воздух (м.)
Се повеќе од нејна град се крева плач и пискотот што воздухот го полнат. Над овој толку тажен створ се збраа многу жени и со една тага болна ѝ шепнат тие збор по збор.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Жилите да пуштат корења длабоко плодови да бликнат високо, високо слободно на воздух!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Тешко е, мачно, страшно е В твоата земја таткова дека за прв пат солнцето со радост те огреало, дека за прв пат ваздувот со мирис благ те запоил, дека за прв пат земјата со слаба нога нејака си ја згазил и проодил – да тлееш и да гаснееш, како на црна туѓина, и да те враг, нов сајбиа, земјата што ја заграбил, напреки гледа секога.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Неколку лесни пердувчиња затреперија низ воздухот.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Се согласи. Ги наполни широките гради со воздух и брзо, без запир зареди: - Авганистан, Авива, Абеба, Акропол...
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Тој ги дигна рацете божем лови нешто невидливо во воздухот и се ничкоса на калдрмата.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Првите дни Крчо се надиши слободен воздух, се најаде слободен леб, се напи слободен вода; та дури така се распеа, да се зачуди попот, и сестра му, и целото маало.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Од добрата храна, чистиот воздух и физичката работа во шумата, жолтилото на лицето почна да го остава, а да се појавува слабо руменило.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се откина од гранката сам, полека и несетено и остана во воздухот да лебдее така.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Гледај ги капките што ги истиснувам во воздухот, говорам.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Ретките снежни ѕвезди повеќе висеа во воздух, отколку што ја сосипува земјата, а и кога ќе паднеа, таа, тврда и презаситена, ни ги држеше, ни ги впиваше; нивната влага просто како да испаруваше.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Освен шумолењето на лисјата, во воздухот се движеа и други ноќни шумови - ут ќе писнеше, еж ќе зашушкаше во сувата трева, осамен стар лисец ќе залаеше.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Жонглирав со куп јајца и го дочекував од воздух секако - со уста, со нос, со чело.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Најпосле: тоа беше нож кој на својот благ виножитен пат само за миг се вкочани во воздухот.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Невешта стратегија, ништо повеќе. Знам, колку и да се сигурни во методите: со нешто го трујат воздухот.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Еден светилник залета во воздухот и падна врз главата на омбашијата, а од неа бликна крв. – Пукај, сечи, коли! – се разрева раскрвавениот омбашија и сам се загна напред со голиот јатаган во забите и кубурите во двете раце. – Еј, Ристосеееее!
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Од оваа црна планина Кон сонцето раце ќе кренеме На погибел В сонце дур да се најдеме Ако не стигнеме Во црната трошка закопајте нѐ, Ако не стигнеме во воздухот угушени побарајте нѐ, Ако не стигнеме Рацете отсечете ни ги, На сонцето однесете му ги, Место нас.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Сите заедно беа негови крила, негов воздух, живот, негово Вчера и Утре кое не го дочека.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Заробениот гулаб сѐ уште преташе со крилата. Пердуви се ронеа од неговото телце и се нишаа во воздухот како снегулки.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
Незадоволство. Пак незадоволство. И само незадоволство - тоа беше нејзиниот воздух, нејзината храна - таа целата...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)