портокалов (прид.)
Едната страна на лицето му е зелена, другата портокалова.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ги подава незимерно долгите раце и не се чуди што низ неговите прсти исктекуваат безбојни и потоа портокалови млазови за да израснат под него во самите себе но сега кунатките се долги и безбојни а птиците имаат портокалови глави.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Се движат како снегулки сегде наоколу непознати птици, безбојни и долги, и кунатки со портокалови очи. Птици, кунатки.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Местото каде што застанал да го слика селово морало да биде од чун оттурнат во езерото, токму на она место од каде што очите можат да го заграбат сето село, но не и премногу далеку за да се изгубат посебните карактеристики на куќите, посебните белези и бои со различни тонови и нијанси: жолта, сина, зелена, кафеава, црвена, лилава, розова, чивитлија, сива, црна, алова, портокалова.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Му рече ли лош збор - полош ќе ти врати; црната: ниту сака да те сретне, ниту сака да разговара со тебе; пред очите му е темно; сѐ на светот му е виновно; мудри се, знаат многу, со очи, со поглед можат да дознаат сѐ: кој си, што си, колку тежиш и што сакаш да речеш; во разговор со нив секогаш чувствуваш: меѓу тебе и нив голема далечина; не се напрегаат сѐ да чујат и разберат; на проклетството и на болот му робуваат; лилавата (јоргованлијата); постојано си потпевнуваат во себе или гласно: и во одење, и во работа и во кревет; во устата, на ушето или во малото џепче од палтото носат цветче - за салтанет; на секоја веселба први запoчнуваат да пеат; што било вчера, што било денеска, што ќе биде утре - не ги интересира; кога смируваат скарани, не сакаат многу муабети; на скараните ќе им речат: ајде чукнете се со чашките, оти главата ќе ви ја чукнеме; те фалат, те гушкаат, но сето тоа го прават без мерка; последни од кафеаната се прибираат дома; сивата: многу пребираат, џимрии во јадење, во купување, во облекување; надвор ако врне - продолжуваат по цел ден да спијат; од добиток не држат ништо, или сосем малку; за сѐ, па дури и нешто на милост да речат - колнат; клетвите им се помошни зборови со кои полесно се изразуваат; повеќето се тенкоусти, палени на збор, на јазик; кога е студено - мајката на господа му ја караат, кога е жешко - исто така; на гости, по свадби, од иста чаша или сафа не пијат; дома на прагот од куќата те пречекуваат држејќи ја вратата недоотворена; очите секогаш им се готови да те погледат напоречки, да те мунѕосаат; портокаловата: лични луѓе, секој сака од нивната куќа невеста да земе; кога врват девојките и невестите низ селото - како сонце да врви, сè пука на нив од здравотија, од личнотија; коњ аздисан скротуваат, пукнуваат; таа убавина, таа здрава јатка во нив ги држи до триесеттата година; по неа - одеднаш како зрел плод се што не може многу да држи, свенува, се олошува, се распаѓа; од никого лош збор не се слуша; благи и кротки и во очите и во лицето и во зборот; старичките чисто-пречисто се носат, мирисаат на мискинсапун, на калофер, но не доживуваат длабока старост; прават куќи понастрана од другите, истакнати, видливи; добиците им врват низ посебен влез за во кералот, не низ дворот да им го балегат и гнасат; кога крштеваат дете, врват низ селото како кралска процесија, како крал да се крунисува; ако седиш со нив, имаат моќ да те маѓепсаат, да те стават под влијание, да те владеат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Ридовите се зелени сенките им се сини во проѕирната вода. Сонцето е црвено јадро со нимбус портоколов сред сини облаци.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Се разбира, овој амбиент многу го надополнуваа светлинскиоте ефекти, при што најмногу доминира портокаловата боја.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Воздухот беше полн со портокалова магла и тешко дишење.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Само западниот раб му е извезен со размачкано руменило во кое се навираат портокалови нишки.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Во својата портокалова проѕирност густата течност ќе спѕида се и ќе се стврдне според калапот во куќата во голема зарче за шеш-беш на џиновска дланка, за еден Голијат што ќе дојде од библиската предисторија.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Светлината од огнот трепереше и ги осветлуваше нивните диви лица, проблеснувајќи им во очите портокалови искри.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Минувајќи, црната сила на неговото рамо го смачка преостанатиот коњ и јавачот стотина стапки наспроти одронот, пиштејќи и пиштејќи, со змејски рев, со огнот насекаде, околу, под него, розов, портокалов сончев оган со големи меки перјаници од заслепувачки чад.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
На другиот крај од големата маса во одвратната чајџилница Филонус, тивко ги разменуваа што религиозните што садистичките што метафизичките што мајчински искуства, следниве три личности: младата госпожа Ана, инаку позната како сопруга на човекот што катедрата за логика ја замени со кафанска маса на која стојат мистериозните кибритчиња и лактовите на народнот мудрец Неџо; госпожицата Буде вообичаено - спрема правилата на тајната организација „Црна Ружа“, така суптилно провалени од инаку најглупавиот балкански весник „Вечер“ - облечена во нејзе милите папски бои: љиљакова, портокалова и бела („синестезии, нелогичности!“, се слушаше врескање од соседниот крај на масата) и со специјална ловачка капа на главата на чиј што врв (на капата), провокативно искривено, трепереше зелено масонско перо, ко ветроказ; додека човекот што токму зборува - и чиј што истоштен, од премногу експерименти со нејадење и неспиење, глас, го привлече вниманието на г. Абов - се одзиваше на името „Никола, врти кола!”, или скратено Никола Вртикола.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Тоа утро боите на небото беа портокалови и сини и виолетови и понекогаш мошне црвени и понекогаш жолти или пак чисти како водата над белутракот.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Земја во која комбинацијата на црвена кошула, жолти панталони, зебрасти чевли, кравата во „тигрест” фазон и виолетови гаќи со портокалова шрафура, не е знак за евентуален невкус.
„МАРГИНА бр. 15-16“
(1995)
Еднаш го намачка со слоеви флуоресцентен портокалов кармин, последниот од нејзината сценска шминка.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Музиката вибрираше низ моето тело како да сум еден од инструментите и почувствував како станувам цел оркестар на удиралки, почувствував како станувам зелена, сина, портокалова.
„МАРГИНА бр. 10“
(1997)
Кога нацртав долга портокалова линија, таа емитуваше свој портокалов тон.
„МАРГИНА бр. 10“
(1997)
Го бојадиса „бубето“ во портокалово и сега весело го вози по скопските улици.
„Човекот со четири часовници“
од Александар Прокопиев
(2003)
Правот од ќесичката се истураше во еден литар вода и се добиваше сокче со речиси флуоресцентна портокалова боја.
„Филтер Југославија“
од Константин Петровски
(2008)
