сад (м.)
СИМКА: (Млада, бујна девојка внесува од другата соба миени садови и ги реди на полица во долапот).
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Заѕидано дрво во ѕидот сугурци — завиткана коса — локни на српски тагар — сад за брашно како ситото и решетото што е само неиздупчен таим — следување, оброк на војниците такам — 1) руба, 2) спрема за куќата, за добитокот итн. такцир — несреќа татки — понатака тезгере — направа за фрлање ѓубрето од дома тек лав — пререкување теклив — забелешка. Не ти фаќам теклив — не ти правам забелешка текна — се сетив тешка (жена) — бремена тизап — киселина за вапцување тисов — столче од тисово дрво.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се најдов во небрана — изненадена сум невела — не чини неј — нив непара — не толку нетоп — невестински украс од тенеќија кој ја заменува короната ниа — оние нии — нив нуна — кума (делхинутив — кумица) нишан — знак нишка — нит, нитка на платно нишчелки — направа на разбој за ткаење ној— оној ногашчка — наплеток од косата обрецнам — врекнам, нависоко ќе проговорам обрус — долга везана крпа со реси од која се прави чалма на главата одер — врста кревет на столни ногари закопани в земји на кој се чуваат алиштата и покровите во визбата одвраќам вода — басна на вода за да се мени положбата во која се најдува озастра — утринава онбашија — турски војник десетар — каплар опурчак — искинат опинок кој веќе не се носи оралиште — место каде се игра оро ораџика — жена што игра оро орјатка — погрден збор за жена со која друга жена е скарана орман — густа гора оужје — накит олепела — лесна клетва осмак — мера за жито 50 оки отпуст — поповска песна пред свршетокот на извесна. служба павти — женски накит од сребро и бакар пагурче — сад за ракија пазамарка — џеб на селска кошула пајвани — ортомчиња со кои му се врзуваат нозете на коњ да оди раван — ситно парка — што ѝ е, што ѝ пречи да направи нешто паскурник — шара за шарање поскури пачавриче — книжулче, може и крпче од ткаенина пашит — без самар коњ, маска, магаре пералник — котел во кој се топли вода за перење песјачка — погрден збор за жена со која друга жена е карана петле — во онаа см. наполеон — пара златна француска со петле на неа петравил — епитрахил петреви гаѓи — горско цвеќе пинок — опинок плак — старец плетва — трева во сеидбата поврзало — врвца на торба или вреќа, како и на огламник на добиток подвеска — дел од селска облека.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Земјата е без здив. Ветрот е дух затворен во глинен сад и фрлен на песочно дно.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Растргнат од многубројните неуспешни обиди да направи слика, сликарот сега првпат осети нејасна радост од средбата со онаа непозната мома, која секое утро поминуваше со својот сад, му пожелуваше добро утро како на стар познајник и си одеше пак нагоре тихо, незабележано...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Хирургот Никола или?... Не знаеше дека му готват стапица и се сеќаваше - ја испрати Јана до циганскиот крај на крај на град и шарајќи со очи по разнобојните мали куќички и ги стисна рацете: „Се каеш ли?“ Недалеку од нив голомешесто Циганче со стар, ноќен сад на глава, сонуваше да стане војник.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Момата што секое утро, во исто време, одеше на изворот по вода, помина крај него со својот земјен сад, зави по каменото патче и заслегува надолу.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Однадвор идеше малаксано џангарање во тенекиени садови, искинати разговори, плискање на чорбата во садовите и мласкање со уста.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тој по малку требаше да си замине кон селото, кон дома, и сега му го оставаше на ова свое срнче сето сено, што го имаа тука, а за вода му донесе од пред вратата големи грутки снег и ги стави во сите садови што ги имаа тука; сите нив добро ги настега со снег.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Ќе му рече мама на Зоки: - Дојди да ми помогнеш да ги измиеме садовите, сине!
„Зоки Поки“
од Оливера Николова
(1963)
Мајката рече: - Јас го исчистив станот, ги измив садовите, направив салата и ја наместив масата.
„Зоки Поки“
од Оливера Николова
(1963)
Мајка му се смешкаше, но кога еднаш наѕирна во садот во кој ги чуваше колачињата, виде дека се тие преполовени.
„Зоки Поки“
од Оливера Николова
(1963)
Повремено наоѓаа парчиња од грнци, тули, најдоа некаков сад, мал, сличен на кандилце, откопаа неколку коски, а археолозите сето тоа го редеа настрана, составувајќи одделни делови, грижливо бришејќи ги од земјата.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Пчелите одамна излегоа на пролетна работа и почнаа да прават нови пити — садови за нивната зимница.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Се смрди селото од риба; замириса сѐ на риба: и алиштата и постелите по куќите, и садовите, и водата за пиење, и млекото, и здивот на луѓето, и изметот; ги солеа луѓето, ги ставаа во грнци, во каци, во сѐ што имаа, ги сушеа, а скапаните им ги фрлаа на мачките што се накотија и изнадојдоа од сите села: мораа после со пушки и со отров да ги ништат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
ги гледаше Висар на широкиот пат крај езерото испоседнати Ѓупците со разни бакарни садови што ги поправаа, калаисуваа и продаваа, ги гледаше како одат по куќите и бараат нешто за јадење, тропаат по вратите, а луѓето им викаа: „Сиктер, никогаш вас човек не може да ве нахрани; и кога Ѓуптинот го поставиле за цар, тој прашал: А што ќе правам за леб...“
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
По неговата површина се нишкаа дрвените предмети од куќата, садови, делови од постелите и сето она што водата истргала од куќата.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Пак почнав да се навикнувам да седнувам на поставена маса, со подготвен од друг ручек, да јадам со измиени од друг садови, на испрано и испеглано.
„Друга мајка“
од Драгица Најческа
(1979)
Во периодите на ерупциите, Сонцето, слушав во Медон, врши и многу штетно влијание врз здравјето на луѓето со заболени срца и крвни садови.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Овој спор настана поради следново: продавачот брка во садот за сладолед. Капакот стои отворен.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)