оро (ср.)
Ни на оро, сред младите, ќе видам, либе мое, да блеска твојот пусат в сјај.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Рацете таа ги кладе врз Кузман... - „Се надевав - писна, - ој Кузмане, дека како младоженец в зора девојките ќе ми те облечат; тука ќе екнат весели, свадбени ора.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
По овие страни, по пределот бујат, во црвени крвје што пребликнал сега, за храбрите еднаш песни ќе се чујат и како во синџир оро ќе се стега.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Тебе дома, Јано мори, не те најдов, тук те најдов, Јано мори, на орото. Ти виеше, Јано мори, до три танци.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Чукнете го тешкото!... Тешкото!... (На даден знак со шамијата, свирачите почнуваат да го свират бавниот ритам на тешкото македонско оро.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
ТЕОДОС: Се фатила баба на оро, ќе игра. (Несигурно игра и подоцна Петрија му дава да го води, орото.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
АРСО: Ајде свирка, песна, оро! Ајде цело Скопје да чуе! (Се фаќаат на оро сите.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
АРСО: Така! Удирај се сам! Те стигнаа клетвите сиромашки! (На свирачите.) Свирете ја сега со мекам, полека... за играње! (Игра старо оро, Поцко го следи во чекор, сѐ пред Теодос, околу него.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
И кога сите минеа покрај врбата стушена - делии се запираа незнаен брат си викаа: „Ја стани, море јабанец на оро со самовили!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
И од ним - самовилите една по една идеа - од гроб до гроб го дигаа јунак до јунак - на оро.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
КУМОТ: (се пушта од орото). Сега веќе доста е за нас старите.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
(Кумот оди во брачната соба, ги зима Антица и Николаќија и ги донесува во салонот каде подредува оро: тој прв оти Антица, Николаќи, Василка, старосватот, деверот...
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
САВЕТКА: (убедливо). Море, кога ќе ѝ свирне вујко ѝ и оро ќе игра!
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Така, таков оро ми се бендисува. Да сум помлад, жими вера, и јас би слегол да поиграм, Ама, ах!...
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Мудурот, мифетишот, ќатипот, мулазимот, даскалот Бино, Колобан, Суло колџијата и коџобашијата Трајко Лесната, слегоа од балконот на Влашкиот ан, откаде од високо денеска го гледаа орото, и, нога занога, сите џумле, влегоа во портата на коџобашијата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Од друга страна, сите сеирџии се насладуваат од убавото оро што го играше Петко.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Првиот брза пред другите двајца: - Ја зобаш ти народната мака и на оро, си со брадестиот јарец талјански и швапски и со сите твои и заслужуваш да те избричиме под грло не како што бричи селскиот бербер Кузман па сѐ влакна бијат од лице туку ќе те избричиме јас Мушмула и Сотир ниедно влакно да не ја пробие кожата.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се направи навистина самовилско оро, само не во планината кај студеното изворче, ами во салонот на прилепскиот кадија крај еден старец од педесет-шеесет години.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Пред тоа, во последната битка за градот, влезе во пламеното оро, пркосно исправен во метежот на истрелите.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Го гледаше во ливадата, во полето, на орото и на свадбата.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)