црквен (прид.)
Тоа е позната стара работа превркнам — препукнам прегач — особена унечка со телови прегос — денот после венчањето кога се пие блага ракија предотина — прежда преѕалувам — претерувам во нешто пресек —ѓутуре (спаилакот се зема ѓутуре без да се бројат снопјето) прид — пари за невестата без кои во Мариово не ја даваат родителите девојката прикрепник — мажот ми (мојот прикрепник) принова — новородено дете припрто — кусо време проведи ме (од кучката) — одбрани ме провирач — камен со дупка преку која се провираат болни и бездетни жени проводија — подарок во пари на невеста и мало дете пролетнина — пролетни посеви промрткам — не се согласувам, си пишманам проскомидија — дел од црквената литургија прочврча (сланината) — се испржи пцалт — црквен пеач пувка — врста печурка, габа која е мека и пувка кога ќе ја стегнеш со прстите пупулче — младо девојче, пупуљак пупурник — кржлаво дете, рахитично пурде — име на машко дете дури да го крстат пуст — ничии, без стопан.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тој слушал неколку години црквена служба во манастирот и покрај молитвтите што ги беше научил напамет му остана како зборче она „паки, паки“ што го повторуваат поповите толкупати во црквата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Полегнуваа житата и сѐ што ќе потераше потеруваше невесело и болно Ние лежевме прегрнувајќи ја земјата зашто само таа може да нѐ спаси И слушавме како кон нејзиното убаво време и по патиштата шетаат црквени ѕвона.
„Камена“
од Анте Поповски
(1972)
Прозрачна есен низ маховина ѕвони Со црквен од и молитва Се раскопуваш Соѕидан во долината што гори.
„Камена“
од Анте Поповски
(1972)
Стигна по мракот и го блокира селцето, та ноќта ги претепа селаните сите со ред што дигнале рака на царот и ги прибра и тој, како Арслана и Сефедина, оние десетина петнаесет лири црквени пари што ги чуваше чорбаџијата Малче.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Откај Храдчани, врвната кота на градот на Влтава, што ја сечат дваесетина мостови, се гледаат врвлестите црквени кули, кои го парат небото, а една од други пораскошни и поубави.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
И оној ден на откопувањето на гробот зад црквениот олтар, се смеша со другите денови.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Зарем не беше и тој сиромав? Црквено глувче, куц, куц.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Ама игуменот, откако го рече тоа, си ги собра црквените книги, петрахилите и кадилниците, и заедно со калуѓерите се стегна за Хилендар, а рајата остана сама, да се чуди што ја снајде.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
А таму кадешто секоја недела и секои празник гласно биеле црквените камбани - молитвите биле неми, зборувале само очите, се молеле челата, образите, метаниите ниски, ниски до самоти земја допирана со чело, одвај забележливите движења на усните.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)