братучед (м.)
Престанаа да си одат, да си идат на гости, престанаа да се женат и мажат со „Грци" и „Бугари" и од вчерашни браќа, братучеди, стриковци, вујковци, кумови и светијовани, станаа смртни непријатели и каде се сретнуваа по пазариштата Прилеп, Битола, Лерин, — секаде ги остреа забите едни на други и се чекаа да се исколат со острите ками, што обично ги криеја во самарите од маските или магарињата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Па добро, кад ти хоќеш шуму онда буди шумар у твојој шуми, — му одговори началникот и му стави во задача сега пак тој да ги брка комитите во таа иста шума, во која него толку години го бркаа мулазимот, Рашид чауш и Шарен Мустафа, а во последно време братучед му Бино.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Море, доброутро, домаќину, бре! — вика Манџик, братучед на Крлета и сака некако да го протера слепото магаре покрај Малови, ама овие знаат тој што сака и со една сопа го нападија над кале.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Еве што е: четниците нѐ растурија кога им стасаа црнотравските братучеди.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Стојан и Јован секогаш беа готови. Готови беа и нивните другари, пет од земските сејмени и двајца братучеди на Анѓа – еден од вујко, а друг од тетка.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Оној ги насобра околу себе сите свои братучеди и ги направи бригадири, секретари, книговодители, магационери и членови на комитетот.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Најпосле, меѓу своите братучеди и чичковци ни Претседателот не можеше да изнајде погоден човек за тоа место, а беше добро и заради светот еден од бригадирите да не биде од неговата порода, тоа Претседателот го знаеше многу добро.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И сега тоа старче си имаше и нова куќа, како и сите други бригадири, како сите братучеди и чичковци на Претседателот, а во секоја соба и тоа имаше по еден персиски килим, по еден од оние, што ги ткаеја девојките од нивното село во текстилната бригада на Задругата, никаде непрокнижен, напросто земен и однесен.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Поради безрезултатноста, мислата за Брезница ги измори братучедите.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Оттука натаму тетин Доне и тетка Фора беа домаќини, братучедите беа гости.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Беа наседнат пред огништето во готварницата на Котета Милјанов да појадуваат:Коте и братучедите Србин и Шишман.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Штотуку Трајан ја облече бугарската униформа, му стаса телеграма од дома; му пишува: „Братучед ти Висар умре, доаѓај побргу“.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Братучед му Трајан Блосоениот идеше почесто поднапиен и со пиштолот в рака вртеше околу куќата и бавчите и викаше: „Излези, Зенула, излези, мамето твое...“
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Се бараат роднини: браќа, братучеди, Светијони.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Заостанува Наќе и почнува да вика, ќе зарипне. - О, Стојане! - Оу, вели Стојан. - Абре, ти си, али не си, вели. - Јас сум, бре брачед, вели Стојан.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Имаше еден братучед Стојан, тој беше бугарски војник. Така му се паднало.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И кога Крсте Младенов Акиноски стана глава на клонот на Акиноските што остана да живее на Имотот, односно на сираците Младенови и Спасиини, за да има кој да се грижи за нив, си донесе жена, некоја комитка, Султана по име, од костурските села, каде што комитуваа со братучедот.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Осаменост ли, лукавоста ли на овега, или пак тоа го сторил за инает на браќата и братучедите од кои никогаш не престана да се чувствува предаден - управувањето со Имотот му го препуштил нему, на Сима Симиќ, српски пропагандист, а сам со неколку книшки што го донесол со себе Симиќ, се здал да ги „просветува“ потковичаните.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Најстар од нив беше Крсте Младенов, речиси му беше врсник на братучедот Најда Махаилов, и затоа заедно со него посветен во работата на Организацијата и заедно со него излезен да комитува.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
А пред неа загина и нејзиниот син, а мој прв братучед.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)