битолски (прид.)
Веројатно затоа што Охрид тешко може да се нарече централен град дури и во тогашна Македонија, Мисирков многу често зборува само за „велешко-прилепско-битолското наречје” како основа на македонскиот литературен јазик.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Најпосле, дали особините на крајните или периферни македонски наречја и говори ни дозволуваат да ги сметаме за поблиски до средното и најтипично македонско наречје велешко-прилепско-битолското или до централните наречја на српскиот и бугарскиот јазик?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Ако ги земеме новините од времето на публикувањето на февруарските реформи до и по објавувањето на востанието во Битолско на 20 јули9 и ги прегледаме во нив телеграмите од Стамбул, тогаш ќе видиме оти Портата10 постојано им претставува на рускиот и на австро-унгарскиот амбасадор списоци од битките на турскиот аскер со четите, списоци од најдено оружје при претресите кај населението, списоци од убиства извршени од четите над мирното население.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Натаму - в поле битолско чемрее врба проклета - под врбата незнаен гроб, в гроб лежи војник непознат.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Покрај парите што ги даваше грчката пропаганда преку битолскиот владика, Кондилис донесе лично илјада лири направо од Атина и им ги подели на оние „Грци" што се двоумеа, а испрати во Атина и пет шест деца на повидни селани да учат „вистинска наука".
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Успеал и да се здружи со некои бегови и чорбаџии што го бранеле кај битолскиот валија лажејќи го дека Луман навистина понекогаш пленел, ама и против комитите се борел.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Ете така Луман се распаша по Битолското и сега префрли и во Брзница, го натера деда Бошка да му биде јатак и прво што му нарача беше овој по село да му собере по лира од куќа.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Роден бил некаде Битолското, од татко Турчин и мајка рисјанка што ја грабнал насила некаде Мариовското кога бил таму во потера како турски војник.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Аџиите веднаш се наредија во редот на прилепските, битолските и тиквешките бегови и се избакнаа со нив во знак на братство и рамноправност.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Да знаеја чалгаџиите дека му свират на утрешниот свршеник на Викторија, бездруго ќе му ја испееја и песната на нејзиниот дедо, кој истурил, по битолските меани, крбли злато од мерак по убавата Еврејка... Но не знаеја.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Таа го мина битолскиот парк и влезе во буковските гробишта, кои се наоѓаа надвор од градот.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Во таквиот есенски ден, пред портата од битолскиот затвор, застана убав пајтон. Од пајтонот скокна богато облечен човек.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
„Ах, анасани! Ах, аврадини“, испсуваа двајцата крепоземци во битолскиот вилает и не можеа да се начудат на смелоста и дрскоста на оваа арамиска банда.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Дургутпаша ги очистил костурските и битолски планини, Џавидпаша кичевските, Бахтијарпаша свршил со Крушево и сите тројца се собрале во Прилеп и им ја нашле трагата на водачите од востанието.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
— Ами чаре? — се прашаа двајцата властодршци и крепоземци на битолскиот вилает.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Германците и Бугарите, кога, во 1941-та, повторно ја завојуваа Потковицата, покрај што ги обезбедија сите завои, сите усеци и мостови на Битолско Џаде, па мостовите и завоите на Црна, и мостовите и усеците на железничката линија, Германците, сами, на Чауле поставија осматрачница.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Неговата смрт ја предизвика неговото затворање, првин во прилепскиот а потоа и во битолскиот затвор.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И поткрепа имаат од прилепските и битолските првенци, и согласност од овдешните Турци, и мајстор кои ќе им ја соѕидаат црквата, и човек кој ќе им го направи живописот внатре во црквата, и камење и вар, и песок и сè што е потребно за ѕидање црква имаат дотерано на Рамник на Горник, и иако одовде до Стамбол имаат сè поткупено, и турско и каурско, одобрение за ѕидање црква не стигнува од Стамбол од султанот.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Беа дојдени млади и стари познавачи на арапската османица, историчари, толкувачи на таинствените битолски кадиски записи, односно сиџили, на кои Татко им го посвети целиот живот, како нивни откривач и верен толкувач.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
На Татко му се мешаа семожни мисли во неговата свест, од толку надојдената поројна река на балканската историја, кога возот бавно запираше во битолската железничка станица. Пискотот на локомотивата го оттргна од неговите далечни мисли...
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
