власт (ж.)
Егзархистите, сами и од турските власти, се бројат за Бугари, Србите пак ги бројат Срби.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
150. Кралот Марко (ок. 1335-1395) е последниот крал што владеел во големиот дел од Македонија пред повеќевековната власт на турските султани и станал најпознат јунак на епското народно творештво не само на Македонците, туку и на сите јужни Словени.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
149. Српскиот цар Урош (1355-1371) владее во времето на интензивното распаѓање на оваа веќе разединета феудална држава; неговата смрт го означи крајот и на привидната централна власт на државата. 150.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Се истребија ајдуците што земаа склаф. Доколку излезе некој, власта ги гони.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Ако си ага и имаш пари, имаш власт- сила, можеш да заграбуваш ниви, лозја... та треба ли и сѐ што е убаво да биде твое—и девојките?! (Го фаќа за гуша и го оборува на подот, потоа го вади пиштолот).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Бунтот е тука народен – „дигнат за живот слободен“, копнеж на млади контета за власт и слава проклета.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Лево од жолтата гимназија, закитена со црно знаме, набожната власт градеше дом посветен на царската брачна двојка - Константин и Елена.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Набожни, озлобени, додворливо наведнати пред власта, иако многумина од нив луто ја мразеа нејасно и потајно барајќи нешто што не ќе е вака - жандармско, даночно, грабливо, нешто што ќе е без тешки потковани чевли под чии клинци тие се виткаа со бавност на црви.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Од народен просветител стана извршна власт.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Бино даскалот немаше зборови да ја нафали по село, па дури со гордост ја извести училишната власт во Прилеп и владиката Глигорија во Битола дека кај него „прозирнило" и едно женско учениче.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Сака ли Бошко и Дико да испадне како против власта и против својот побратим Лумана та после наместо еден двајца да страдаат.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Луман и арамија по малку навистина е, ама и на власта свое ѝ е, на султанот.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Еве јас, да одев против власта, зарем ќе го имав овој имот што го имам, зарем ќе имав толку стада и сѐ бели, а?
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Бараа да признаам предавство плус непријателство плус намера да им ја минирам власта. Се смеев.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Претполагаа дека ќе ги стрелаат, можеби ќе им ги пресечат главите со јатаганите и после ќе ги закачат на колје за да се плашат ѓаурите од власта.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Ќе ги собереме по селата тие ѓаури, ќе ги протепаме сите по ред, да знаат дека живеат под власта на исламот, ќе собереме што имаат по некоја пара, и стока, ќе одбереме секој по две-три убави ѓаурки, а сигурно ќе најдеме доста и здрави деца да му пратиме на падишахот за јаничари, – се присети кадијата на бившото грабење на Атпазар, и продолжи: – Согласни ли сте?
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Протестираа поповите и Димитрија, молеа да им ги врати, луто каејќи се што му ги дадоа в раце, но тој им се закани дека сите ќе ги затвори и исколе, та се вратија, ветувајќи му дека ќе се покорат на неговата власт штом не ги признава старите фермани.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Во овој град, понекогаш како доенче завиткан во пелени од прашина, мачките лаеја како пци и власта осудуваше малолетни деца на доживотна робија.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Власта олицетворена во чиновништвото се држеше напернато, самоуверено, сосема издвоена, изолирана од другите.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)