е пак оној вчерашниот Онисифор Мечкојад што не простува.

Се отвори од некоја своја магија и појде на две страни, кон гола цуцулка на планина и кон друг облак со позлатен раб.

„Добро“ рече Онисифор Проказник. „Ќе го бараме кога ќе се раздени. А кога ќе го нјдеме, судете му - кинете жили и копајте очи.“

Се исправил тресејќи се со склопени очи за да не ја гледа белината на нејзините коленици и пошол нишајќи се кон покопот на најстариот од дружината.

Во очите за миг ѝ блеснала влага.

Ја изгубив сметката на времето и се најдов меѓу изгубените од дружината, врел, со развеана коса и со очи обземени од копнеж без сочувство на луѓе што еднаш веќе минувале по светлосната врвица на првата младост.

Над нас, високо, се движеше зачаден облак кон орел со неподвижни крилја. Не го стаса.

Пред втората ноќ на големиот пат, скоро со скок џапајќи се од нечие бладање, чудовиштето ги надраснало дрвјата и каменот и пошло со тешки и сепак притаени чекори по линија на светлост и мрак.

Мавни се од тие боцки и појди со мене, дедуле, го помолив. Аха, и не ме слуша.

Пред тоа испив голтка вино од жудливо грозје што го раѓа од песок Македониичкава, ме натера домаќинот да го сторам тоа, го опијанив срцето и појдов во длабочините на животот да ги поздравам оние што не се веќе мртви и да им раскажам како почна највозбудливиот ден на овој свет: ја видов 'рженокоса, пораснав, треската што ме мачеше изгоре од огнот на крвта премногу зовриена за да не знае што се случува во шеснаесеттата година.

Зачекори. Станав и појдов по него.

До султанот и до неговите паши стасале многу поплаки против одмаздникот, шербетот што го пиеле им станувал горчлив.

Затоа се собрале во Едрене најсилните јаничари и пошле на арапски биниши да го бараат ајдутот Парамон.

Никогаш никој во животот не бил толку сотиран да умира во страв од нешто што не видел и што не сонил.

Кога, што да видам - на грбот му се шират модрици и гребаници. Ме оскрби.

Одеднаш се присети на нишалката што ја доби брат ѝ и за родениот ден и појде кај мајка си.

Не давајќи глас од себе, го извади самарот од зад лежиштето и појде со момчињата кон стајата.

Не гледајќи во никого, го заобиколи Арса и појде кон ширум отворените порти на дворот.

Кога јатото се изгуби зад редот на оревовите џиновски стебла, некаде кон сувиот поток, лисицата ги допре на земја цицките и сети болка од надојденото млеко; го подуши млакиот воздух и појде кон длабочината на шумата барајќи непроодни места за да го прикрие патот до своето легло.

Не знаеше што да чини кога човекот го фати детето за рака и појде кон вратата, со бавни чекори.

Сиот потресен и понесен од црни мисли излегов од дома и појдов без одредена цел.

Си украл, му рекоа. Покорно ги подаде рацете кон нивните челични лисици и појде барајќи ги моите очи да се прости од мене.

А така момчета, вели и појди кај едни, појди кај други, не куражи и благодарја ви на учението, ни вели и ние: покорно благодарим, ќе му одречеме, а шумата свети, мислиш сонцето заборавило да зајде, да се тргне од неа, а сонце нема, небото на твоите рамена се потпира и тука учевме сѐ што си има една држава за да напаѓа и војната си тера и првин се бориме со Грците и со Англичаните и дење-ноќе во окопи, со цела спрема и не смееш да заспиеш, оти ако те најдат заспан, ќе те врзат на сонце, ако е сонце, ако не е дожд, и така ќе скапуваш, 123

Грофот се одвои од групата и појде по ќерката, а другите се стрчаа по избеганото момче.

Таму во свеста се вкочанува времето на оној ден кога се оставил домот: со тој миг во сеќавањето непроменливи се луѓето што останале во селото, настаните врзани за нив и тој самиот меѓу тие луѓе и тие настани, божем из'ртел од себе и пошол да бара нешто што немал дотогаш.

Камилски мигум се исправи и појде уплашено кон прозорецот.

Се заврте и појде кон железните ребра, пак, уште еднаш, течејќи против текот на разбранетоста, шарена и густа река на луѓето. Како крмнак во густа и жива шума.

Јас никому не сум му донел добро досега.“ Се заврте и појде со наведната глава, ја остави со солзи во очите и сигурен дека поаѓа на долга пловидба, иди, девојко, вљубените не се никогаш себични. Тие се само жртви.

Човекот ги допре со прстите на танките, козји нозе старите пантофли, се исправи полека и појде кон ќошот на собата.

Ја среди косата, се изми со нежен сапун од лаванда, малку си стави крема на убавата бела, прозрачна кожа на лицето, си облече еден долг светло лилав фустан и врз него дебел, голем и долг црн шал, лилави едноставни чевлички на мала потпетица и појде долу, кај Христина и останатите, зема пари и тргна накај бакалот кој беше на стотина метри подолу.

Како и да е, се спреми, го наметна мантилот, ја зеде ташната и појде накај дома, минувајќи низ последните гости кои веќе ги земаа палтата од гардеробата спремајќи се да си одат.

Потоа четворица Турци го кренаа сандакот на рамо и појдоа кон гробиштата.

Видов-невидов, ги зедов двата празни зембили и појдов кон нашата куќа крај Езерото.

Ја запали светилката и појде да го замрачи прозорецот.

Сестра ми во меѓувреме се оддаде на волшебно одгледување растенија гледаше во нив имаме ли иднина или не моите невени развија раскошно и сега ми се пред очи отворени како мугри ти најмногу ќе ги израдуваш мама и тато со твојата судбина, рече таа на мама ѝ се врати надежта и се насмеа за сите тато се разбуди од сон што не ни го раскажа и појде на извор јас не верував во ништо иако и денес се вознемирувам од помислата на неа барем ноќта да не ја испуштам денот изгледа не е доволен да се стигне на правото место реков и почувствував - имам работа со симболи од -ден-на-ден стравот е сѐ пострвен ако не се исплашам нема да запамтам што се случило стравот е време додека се думам во мракот - останало ли нешто од мене мрда под прстите надигнат и препороден.

Минаа низ куќата, ги изгасија светлата и појдоа во спалната соба.

Попладнето Џорџ Смит излезе надвор и појде кон океанот што се брануваше со широките упадни движења на час топлите, час студени луѓе, кои при крајот, со залезот на сонцето, со телата обоени како ракови, печени гулаби и гвинејски кокошки, тргнаа тетеравејќи се кон нивните хотели во облик на свадбени торти.

Го навлече кловновското лице и појде по светот. Тираните го сметаат за шут.

- Кузе полека се исправи, направи жалосен израз на лицето, длабоко воздивна и појде да излезе.

- Лежи си, синко - му рече. - Јас ќе одам по вода. Стана и појде. Прудолу, во трапот.

Го остави детето и појле.

А Димче помисли: „Да ти се врзе јазикот!“ - и појде на училиште со одврзани чевли.

И појдовме. Елките се продаваат во еден широк двор.