растение (ср.)
За чудо кога стасаа до дното, наеднаш стана светло и двајцата бегалци зинаа од чудо: на неколку чекори од нив, сред мрежа од трева и други подводни растенија, стоеше едно големо чудовиште.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Сѐ имаат во предвид Германците кои Турците ги викаа Аламани аландарка — скитница, маалуша, покуќеша што шета по куќи алипен — сакат од нога или рака, око итн. ампа — несреќа алтица — парче од ткаенина — крпара амак — будала амле — грижа аргач — ограда за овци во нива ариза — поклон армасување — годеж, посвршување девојка вдовица аро — страшило артирисува — заштедува асло — зелена нива напролет без клас во која пасат јагнињата астретен — оскуден ата — несреќа бабуа — грижи од бабата за новороденото дете басам — не признавам, одречувам тоа ти што го тврдиш баснар — човек што баи, врача бастра — болест по растенијата беане — ивтирија.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Масата на судиите и поротниците е на десетина метри висок подиум и е оградена од обете страни со растенија месојадци во големи саксии од фајанс.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Под нивното распаѓање никогаш веќе не ќе жугне од земја ни клас ни растение.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Но кога со врел скок летото рипна во нашата градина, тревата почна да жолтее, а земјата да се суши. Растенијата беа жедни.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
- Можеби тоа е храна на некоја бубалка, можеби расте заради некое друго растение, можеби е чуден лек што уште никој не го знае...
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Ѝ кршеше кревки букови гранчиња, ја нудеше со сите треви и растенија што ги беше посеала пролетта по Заветна.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
„Или јас тебе ќе те убијам, или сама ќе се убијам“, му рече еден ден кога Полин наполу го отфрли лебот и другите јадења и започна да ја засмрдува куќата приготвувајќи јадења од разни растенија што така диво растеа во природата: штавеј, блостурци, див спанаќ, лобода, ардукли, киселачка, разјан, зајачко зелје, шумска салата, мајорок, чубрица, дрезга, мечкино грозје, рајчица, шафран, жолта месечина, пиперица, горчица, див лук, брашнарка, граорка, гомбел и др.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Потоа офицерот им нареди да тргнат по оние места каде што Полин ги собираше растенијата.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Ги цртаа растенијата војниците и ги запишуваа нивните имиња.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Зелена и лете и зиме, тука виреат многу видови растенија. Зиме се одгледуваат со топлите води од бањите.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Умираат од загадениот воздух, се трујат од тие хемиски средства со кои човекот ги прска растенијата, а голем број страдаат од несовесни ловци, оние со вистински ловечки пушки, но страдаат и од помалку опасните воздушни пушки што најчесто се наоѓаат во детски раце.
„Добри мои, добар ден“
од Глигор Поповски
(1983)
Порано, кога немаше хемиски средства за заштита на растенијата од гасеници, растителни вошки и ред други штетници, птиците беа најважните чистачи на природата.
„Добри мои, добар ден“
од Глигор Поповски
(1983)
Кога по долго време ги преболе пчелите, зафати да експериментира со растенијата: на посебно земјиште кое постојано го обогатуваше со сол, засади разни овошни дрвца за да добие овошка која место благи плодови - ќе дава солени.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
По трапиштата и излоканите места растат ниски, жилави, опори растенија: глог, шип, дрен, капина, повит, - прилагодени на скуден живот и осудени да ја држат земјата по падината да не се рони, да не ја свлечкаат дождовите.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Околу училиштето имаше направено прекрасна градина од разни растенија.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Грешиш пријателе, го прекина г.Лоран. Ова дрво, оваа грда мери, можеби ги задушувала другите растенија во некоја градина.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Стоев настрана и молчев, никој не ми даваше право да речам дека мојата страст се растенијата.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
На првиот ден на ерменскиот Божиќ во неголомото живеалиште на Микелајн дојде твојот сонародник господинот Жорж Лоран и му донесе на стариот подарок, на прв поглед обично растение во син порцелански сад.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
