лост (м.)
Го тргна лостот и ја отвори портата.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Ја гледаше како се просребрува, иссвирувајќи пргаво низ дебелиот трупец, ја гледаше како тоне во неговата длабочина, сѐ додека не можеше да ја префрли преку себе првата вита штица, што ја извади; можеше притоа многу лесно, со сите примитивни лостови, од кои беше самоделски направен целиот тезгав пред него, уште во првиот следен миг да ги упати замавнувањата на таа подивена челична стихија во она место од трупецот, каде што му беше потребно нему, а пилата го послуша и писна.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Тој се влеваше во дебелата бука, забиена во темелот на горниот ѕид на пиланата како огромен лост, со горниот дел повисок од покривот, исто како некој шумски џин да сакал со тој лост да ја откорне и да ја преврти ничкум нивната пилана.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
До пред малку мислеше дека ќе ја сочува во себе онаа зафатеност и ќе може да ги посреди малку лостовите, со кои кога ќе му дојде време требаше да ги носи и да ги наместува трупците, намалувајќи ја нивната тежина; мислеше дека ќе најде во себе желба да ги подреди и нив така, за еднаш кога ќе биде потребно, да може само со еден дофат, со едно движење, да ги покрене и да ги намести.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
ЗАМИНУВАЊЕ ОД ГРАДИНАТА Посакав да ја затворам градината да ја заклучам со катанецот на сонот со лостот на споменот со синџирот на љубовта.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Калта ги разјадува железото и лостот пред очајот на целта.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
И го тргнувам лостот од вратата, им отворам.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
таму ќе ни судат и така не засурмуваат во вагонот небаре добиток за продавање и клан, клун, клан, клун, лазаме за Софија пооди, пооди, - запри, па пак тргни, а ништо не гледаме, имаше само една дупка во отворче одозгора, над нас и не знаеш кога се стемнило, а си заборавил кога било дење, денот и ноќта си ги смешале нозете, ги избришале границите и не знаеме дали сме поблиску до денот или до ноќта, само некогаш ќе подотвори некој, ќе ти остави кофа со вода и по едно лепче - камче за да ти ги скрши забите и пак ќе ја тргне вратата, ќе го штракне лостот, штрангата, а ние ќе го топиме 118
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И со смеењето ми го истргува лостот, што се вели, ми го разнишува.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
— Југославија ни го турна лостот, вели Паун Радевски.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Камењата ги вадеше со мака: со копање и кршење со железни чивии, со употреба на ќускии, лостови, макари.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
V Танаил каменоделкачот, работејќи долги години на својот занает, ги познаваше камењата во детали, на секој камен што го обработуваше му ја знаеше душата; ќе го пофатеше, ќе го испревртеше со рацете или со лостот, ќе го потчукнеше со чеканот неколку пати од сите страни, како железничарот што ги проверува тркалата на возот дали се пукнати, и ќе узнаеше какво му е срцето: здраво или не; ќе му биде ли верен до крајот на обработката или ќе му откаже на полпат; ретко му се случуваше да се излаже, да го делка некој камен, да го дотерува, да го обликува со денови, со недели, а често и со месеци - и на крајот да му пукне, да му расипе сѐ; а кога ќе му се случеше понекогаш тоа, - Танаил го фрлаше чеканот и глетото и налутено седнуваше крај каменот, неверувајќи дека навистина му откажал, распукал; врвеше со прстот преку пукнатината како преку рана, како преку болка; стоеше така долго време загледан во пукнатината и сиот ифрит, јад, не земаше веднаш друг камен да работи; ќе испушеше цигара, ќе се напиеше чашка-две ракија, и откако ќе му поминеше маката и лутината, започнуваше да одбира друг камен вртејќи го долго време пред да го направи првиот удар со чеканот и глетото на него.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
- Ги пребројувал своите луѓе. - Земете ги чеканите и лостовите. Ќе почнеме.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Потоа доаѓал мигот кога дното на тркалото се одвојувало од закоравеноста со железни лостови, претпазливо, со точна сметка.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не само тој: другите имале чекани и железни лостови, алат за камен и орудие или оружје за дојденци со мирис на пресни гробови во косите и во брадите.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Така и овој чип во вид на лост во телото на човекот.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Тој чип, тој лост во човекот е преземен од духовната супстанца што е содржана во универзумот, во стварноста, во земјата на која луѓето живеат.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Во механичките засеци на градот потскокнаа подмачканите лостови, регулационите тркала нурнаа во зелените базени со масло.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Така лостот е симулација на човечката рака: тој ја преувеличува функцијата на кревање и ги занемарува сите други функции на овој екстремитет.
„МАРГИНА бр. 35“
(1997)
„Го притиснав првиот лост“, рече О'Брајан.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
