провалија (ж.)
Не остана ништо у човека над најгрдото виши и провалиите ги зарамни и бездните и реките ги доскапчи камен гол црн камен!
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Трето распаќе: По овој пат од сите провалии побезнадежен Дожд ќе се престориш.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Не остана ништо у човека - над најгрдото виши и провалиите ги зарамни и бездните и реките ги доскапчи камен црн гол камен.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Ќе зинат провалии и во нив ќе потонат злите сили. Ќе успееме ли...
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Остануваше притиснат, скучен и сам, а во неговите добри очички, какви што можат да бидат сретнати само кај срните, стоеше нешто толку далечно и стаклесто, во кое беше цела една непремостива провалија.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Беше само еден миг, во кој беше сѐ загубено, наеднаш чиниш беше замрзнато, а Језекил можеше добро да го види она, што го имаше момчето во своите очи; беше еден толку кус миг, само колку тоа скочането момче да може да погледне во Језекила, но старецот можеше многу добро и во истиот миг да го препознае во тој поглед она, што го измачуваше самиот него целото тоа лето, и само додека зина да му свика на тоа момче, речиси со бела коса од сонцето, да ја пушти копанката, момчето се отпушти од талпата и потона надолу; провалијата меѓу ѕидот и скелињата просто го проголтна неговото тело и го понесе низ оној тесен процеп меѓу скелињата и ѕидовите, што се стрмоглавуваше сѐ до подножието на зданието, а по него и неговата полна копанка.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Го гледаше долго тоа парче живот, собран во тоа клопче морници, со лик на штотуку родено јаренце, како стои пред него, уплашено и диво, неподатливо, но сепак од некаде - блиско, со својата добрина, со својата некрвожедност и беззаштитност во оваа провалија на ноќта.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Не приоѓајте му, Оставете го. Три жени со бели шамии околу главите Му претскажуваат, црвена жед од која ќе изгори земјата и дека низ провалиите на исушени мориња со векови надоаѓаат заточеници да го видат како се скаменил чекајќи ја да мине девојката на залез сонцето што ја оплоди.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
А Јон, стопанот мој, не гледа кој го турка, Тој натемаго, не гледа дека над голем вис го носи, над провалија.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Вели: „Трагата на ѓаволот не му ја гледаш и пак по неа одиш“ , велеше Лазор Ночески и тогаш се сетив дека кај нас е центарот на светот и дека токму над нас седи господ и оттука управува со сѐ што е на земјата, а тоа го дознав уште на одење во Америка, оти колку повеќе се оддалечував од селото, толку повеќе се оддалечував од центарот на светот, дека секој чекор ме носи подалеку од господа, понакрај од земјата: кон работ нејзин, кон нејзината провалија и си мислев дека ако појдам уште потаму, ќе паднам и ќе паѓам,
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Дедо велеше: „Преку длабока провалија само еднаш се скока".
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
„Го видовте ли некаде лицето мое сончогледно?“ И истрчувам – од врвот на јазикот, од провалијата во зениците. И секогаш ноќно, пополноќно.
„Зошто мене ваков џигер“
од Јовица Ивановски
(1994)
Толку е млада, си мислеше тој, сѐ уште очекува нешто од животот и сѐ уште не сфаќа дека туркањето на некоја несакана личност преку работ од провалијата не решава ништо.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
И следува констатацијата дека средината во која живеам остава неизбришливи траги во душата, дека повеќе животот не ми изгледа едноставен како што сум мислел порано, дека мојот поглед кон многу нешта од корен се менува, и животот на човекот е темна и празна провалија.
„Исчезнување“
од Ташко Георгиевски
(1998)
„Кому јас можам, освен тебе, драга Агна, да му го соопштам моето расположение, восхитот од големата градба“, ѝ пишував на жена ми, а всушност во себе ги читав оние незапирни редови, што веќе беше ги напишал некој друг, во отворената книга крај мене, незапирни редови, од десно на лево, од работ на една до друга провалија, редови во долги низи кои се како обвинување.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Вистина, тој е виновен што не смогна сили да ги надвладее пороците, попустите пред ѓаволот, пред суетата, пред гладта за љубов и признателност, ме урна и мене во провалија, но во овој случај, неправедно го навасала неволја.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Цел живот одел над провалија, најпосле и мене ме повлече, а не знае!
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Се врти лево десно, се занесува над провалијата. Леле, реков, ова ќе нѐ стемни...
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Отпрвин застанав простум и преку провалијата, можев да го видам Долнец, или местото на коешто била некогаш населбата.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Одовде се гледа целото населено поткале, многубројните маала, убавите куќи и сокаци послани со бела калдрма, а реката, таа е во провалијата, страшна и бујна, таа ги лиже ѕидиштата на тврдината, западно од неа, ги лиже како куче раните, се витка пред господарот, цивка, и веднаш заминува по задача.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
