велигденски (прид.)
Брго-брго мајката го клала ѓумчето со ракија до огнот да се стопли, а Неда го донесла големиот стол, та го клала да седи Силјана; му ги собула опинците и му ги измила нозете и го променила со велигденската руба.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Илко ѝ рече на Митра да ѝ го отвори ковчегот од Стојанка и да ја промени од убаво поубаво. — Велигденцко, што се вели, велигденцко. Слушаш, невесто Митро?
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Божиќни пости — грав, Велигденски — еднаш грав, еднаш јајца; Петреви пости — волна, и на Водици со кумот — сланина.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— И навистина, бре луѓе, виа велигденските јајца ем поголеми, ем послатки ми се гледаат, — си го даваше својот суд овчарот Билјаров, стариот дедо Беле.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Во нив растат црвенокапи печурки, и не се тоа, човешки домови се, села, куп шарени велигденски јајца.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
- Ех, треба да умееш! - рече Гоце. - Селската облека ме дочува, а пак велигденските јајца ми беа пропусница.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
- Јајца, велигденски јајца! Јајца за пријатели! - одговори селанецот.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Селанецот место да застане, ја тргна белата крпа, со која беше покриена кошницата и внатре се покажаа црвени велигденски јајца.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Другата е искитена и подредна со поинакви и попривлечни работи што при прво влегување збунуваат и занесуваат: ѕидовите, масичките, прозорците и ќошињата се искитени со сликички од секаква големина и изработка: чоколади, од весници и списанија, божиќни и велигденски ангелчиња и светци промешани заедно со татко му на Колчо кога бил војник, со брат му на Танаса, со мајка му на Васе кога била невеста, со татко му на Колета кога го закопувале и, најпосле, со дедо ми - кога на некоја веселба во рацете стиска кренато буре.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
35. ПОАРНО СО УМЕН ПЛАЧИ, СО УЛАВ НЕ СМЕЈ СЕ - но јајцата велигденско шарени, божикно се исти - кое пиле ќе изведе, а кое ќе е смутка?!
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
Осип Мандељштам Каменот, билката, брчките на старецот, смрзнатиот пат на коледе, белата дарпна на свекрвата, белото велигденско црковно оро – имаат свој говор.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Сликата – една од водечките и најценети достоинства на современата македонска поезија е облик низ кој мислата се мачи да го скамени невидоизменето нашето некогашно време; впечатлива слика на разделбата со оние што одеа на туѓина, сликата на велигденското оро, сликата на жетвата се составки на духовниот пејсаж на македонската географија и обраќањето кон неа не значи враќање кон нејзиното време туку протест кон духовната унификација што произлегува од нашата инертност.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Тоа, Јосифовото затворање стана во есента 1863-та и го држеа до прв ден Велигденски Пости во 1864-та.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Со нив, со Муслиовци, во пролетта 1838-та, веднаш по Велигденските празници, од Потковицата замина и тој, Максим Јаковов Акиноски, тогаш петнајсетгодишно момче.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Сета сум ко јајце црвено, ко цвеќе велигденско.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Никогаш, дури ни на взаемните велигденски и бајрамски посети не ја споменувале војната, време во кое тие се запознале, по секавичната жестока омраза да станат пријатели.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
„Бело гравче со пиперки - така е адетот, уште денес големи пости“ - покани баба Мирјана, „а утре - велигденска трпеза!“ ***
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
На една од своите трпези, со десетици имиња на монаси издлабени врз трпезата, во зографскиот манастир на Света Гора, седат монасите, дрвена паница велигденска чорба и бокалче црно вино пред секого и откако ќе ги испеат сите молитви и удри камбаната за да ги здружи морето и ѕвездите на прозорецот болснува секавица колку за миг да се види сенката Исусова додека воскреснува.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Велигденските празници минале без никакви потреси, а градот го продолжил својот нормален живот.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Како мал го носеше татко му кркач на манастирски празник, кога во дворот меѓу црквата и конакот беа поставени сергии со барчиња како свирчиња, зашеќерени јаболчиња на стапчиња, прапорци за угичи и порти и прапорчиња за сугариња и капиџици, картонски маски за очите со ластиче преку ушите до тилот, медени колачиња тврди како пилешки срца, до колобајчиња во различни бои, а и шарени како градски велигденски јајца.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
