ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Петер Рау, универзитетски професор по германска книжевност Бев обземен уште од првиот прочит на романот Времето на козите во ракопис и тоа не само од оригиналноста на својата тема, не само од длабоките мисловни и етички пластови, туку и од своето уметничко писмо, во кое се проникнуваат реалното и иреалното, историјата и поезијата, трагедијата и травестијата, стварноста и фикцијата, епското и лирското, онаа андриќевска меланхолија и онаа позната чинговска пригушена иронија, сето тоа амалгирано во една комплексна, уметничка и естетска целина... академик Георги Старделов, на промоција на романот Времето на козите во „Мисла” во 1992 г.

Писмата* Келн-Скопје од 89 г., што се пред вас (драги („)маргиналци(“) и творјани), се наоѓаат тука од три причини: првата и апсолутно доминантна е онаа естетската; станува збор за една комплексна, измамнички автореференцијална и во крајна линија лирска во своите пајажинести структури, приказна, всушност Дијалог (воспоставување Разлики што искри Креација!) меѓу два прилично различни духа чиј што фантазмогориски набој се судира на тоа чудно поле на епистоларната проза; втората причина е обидот едновремено да се воспостави како разликата меѓу тоа “fin de siécle време” (кога медиски суптилно дозираниот но континуирано експандирачкиот фашизам на Милошевиќ и неговата клика од глупаци, слуги и разбојници, почнуваше да се прелева преку чашата и полека да ги разјадува и онака тенките шевови на „вештачката творба“) и ова време (на нов почеток, како во нов век, на некој начин, без доволно артикулирани репери и со многу неизвесност), така и сличноста, што можеби најмногу се согледува во таа потенцирана артифициелност, маниризам можеби, ескапизам дури, што, на некој начин, самата уметност и е, гледана од тој беден политикантски агол; третата причина (зошто токму овие „декадентни“ писма, кога и Вулкански и Станковски имаат дела многу „позаводливи“, „попримерени“ на овој сегашниов - „нововековен“ - контекст) се надоврзува на втората: кои сме и што сме со тој багаж што го имаме во главата?

Целта на авторот е да се укаже на „проблематичноста на потрагата по определбата на ‘идеологијата воопшто’ “; на различните значења и употреби на поимот „идеологија“ и неговата преголема едноставност; да се претстави „многустраноста и комплексноста на односот на субјективитетот спрема идеологијата и неопределивоста на идеолошката акција на субјективитетот; односно, да се истражи (проблематизира) валидноста на повикувањето на идеологијата во објаснувањето на акциите на поединецот“.

Потоа додаваме сѐ повеќе и повеќе комплексни податоци во системот.

Дихотомијата помеѓу физичкото и духовното е толку стара и традиционална колку што е стара, нпр., католичката црква во Франција, а сепак Дишан, додека укажува на таа дихотомија, ја уништува со комплексниот однос на спротивставените елементи.

Оваа дефиниција на феминистичкиот субјект како еден повеќекратен, комплексен процес е исто така еден обид да се избегне релативизмот и повторно да се промисли единството на субјектот, без упатување на хуманистичките верувања, без дуалистички спротиставености, поврзувајќи ги, наместо тоа, телото и духот во еден нов тек на себството.

Споменатите инсталации (со логиката на виртуелните машини поврзани дела) без големи тешкотии го менувааат општествениот систем на уметноста како комплексни, нелинеарни, автореференцијални и автопоетични.

Дотогаш немав сретнато друг уметник кој бил толку комплексен.

Неговиот настап (во нешто помалку од еден час долгиот перформанс) ја демонстрира философијата на комплексните врски помеѓу човековото тело и постиндустриските машини; тој телото го разбира како предмет на обликување (design) и техничко дополнување.

Тоа се дела, чии што главни естетски и онтолошки концепти се расчленуваат на: 1) губење на длабочина, 2) површни ефекти (тематизација на „близината”), 3) естетска инсценација на нови технологии и медии, 4) зачекорување во виртуелни, алтернативни, паралелни „светови”, 5) симулирање на комплексното осознавање во смисла на визуелна, аудитивна и тактилна перцепција, 6) преод од аурата кон гламурот, 7) интерактивност, 8) генеративна репродукција на уметнички дела.