облека (ж.)
(Решително, со цврст чекор се упатува кон спалната, но во моментот пред да ја отвори вратата се појавува Духот на слободата во лик на убава девојка облечена во бела облека, со распуштена долга коса, со факел во десната рака и венец во левата).
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
По нив влегува слугата и остава пушка, револвер, реденици, облека и опинци до миндерот).
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
По малку влегува Темјана облечена во невестинска облека придружена од девојки, роднини и други.
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Почекај уште малце, дури да му ги симнат сите влакна до едно од облеката. А јас ќе одам пред вас. (Тргнува.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Или Пенчо во кралската облека, со пергамент во долгите прсти.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Потоа - тројца акробати на трапез, пет дресирани кучиња, кловнови во шарена облека.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Беше стегнат во нова облека, исчешлан и сиот некако мазен.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Дел од кошулата расип — вода за растур раст — храст, ситна шума ресен — веленце со реси, тулбен, шамија со реси реченија — судбина решме — женски накит од многу срсбрени пари нашиени на подвески ромак — болно, обично криво животно кое дома се храни и пои ронкарка — метла со која се метат ронките 'рслан — лав 1) Во преносна см. син како лав рувет — носија рута — награда за трудот што го дава човек на човека, чорбаџија на момокот саватлија — прстен сребрен со монограм саѓиа — женска облека до над колена со кистови сајсана — добра кобила, атица сакма — машка долга облека, дебела место долго палто сак'н — немој сакуле — малечко торбиче светилник — железна направа со венец на која се клава боријата да свети сврчок — ѕадникот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се најдов во небрана — изненадена сум невела — не чини неј — нив непара — не толку нетоп — невестински украс од тенеќија кој ја заменува короната ниа — оние нии — нив нуна — кума (делхинутив — кумица) нишан — знак нишка — нит, нитка на платно нишчелки — направа на разбој за ткаење ној— оној ногашчка — наплеток од косата обрецнам — врекнам, нависоко ќе проговорам обрус — долга везана крпа со реси од која се прави чалма на главата одер — врста кревет на столни ногари закопани в земји на кој се чуваат алиштата и покровите во визбата одвраќам вода — басна на вода за да се мени положбата во која се најдува озастра — утринава онбашија — турски војник десетар — каплар опурчак — искинат опинок кој веќе не се носи оралиште — место каде се игра оро ораџика — жена што игра оро орјатка — погрден збор за жена со која друга жена е скарана орман — густа гора оужје — накит олепела — лесна клетва осмак — мера за жито 50 оки отпуст — поповска песна пред свршетокот на извесна. служба павти — женски накит од сребро и бакар пагурче — сад за ракија пазамарка — џеб на селска кошула пајвани — ортомчиња со кои му се врзуваат нозете на коњ да оди раван — ситно парка — што ѝ е, што ѝ пречи да направи нешто паскурник — шара за шарање поскури пачавриче — книжулче, може и крпче од ткаенина пашит — без самар коњ, маска, магаре пералник — котел во кој се топли вода за перење песјачка — погрден збор за жена со која друга жена е карана петле — во онаа см. наполеон — пара златна француска со петле на неа петравил — епитрахил петреви гаѓи — горско цвеќе пинок — опинок плак — старец плетва — трева во сеидбата поврзало — врвца на торба или вреќа, како и на огламник на добиток подвеска — дел од селска облека.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Жените од овој крај сѐ до Илинденското востание тука носеа сосем бели носии извезени со срма и злато, носии многу живописни и надалеку чуени по својата убавина, а мажите куси облеки.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Но кога во востанието изгинаа безброј луѓе, селаните решија да ја менат носијата: во знак на жалост оттогаш па сѐ до денешен ден тие носат сосем црни облеки, а бели им останаа само кошулите.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Таа така често ја пречекуваше туѓата облека.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Гледај, рече дрвеното лежиште, и тој виде: џиновски стебла во златноцрвени облеки го држат небото на своите плешки и полека се ослободуваат од својот мртов товар; сончевите млазови бавно ги погребуваат лисјето.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Но не можеше да ја изџвака, начнувајќи ја малку по малку, еднаш сосем да ја голтне - и неа и човекот, и сите болки во таа облека и во тој човек.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Во огледалото место себе виде туѓ човек во своја облека.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
- Немаш пари, а од оваа мисла туѓата облека како да порасна, како во неа да набабре снага.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
И ја менат својата облека како змијата што го чини тоа. Ноќе.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
По неа влезе Анѓа? младо девојче – селанче, во мариовска облека, со црна шамија подбрадено.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Затоа со два збор ѝ даде на Ајша да разбере: – He ми треба мене друга облека од мојава.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
